ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ေရဒီယိုနဲ႔ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား တို႔ကေန ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြ ေဟာေျပာ တင္ျပခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနသလို္ လက္ခံႏိုင္စရာ မရွိဘူးလို႔ ၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ထုတ္ျပန္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဦး၀င္းတင္က အဲဒီလို ေျပာလိုက္တာပါ။ ဒီသတင္း အျပည့္အစံုကုိ မသင္းသီရိက တင္ျပထားပါတယ္။
ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔မွာလုပ္မယ့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြက ေရဒီယိုနဲ႔ ႐ုပ္သံေတြမွာ ပါတီမူ၀ါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဟာေျပာၾကဖို႔အတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၆ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ အစိုးရ သတင္းစာေတြကေန ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ေရဒီယိုနဲ႔ ႐ုပ္သံေတြမွာ ေဟာေျပာလိုတယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြဟာ ၇ ရက္ ႀကိဳတင္ အေၾကာင္းၾကားရမယ္ ဆိုတာေတြ၊ ေဟာေျပာၾကမယ့္ စာမူေတြကို လိုအပ္သလို စိစစ္ကာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းၿပီး ခြင့္ျပဳမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ျငင္းပယ္တာေတြ လုပ္မယ္ဆိုတာအျပင္ ၁၅ မိနစ္သာ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ပ်က္ျပားေစမယ့္ အေျပာအဆိုေတြ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကို ထိခိုက္ၿပီး မေျပာရဘူးဆုိတာအျပင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို ေလးစားရမယ္ ဆိုတာေတြလည္း ပါပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တပ္မေတာ္ကို မထိခိုက္ရဘူး၊ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရးအျပင္ ပညာေရး သင္ၾကားမႈေတြကို ထိခိုက္ၿပီး ေသြးထိုးလံႈ႔ေဆာ္တဲ့ ေဟာေျပာမႈေတြ မျဖစ္ရဘူးဆုိတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္တုန္းက က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ တုန္းက ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြနဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံက အရပ္သား အစိုးရတစ္ရပ္ ျဖစ္ေနၿပီး ဒီမိုကေရစီစနစ္ဘက္ သြားေနတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုမို႔ အခုလို ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ထြက္လာတဲ့အေပၚမွာ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူေတြက အေတာ္ ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ တက္ၾကြစြာ လႈပ္ရွား ႀကိဳးပမ္းမႈေတြနဲ႔ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနသလို ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒါမ်ိဳးေတြ လံုး၀ မရွိသင့္ဘူးလို႔ ၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္က သံုးသပ္ပါတယ္။
“လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ ေပၚေပါက္ေနတဲ့ စိတ္အားတက္ၾကြမႈ အေနအထားေတြ၊ စိတ္ဓါတ္ အေျခအေနေတြနဲ႔ လံုး၀ကို ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ အဲဒီစိတ္ဓါတ္ တက္ၾကြမႈေတြ၊ စိတ္အားတက္ၾကြမႈေတြကိုေတာင္ ခ်ိဳးႏွိမ္ရာ ေရာက္တဲ့သေဘာ ေဆာင္ေနတယ္။ က်ေနာ္က အဲဒီလိုပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္ဗ်။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရး လက္လိမ္ခ်ိဳးမႈရဲ႕ ရလဒ္ေတြေပါ့ဗ်ာ။ သို႔မဟုတ္ရင္လည္း ပံုရိပ္ေတြေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ဒါေတြဟာ လံုး၀ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေနအထား မရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။”
အခုဆိုရင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ပါတီစည္း႐ံုးေရးေတြ အျဖစ္ နယ္ဘက္ေတြကို သြားေနသလို လူထုေဟာေျပာပြဲေတြမွာ ဆိုရင္လည္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ ေဟာေျပာေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ေရဒီယိုနဲ႔ ႐ုပ္သံကေန လူထုကို စကားေျပာဖို႔ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ အခုလို ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ထြက္လာေတာ့ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ခံႏိုင္ပါ့မလား။ ဆရာ ဦး၀င္းတင္ ျမင္ပါသလဲလို႔ ေမးၾကည့္ေတာ့ -
“က်ေနာ္ေတာ့ မထင္ဘူးဗ်။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အေျခအေနတစ္ခုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ေနတဲ့ဟာက ဘာလဲဆိုေတာ့ သူတုိ႔ ဒီလႈိင္း ဆိုတဲ့ ဂ်ာနယ္ က်ေနာ္တို႔ ထုတ္ေနပါတယ္။ ဒီလိႈင္း ရဲ႕အေနအထားက ဘာလဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီလိႈင္းဟာ ျပန္ၾကားေရးဌာနကို တင္ၿပီးေတာ့ ျပန္ၾကားေရးဌာနရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္၊ သို႔မဟုတ္လည္း ကန္႔သတ္ခ်က္၊ ဆင္ဆာလုပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာမွမရွိတဲ့ ထုတ္ေ၀မႈျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဟာ ဒီလိႈင္း စိတ္ဓါတ္နဲ႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီလို ျပႆနာမ်ိဳးေတြကို ရင္ဆိုင္သြားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ထင္ပါတယ္။”
၀ါရင့္  သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ သံုးသပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုျပဳလုပ္မယ့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လြတ္လပ္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲ ဆိုတာကို ႏိုင္ငံတကာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ ျဖစ္ၿပီး ဒီရလဒ္ေတြကေန အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြက ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးမယ္လို႔ ေျပာထားတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ေတြ လာဖို႔ တိုက္တြန္းထားေပမဲ့ ခုခ်ိန္ထိေတာ့ အစိုးရက လက္ခံမယ္ လက္မခံဘူးဆိုတာ တစံုတရာ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာျခင္း မရွိေသးပါဘူး။