ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျမင္ေနရေပမဲ့လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့သင္ခန္းစာအရ အခ်ိန္မေရြး ေနာက္ျပန္ လွည့္သြားႏိုင္တာမ်ိဳးကို သတိထားေနရတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရလဒ္ေကာင္းထြက္မယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြ ခိုင္ခိုင္မာမာရိွေနဖို႔နဲ႔ ဒီလို ေျပာင္းလဲမယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္ဘက္ကလည္း ပူးေပါင္းကူညီသြားဖို႔ ျပင္ဆင္ၿပီးသားျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကလင္တန္က ေျပာပါတယ္။ မေန႔က ရန္ကုန္ အေမရိကန္သံ႐ံုး သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း အခုလို ေျပာဆိုသြားတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိုသားညြန္႔ဦးက အစီရင္ခံထားပါတယ္။
ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း ပထမဆံုးေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး တစ္ဦးအေနနဲ႔ အခုလို လာေရာက္တာဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ႀကိဳဆိုတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႔ ဒါေတြဟာ တကယ္ပဲ အလားအလာေကာင္းေတြကို ဦးတည္ေနၿပီလား ရလဒ္ေကာင္းေတြ ထြက္ႏိုင္မလား ဆိုတာကိုလည္း စမ္းသပ္ေလ့လာၾကည့္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ မေန႔ကလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ အတြင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင္ေတာ့ ခိုင္ခိုင္မာမာရိွတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျမင္ခ်င္တယ္ဆိုတာကို အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ေတြ႔စဥ္မွာ အေသအခ်ာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။ လက္ရိွအေနအထားမွာေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ႀကိဳဆိုတယ္၊ ဒါေပမဲ့ သတိထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ ၀န္ႀကီးကလင္တန္က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာသြားပါတယ္။
“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အခုလိုပဲ အရိွန္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဆက္လုပ္ေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်မတို႔ ဘက္လည္း ေနာက္ထပ္ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းဖို႔ ျပင္ထားပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့သမိုင္းေၾကာင္းအရ သတိထားစရာေတြ ရိွေနပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းမွာပဲ အေျခအေနေတြ ဆိုးဆိုးရြားရြား ေနာက္ျပန္လွည့္သြားတာေတြ၊ အလြန္အမင္း စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတဲ့ အေျခအေနေတြ ရိွခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းေရးနဲ႔ စီးပြားေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတြအတြက္ တကယ့္ကို စစ္စစ္မွန္မွန္ ရလဒ္ေကာင္းေတြ ျဖစ္ေစမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရိွေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီလို အလားအလာ ေကာင္းတဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဆက္သြားေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအတိုင္းပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကလည္း အတူတဲြေလွ်ာက္သြားဖို႔ ျပင္ဆင္ထားတယ္ဆိုတာကို ထပ္ေျပာလိုက္ပါရေစ။”
တခ်ိန္တည္းမွာလလည္း ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးၿပီးကတည္းက ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကိစၥေတြနဲ႔ အဲဒီအတြက္ စိန္ေခၚခ်က္ေတြကိုလည္း သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္း သက္ဆိုင္သူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ေျပာပါတယ္။
“လွပခ်စ္စရာေကာင္းၿပီး အသြင္အမ်ိဳးမ်ိဳးရိွတဲ့ ဒီတိုင္းျပည္ႀကီးရဲ႕ ကိစၥရပ္တိုင္းမွာ လူတိုင္း မွ်ေ၀ ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္မႈ မရိွေသးသေရြ႕ေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စစ္မွန္တဲ့တရားမွ်တမႈ ဆိုတာ ရိွမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အခုလို ႏိုင္ငံေရး လူမႈေရးဆိုင္ရာ၊ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚမွာ တိုးတက္မႈအခ်ိဳ႕ ျမင္ေနရေပမဲ့လည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ အျခားေနရာေတြ အထူးသျဖင့္ေတာ့ လူမ်ိဳးစု တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဆက္ရိွေနပါတယ္။ ဒီလိုပဋိပကၡေတြအျပင္ ဆင္းရဲမဲြေတမႈေတြ၊ ေရာဂါဘယ ထူေျပာမႈေတြ၊ ပညာမတတ္မႈေတြလည္း ရာခိုင္ႏႈန္းျမင့္ျမင့္မားမား ရိွေနပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားတာကိုလည္း စစ္လက္နက္သဖြယ္ စနစ္တက် အသံုးျပဳေနတာေတြ ရိွပါတယ္။”
ျမန္မာႏို္င္ငံဘက္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေျခလွမ္းေတြ တိုးလာတိုင္း ဒီအတိုင္းအတာအေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဘက္က တုံ႔ျပန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္ ဆိုတာကို ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ထပ္ခါထပ္ခါ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္က လိုလားေနတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆို႔မႈ ျပန္႐ုပ္သိမ္းေရး အေျခအေန အလားအလာဟာလည္း ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေပၚမွာ တည္လိမ့္မယ္လို႔ သူက ေျပာသြားပါတယ္။ လတ္တေလာအားျဖင့္ ဒီအေရးယူမႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ အခ်ိန္ ေစာေသးတယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကလင္တန္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အကူအညီ ေဒၚလာ ၁.၂ သန္း ကူညီသြားဖို႔ရိွၿပီး ဒါေတြကေတာ့ အေသးစား ေခ်းေငြထုတ္ေပးမႈ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရးပိုင္း ဆိုင္ရာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ ကိစၥရပ္ေတြမ်ိဳးေတြမွာ သံုးစဲြမွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါကိုလည္း လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြကတဆင့္ ေထာက္ပံ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ေရး ကိစၥကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဆက္ၿပီးေထာက္ခံတဲ့အေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကလင္တန္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္းကေန ေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္းလည္း ဆိုပါတယ္။ အရင္ဆံုးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဖဲြ႔တာမ်ိဳး အေရးႀကီးၿပီး အခုေတာ့ အစိုးရက ဒီအဆင့္ကို ေဆာင္ရြက္ထားၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေကာ္မရွင္ရဲ႕ လြတ္လပ္မႈ၊ သမာသမတ္က်မႈ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြအတြက္ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီေတြ ေတာင္းခံဖို႔လိုအပ္ၿပီး ဒီလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံခဲ့ရတာေတြကို ျပန္လည္ ကိုင္တြယ္ႏုိင္ဖို႔ဟာလည္း  အစိုးရသစ္နဲ႔ အတိုက္အခံေတြအၾကား မိမိတို႔နည္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ေထာက္ျပသြားပါတယ္။