ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရပ္ကြက္ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေရး ဥပေဒၾကမ္းတရပ္ကို ဒီကေန႔ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွာ အတည္ျပဳလုိက္ပါၿပီ။ သမၼတလက္မွတ္ထုိးၿပီးရင္ အသက္၀င္လာမယ့္ ဒီဥပေဒေၾကာင့္ ျပည္သူေတြအေပၚ ေအာက္ေျခအဆင့္က အႏိုင္က်င့္တာေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို မစုျမတ္မြန္က တင္ျပထားပါတယ္။
၁၀ အိမ္စု ကိုယ္စားလွယ္ေတြကိုယ္တိုင္က လ်ာထားတဲ့ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေလာင္းကို တစ္အိမ္ေထာင္စုကို တမဲႏႈန္းနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ရမယ့္ ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေရး ဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ဒီေန႔ အတည္ျပဳလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒၾကမ္းကို သမၼတက လက္မွတ္ထုိး အတည္ျပဳၿပီးသြားတာနဲ႔ ေဒသအသီးသီးမွာ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးသစ္ေတြကို ျပည္သူေတြက ျပန္လည္ ေရြးခ်ယ္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေရြးခံရတဲ့ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြအေနနဲ႔ လက္ရွိအေျခအေနမွာလို ထင္သလို အေရးယူတဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာေတြ ရွိေတာ့မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆဲြေရး ပူးေပါင္းေကာ္မတီဝင္ ေဒါက္တာျမတ္ၪာဏစိုးက ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ လက္ရွိတာဝန္ယူေနတဲ့ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြနဲ႔ အသစ္ျဖစ္လာမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးသစ္ေတြရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ကြာသြားတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါသလဲ။
“ေတာ္ေတာ္ေတာ့ ကြဲျပားပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အခုလက္ရွိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ရပ္ကြက္ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြမွာ တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဥပေဒမရွိပါဘူး။ မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မိုလို႔ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြဟာ တိတိက်က် ေျပာလို႔မရဘဲနဲ႔ တေၾကာင္းတခါထ၊ တရြာတပုဒ္စမ္း ဆိုသလိုပဲ လုပ္ကိုင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ျပဌာန္းၿပီးတဲ့အခါက်ရင္ေတာ့ ဥပေဒနဲ႔အညီေပါ့ လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မိုလို႔ စည္းကမ္းတက် သတ္မွတ္ထားတာမ်ိဳး ျဖစ္လာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရပ္ရြာလူထုရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ရမွာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခါ က်ေနာ္တုိ႔ အဓိက အထူးျခားဆံုးအခ်က္ကေတာ့ အခု ဧည့္စာရင္းေပါ့။ ဧည့္စာရင္းစစ္ေဆးတဲ့ေနရာေတြမွာ ဧည့္စာရင္းကို ဒဏ္ေငြ ႐ိုက္တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ အသစ္ျပဌာန္းမယ့္ ဥပေဒအရဆိုရင္ေတာ့ ဒီဟာေတြကို ရပ္ကြက္ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္လို႔ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အကယ္၍ ဧည့္စာရင္း တိုင္ၾကားဖို႔ ပ်က္ကြက္တယ္ဆိုရင္ ဒါကုိ သူက မွတ္သားၿပီးေတာ့ အေရးယူခ်င္တယ္ဆိုရင္ သူက အထက္ကို တင္ျပရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တင္ျပၿပီးတဲ့ အခါက်ေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကပဲ အေရးယူပိုင္ခြင့္ ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။”
လက္ရွိအေျခအေနမွာ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေငြေၾကးအလြဲသံုးစား လုပ္ေနတယ္၊ အာဏာကို အလြဲသံုးစားလုပ္ေနၾကတယ္ ဆိုတာကိုလည္း ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္း ေသာတရွင္ေတြ ရင္ဖြင့္လာၾကလို႔ ခဏခဏ ၾကားေနသိေနရပါတယ္။ သာယာဝတီဘက္က လယ္သမား တစ္ေယာက္ဆုိရင္ သူ႔တို႔ေဒသဘက္မွာ ရပ္/ေက်းေတြ ဘယ္ေလာက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အလြဲသံုးစား လုပ္ေနလဲ ဆုိတာကို ခုလို ေျပာျပပါတယ္၊၊
