ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ သိသင့္သည့္အခ်က္

(မင္းလြင္ဦး)
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုျပဌာန္းအတည္ျပဳစဥ္က ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ အခ်က္မ်ားအနက္ အခ်ိဳ႕ကိုျပင္ဆင္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္းႏိုင္ငံေရးေလ့လာသူမ်ား၊ ကၽြမ္းက်င္ သူမ်ားနဲ႕ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုတာကိုၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ေျပာရတယ္ဆိုတာကိုဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္ေအာက္ပါအခ်က္ေတြကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို စျပီးဖတ္လိုက္တာနဲ႕ ႏ္ိုင္ငံေတာ္ ရဲ႕အမ်ိဳးသားဦးေဆာင္မႈအခန္းမွာ တပ္မေတာ္ကပါ၀င္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေရးတို႕ကို အစဥ္တစိုက္ဦးတည္သည္ ဆိုတာနဲ႕စတာပါပဲ။

ကမၻာေပၚ မွာဘယ္ႏိုင္ငံရဲ႕ဖြဲ႕စည္းပံုမွာမွ မပါတာကို ေတြ႕လိုက္ရလို႕ပါပဲ။ ကမၻာေပၚမွာ ရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ပါတီရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာပဲ စစ္တပ္ကိုထားတာပါ။ဥပမာ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံေတြလို႕ေျပာတဲ့ တရုပ္၊ ဗီယက္နမ္ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြကသာဓကပါပဲ။ စစ္အာဏာရွင္လို႕အေျပာခံရမွာစိုးလို႕ဘယ္ႏိုင္ငံက မွ စစ္တပ္ကိုဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑မွာမထားပါဘူး။ အဲဒီအခ်က္ကိုၾကည့္ယံုနဲ႕ စစ္တပ္ကဘယ္ ေတာ့မွ အာဏာကိုလက္လြတ္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို ေဖၚျပလိုက္တာပါ။ အာဏာလက္လြတ္ျဖစ္မွာစိုးလို႕လဲဒီအခ်က္ကို ေထာင့္ေပါင္းစံုက လံုေနေအာင္ျပင္ဆင္ျပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာထည့္ေရးထားတာပါ။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတည္ျပဳျပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ စတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႕ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒ၊နည္းဥပေဒ ေတြထုတ္ျပန္ ျပဌာန္းျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ ကို လြဲေျပာင္း ေပးလိုတဲ့ဆႏၵမရွ္ိပဲ၊ စစ္အစိုးရက ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္သြားဖို႕ အားလံုးကိုစံနစ္တက် စီမံျပီးသား ဆိုတာကိုရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိလာရပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာကလဲ ႏိုင္ငံတကာ အျမင္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးယံုသက္သက္ပဲျဖစ္တယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အတည္ျပဳျပီးေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမဲ့ရက္ကို မေၾကညာဘူး၊ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါတီမွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒကိုမထုတ္ ျပန္ဘူး။ စစ္တပ္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားတဲ့ အသင္းအဖြဲ႕ေတြကလြဲလို႕ က်န္သူေတြ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ထိန္းထား တဲ့သေဘာပါ။

စစ္တပ္က တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္၊ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ျခင္းမျပဳဘဲ ေလးပံုတပံု ပါ၀င္ဖို႕ယူထားျပီးယံုမက ပဲ က်န္တဲ့လႊတ္ေတာ္ေနရာေတြကို စစ္တပ္ကဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္ေပးတဲ့ ျပည္ေထာင္စုၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႕ျဖိဳးေရးပါတီ၊ စစ္တပ္ေနာက္ခံျပဳေပးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ နဲ႕ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေတြကပဲေနရာရေအာင္စီမံထားတယ္ဆိုတာကို ေနာက္ဆံုးထုတ္ျပန္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒေတြ ရဲ႕ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြအရ ထင္ရွားေပၚလြင္လာပါျပီ။

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕အခြင့္အေရး၊ ေတာင္သူလယ္သမား၊ အလုပ္သမားေတြရဲ႕အခြင့္ အေရးေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီးေတာ့လဲ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အေျခခံမူထဲမွာ တိတိက်က်အာမခံေပးထား တာမေတြ႕ရပါဘူး၊ လိုအပ္တဲ့ဥပေဒမ်ားကိုျပ႒ာန္းေပးမယ္လို႕သာေဖၚျပထားတဲ့အတြက္ လက္ရွိျပ႒ာန္းထားတဲ့ဥပေဒေတြ အတိုင္းပဲဆက္က်င့္သံုးသြားဖို႕မ်ားပါတယ္။လြတ္လပ္တဲ့ ေတာင္သူလယ္သမား၊ အလုပ္သမားအသင္းအဖြဲ႕ ေတြေပၚလာဖို႕အတြက္လိုအပ္တဲ့ဥပေဒ ေတြနဲ႕ ျပ႒ာန္းေဆာင္ရြက္မယ္လို႕ႏိုင္ငံတကာကိုေျပာေနေပမဲ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ လက္ထက္က ေတာင္သူလယ္သမားအစည္းအရံုးနဲ႕ အလုပ္သမားအစည္းအရံုး ဆိုတာထက္ မပိုပါဘူး၊ဒါကိုအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားအဖြဲ႕ကလည္းအဟုတ္ထင္ျပီးယံုၾကည္ေနတယ္
ျပည္သူတရပ္လံုးရဲ႕ပညာေရးနဲ႕က်န္းမာေရးတိုးတက္ေစဖို႕အတြက္လဲလိုအပ္တဲ့ဥပေဒေတြကို ဆက္ျပ႒ာန္းအံုး မယ္လို႕ဆိုပါတယ္။