“က်ေနာ္တုိ႔ ရပ္ကြက္ေတြမွာ အလွဴအတန္းေတြလုပ္မယ္၊ အလွဴအတန္းေတြဆိုတာမွာလည္း ကထိန္ေတြ လုပ္မယ္၊ ဘာေတြလုပ္မယ္ဆိုရင္ ေကာက္သြားၿပီးေတာ့ ေငြစာရင္းရွင္းတမ္း ျပန္မလာတာမ်ိဳး၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရပ္ကြက္အတြက္ အလွဴေတြေပါ့။ ဥပမာ၊ လမ္းျပင္မယ္၊ ထရမ္စေဖာ္မာ ေလာင္သြားလို႔ ျပင္မယ္ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးမွာ ဒီရွင္းတမ္းျပန္မလာတဲ့ကိစၥေတြမွာလည္း ဒါက ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြရဲ႕ ခ်စားတဲ့ဥစၥာ။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ လယ္သမားေတြရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ျဖစ္တဲ့ အမေတာ္ေၾကးေတြမွာဆိုရင္ သူတို႔က လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဥကၠ႒အေနနဲ႔ ရွိတဲ့အတြက္ သူတို႔လိုခ်င္သလို စီမံခန္႔ခြဲလို႔ရပါတယ္။ စာရြက္စာတမ္းေၾကး ၀န္ေဆာင္မႈစရိတ္ကိုလည္း ေကာက္ခံခ်င္သေလာက္ကို ေပးရပါတယ္။ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ လယ္သမားေတြနဲ႔ အဓိက ထိေတြ႔ေနတဲ့ နံပါတ္တစ္ အခ်က္ေပါ့။ ေနာက္ နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္က ဒီ ရပ္/ေက်းေတြနဲ႔ နယ္ေျမပိုင္၊ ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ရဲ႕ ညႊန္ျပတဲ့အတိုင္းကို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ဆံုးျဖတ္တာေတြ လုပ္ေဆာင္တာေတြ ရွိပါတယ္။”
ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြ အေနနဲ႔ ထင္သလို လုပ္ႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ဥပေဒသစ္ ေပၚလာမွာကို သူကႀကိဳဆုိေပမဲ့ ဒီရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္ မေဖာက္ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြလည္း ရွိသင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳပါတယ္။
“တကယ္လို႔ ေစာင့္ၾကည္တဲ့ ၾကည့္ၾကပ္ေရးအဖြဲ႔ ရွိမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဥပေဒဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ အၿမဲတမ္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဟုိတုန္းကလည္း ေကာက္ခံရမယ္ဆိုတဲ့ ဥပေဒ မရွိခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူလူထုအေပၚ မတရားေကာက္ခံေပးမယ္ ဆိုတဲ့ဥပေဒ မရွိဘဲနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အဖြဲ႔ေတြ မရွိတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ အခြန္အခေတြ ေပးရတယ္၊ ေထာက္ခံစာေတြမွာ ေပးရတယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာက ဥပေဒနဲ႔ စနစ္တက် ဥပေဒကိုအသက္၀င္လာေအာင္လို႔ ေစာင့္ၾကပ္ေပးၿပီးေတာ့ ႀကီးၾကပ္ၿပီးေတာ့ လုပ္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာနဲ႔ ႀကိဳဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။”
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာျမတ္ၪာဏစိုးကေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ အေျခခံအက်ဆံုးျဖစ္တဲ့ ရပ္ကြက္ေက်းရြာ အဆင့္မွာကို ျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္ ေရြးႏိုင္မယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ မၾကာခင္ ေပၚလာမွာပါလို႔ ဆုိပါတယ္။
“ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုးျဖစ္တဲ့ ရပ္ကြက္နဲ႔ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းတက် ျပည္သူ႔ဆႏၵ၊ အမ်ားဆႏၵနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီတခါက်င္းပခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးပြဲေတြအတြင္းမွာ ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ေရး ဥပေဒမူၾကမ္းအျပင္ အမ်ားစိတ္ဝင္စားေနၾကတဲ့ အလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ဥပေဒၾကမ္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္နဲ႔ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒမူၾကမ္းေတြကို လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္ေပါင္းထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေန႔ကစၿပီး လႊတ္ေတာ္ စည္းေဝးပြဲေတြကုိ ယာယီရပ္နားထားၿပီး ျပန္စတဲ့အခါမွာ လယ္ယာေျမ ဥပေဒမူၾကမ္း၊ ေျမလြတ္ ေျမလပ္နဲ႔ ေျမ႐ိုင္း ဥပေဒၾကမ္းေတြကို အတည္ျပဳႏိုင္ဖို႔ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးရမွာျဖစ္တယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာပါတယ္။