တခုထူးျခားတာက အခမဲ့မသင္မေနရမူလတန္းပညာေရးစံနစ္ကိုေဖၚ ေဆာင္မယ္လို႕ မက္လံုးေပးထားတာပါပဲ။ အခမဲ့မူလတန္းပညာသင္ၾကားေရးစံနစ္နဲ႕ မသင္မေနရပညာသင္ၾကားေရးစံနစ္ မတူပါဘူး။ မသင္မေနရ လို႕ျပ႒ာန္းလိုက္ျပီဆိုတာနဲ႕မိဘကမျဖစ္မေနကေလးေတြကိုေက်ာင္း ပညာသင္ဖို႕ ပို႕ရပါမယ္။ မပို႕တဲ့မိဘကိုဘယ္လိုအေရးယူမယ္ဆိုတဲ့ဥပေဒျပ႒ာန္းရေတာ့မယ္။ အခမဲ့ပညာသင္ၾကား ေရးစံနစ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေက်ာင္း၀င္ခ၊ မိဘဆရာေၾကးနဲ႕စာအုပ္စာတမ္း၊ စာေရးကရိယာကအစ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကတာ၀န္ယူရမွာျဖစ္တယ္။လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ စစ္အစိုးရလက္ထက္ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္မွာ ပညာေရးကိုဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တယ္ဆို တာကိုၾကည့္ျပီးမွယံုၾကည္လက္ခံသင့္တယ္။

အေျခခံဥပေဒမွာဖတ္လို႕ေကာင္းေအာင္ထည့္ ေရးယံုထည့္ထားတာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးလို႕တက္လာမဲ့ အစိုးရကလည္း ဒီလူေတြျဖစ္ေနလို႕ပါပဲ။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးကတဲကျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ပညာေရး စံနစ္ဟာ မူလတန္းပညာအခမဲ့ပညာသင္ၾကားေရးစံနစ္ပါ။ အေစာကေျပာခဲ့သလို ႏိုင္ငံေတာ္က အားလံုး ကိုတာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တာမဟုတ္ပါဘူး၊ ေက်ာင္းေဆာက္ တာေတာင္ရပ္မိရပ္ဖေတြရဲ႕အလွဴေငြနဲ႕ကိုယ္ထူကိုယ္ထေဆာက္ရတာပါ။ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကိုႏွစ္ေပါင္းမ်ား စြာက်င့္သံုးလာတဲ့အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ အခမဲ့မသင္မေနရပညာေရးစံနစ္ကိုက်င့္သံုးေနဆဲပါ၊ ေက်ာင္းသား ၂၀ မွာ ဆရာတဦးခန္႕အပ္ေပးျပီး ကေလးသူငယ္ေတြအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္ေတြအထိ္ ေမာ္ေတာ္ ယာဥ္နဲ႕လိုက္ျပီးပညာသင္ေပးတာေတာင္ထင္သ ေလာက္ေအာင္ျမင္မႈမရရွိေသးပါဘူး။ စီးပြားေရးဆိုင္ရာမူ အျဖစ္နဲ႕ခ်မွတ္ထားတာကိုၾကည့္ရင္

စီးပြားေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားကိုႏိုင္ငံပိုင္သိမ္းယူျခင္းမျပဳ၊ တရား၀တ္ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ ေငြေၾကးေတြ ကိုတရားမ၀င္ေငြေၾကးအျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္းမျပဳစတဲ့အခ်က္ေတြဟာ သာမန္အားျဖင့္ေတာ့ မက္ေလာက္တဲ့ စကားေတြျဖစ္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းမွာ ယခင္ႏိုင္ငံပိုင္စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြကို စစ္အစိုးရက ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းျပီး လည္ပတ္ခဲ့တယ္။ စစ္တပ္ဦးပိုင္လုပ္ငန္းေတြအျဖစ္ဖန္တီးျပီး စစ္တပ္နဲ႕နီးစပ္တဲ့စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ေတြကိုလုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ အခ်ိဳ႕၀န္ၾကီးဌာနေတြမွာ အရံႈးေပၚတဲ့အတြက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ထဲမွာ ပဲ၀န္ၾကီးဌာနပိုင္ စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြကိုပုဂလိကပိုင္လုပ္ငန္းမ်ား အျဖစ္လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ် ခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုလႊဲ ေျပာင္းေရာင္းခ် တဲ့အခါ ေနာင္တက္လာမဲ့အစိုးရတက္လာရင္ ျပည္သူပိုင္အျဖစ္ျပန္လည္သိမ္းယူျခင္းမျပဳ ဘူးဆိုတဲ့ကတိစကား ေၾကာင့္လဲ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ၀ယ္ယူရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ၾကီးပြားခ်မ္းသာေနတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ စစ္အစိုးရနဲ႕နီးစပ္တဲ့သူေတြ၊ စစ္အစိုးရမိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြျဖစ္တယ္ ဒီေတာ့လက္ရွိလည္ပတ္ေနတဲ့ေငြ ေၾကးကိုတရားမ၀င္ ေငြေၾကးအျဖစ္ေၾကညာခဲ့ရင္ ပထမဆံုးအထိနာမဲ့သူေတြဟာ အဲဒီလူေတြျဖစ္တယ္။ ျပည္သူ ေတြကိုေစတနာထား လို႕ ဒီဥပေဒထည့္ျပ႒ာန္း ထားတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာျပည္သူေတြသိနားလည္ဖို႕လိုပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ က႑မွာ စစ္တပ္ကအခ်ိဳးက်ပါ၀င္သူေတြနဲ႕ စစ္တပ္ကေနာက္ခံ ျပဳေပးထားတဲ့ ပါတီေတြက အမ်ားစုပါ၀င္ ႏိုင္ေအာင္စီမံထားတာျဖစ္တယ္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ ဥပေဒျပဳအခန္းက႑မွာ စစ္တပ္ကိုကိုယ္စားျပဳထားတဲ့ သူေတြပါ၀င္တာမို႕စစ္တပ္သေဘာမတူရင္ ဘာဥပေဒ မွျပ႒ာန္း၊ျပင္ဆင္လို႕မရတဲ့သေဘာပါပဲ၊ တရားစီရင္ေရးက႑အသီးသီးမွာ စစ္တပ္ကမပါဘူးလို႕ ထင္ရေပမဲ့လက္ရွိတရားရံုးခ်ဳပ္ တရားသူၾကီးမ်ားခန္႕အပ္ထားတာကိုပဲၾကည့္ပါ ဒုတိယတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ (ရန္ကုန္)ဦးသိန္းစိုးနဲ႕ ဒုတိယတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ (ေနျပည္ေတာ္) ဦးထြန္းထြန္းဦးတို႕ဟာ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္ရံုးကေန အရပ္၀တ္ေျပာင္းလာတာပါ။ေနာင္တက္လာမဲ့အစိုးရလက္ထက္မွာ ဒုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ကေန တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ လဲျဖစ္လာမဲ့သူေတြလို႕ေတာင္ေျပာလို႕ရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ႏိုင္ငံေတာ္အေျခခံမူမ်ားအခန္း(၁) ပုဒ္မ ၁ ကေန ၄၈ ထိျပဌာန္းထားတဲ့ျပဌာန္းခ်က္ ေတြကို ၾကည့္ရင္

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာအႏိုင္ရသူေတြ အေနနဲ႕ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာပါတဲ့အေျခခံမူမ်ားဆိုတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြကိုျပင္ဆင္ဖို႕ဆိုတာ မလြယ္ကူတဲ့ကိစၥဆိုတာေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႕လဲဆိုေတာ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာပါ၀င္ယွဥ္ျပိဳင္ဖို႕မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ႏိုင္ငံေရးပါတီအားလံုးဟာ စစ္မွန္ျပီး စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ဒီမိုကေရစံနစ္ကိုယံုၾကည္လက္ခံျပီးျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ပါ့မယ္လို႕၀န္ခံခ်က္လက္မွတ္ေရးထိုးထားၾကရလို႕ပါပဲ။

ႏိုင္ငံတကာနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကေတာင္းဆိုလဲပဲျဖစ္ျဖစ္ တိုင္းျပည္ရဲ႕အေျခအေနအရ မျပင္မျဖစ္လိုအပ္လို႕
ျပင္ဆင္ရမဲ့အေနအထားမျဖစ္မေနေရာက္လာခဲ့ရင္ ေတာင္မွျပင္ခ်င္တိုင္းျပင္လို႕မရေအာင္ပုဒ္မ ၄၈ မွာဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္မ်ားက ဥပေဒျပဌာန္းရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕ အျခား ဥပေဒမ်ားပါျပဌာန္း ခ်က္ မ်ားကိုသက္ဆိုင္ရာက အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုရာတြင္ လည္းေကာင္း လိုက္နာရမည့္လမ္းညႊန္မ်ားျဖစ္သည္ လို႕ဆိုထားတာျဖစ္ လို႕ ဥပေဒေတြျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းဖို႕ရာ မလြယ္ကူတဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုျပည္သူေတြမသိေလေကာင္းေလလို႕သေဘာထားျပီး ျပည္သူေတြအၾကားေဆြးေႏြးမႈ ေတြမေပၚေပါက္ေအာင္အခမဲ့ျဖန္႕ေ၀ျခင္းမျပဳတာလို႕ယူဆရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းတင္ျပအပ္ပါသည္ခင္ဗ်ား။