ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ား-မ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈရွိေနတုန္းပဲလို႔ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ က ေနာက္ထပ္ေဆြးေႏြးပဲြတခုမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပိုင္းေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးတာ၊ ပညာေရးပိုင္းမွာ အမ်ဳိးသမီး၊ အမ်ဳိးသား အရည္အခ်င္း အဆင့္အတန္း ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားတာ စတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေထာက္ျပၿပီး ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ အေရွ႕အာရွေဒသဆိုင္ရာ ကမာၻ႔ စီးပြားေရးဖိုရမ္ WEF ရဲ႕ အစီအစဥ္တခု အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အဲဒီလိုေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစီအစဥ္မွာ ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဘန္ေကာက္ကေန သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
WEF ေဆြးေႏြးပြဲေတြရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွာ Asian Women as the Way Forward ဆိုိတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တခုအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပင္တိုင္ေဆြးေႏြးသူတဦးအျဖစ္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကို မီးေမာင္းထိုး ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံကအမ်ဳိးသမီးေတြဟာ စီးပြားေရးကိစၥေတြမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ၾကေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရး မွာ ပါ၀င္ဖို႔ေတာ့ ခြဲျခားခံေနရတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ ျမန္မာႏုိင္္ငံက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အေယာက္ ၆၀၀ ေက်ာ္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္က ၁၅ ေယာက္ပဲရွိေနတာ၊ အစိုးရအဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးေနရာေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္မွမပါဘဲ အမ်ဳိးသမီး ဒုတိယ၀န္ႀကီး ႏွစ္ဦးပဲရွိတာကို ေထာက္ျပတဲ့အျပင္ ပညာေရးပိုင္းမွာလည္း ခြဲျခားဆက္ဆံခံေန ရတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ား-မ ခြဲျခားဆက္ဆံတာ ရွိေနပါတယ္။ ပညာေရးမွာေတာင္မွ က်ား-မ ခြဲျခားဆက္ဆံတာ ရွိေနတာပါ။ ေဆးေက်ာင္းတက္ဖို႔အတြက္ ဆိုရင္ ေက်ာင္းသူေတြဟာ ေက်ာင္းသားေတြထက္ အမွတ္ပိုမ်ား ရပါတယ္။ ဒါက အမ်ဳိးသား ဆရာ၀န္ေတြရွိေစေရး ေသခ်ာေအာင္ လုပ္တယ္လို႔ က်မထင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါကိုက ခြဲျခားဆက္ဆံတာပါပဲ။ အဲဒီလို ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈမ်ဳိး မရွိသင့္ပါဘူး။” -လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။
က်ား-မခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ကိစၥဟာ စီးပြားေရးကိစၥမဟုတ္ဘဲ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ လည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္လိုက္႐ံုနဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ မရဘူး ဆိုတာကို စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေနေပမဲ့ က်ား-မ ခဲြဲျခားဆက္ဆံမႈျမင့္မားတဲ့ ဂ်ပန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီး ယားႏုိင္င္ငံေတြကို ေထာက္ျပၿပီး ေျပာခဲ့ ပါတယ္။
ျပႆနာက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔ တန္္းတူ အခြင့္အေရးရွိတယ္လို႔ လူ အမ်ားအျပားက ယူဆေနတာပဲျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ဥပေဒအရကေတာ့ ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ကို တန္းတူအခြင့္အေရး ေပးထားေပမဲ့ လက္ေတြ႔ မွာ မရဘူးဆိုတာကို အမ်ဳိးသမီးေတြ အိမ္ေဖာ္အျဖစ္ အလုပ္လုပ္ၿပီး မိသားစု ညီအကိုိေမာင္ႏွမေတြကို အေထာက္အပံ့ျပဳၾကရတဲ့ အေျခအေန ဥပမာေပးၿပီးေတာ့ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
မိသားစုထဲမွာ ေယာက္်ားေလးနဲ႔ မိန္းကေလးယွဥ္လာရင္ မိန္းကေလးက အလုပ္ လုပ္၊ ေယာက်္ားေလးက ပညာသင္-ဆိုတာမ်ဳိး ရွိေနေသးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အိမ္ေဖာ္အလုပ္ကို ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ၿပီး ရြာမွာ အရက္ေသာက္ၿပီးေနတဲ့ ေယာက္်ား ဆီ ေငြျပန္ပို႔ေပးေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကိုလည္း သူေတြ႔ခဲ့ဖူး တယ္လို႔ ေျပာၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။
“ဘာ့ေၾကာင့္ အဲဒီလိုျဖစ္ေနတာပါလဲ။ ဘာ့ေၾကာင့္ဆိုတာကို က်မသိခ်င္ပါတယ္၊ ဘာ့ေၾကာင့္ အဲဒါကို လက္ခံထားတာပါလဲ၊ အဲဒီလိုအေျခအေနမ်ဳိးကို လက္ခံဖို႔ အမ်ဳိးသားေတြက ဘာ့ေၾကာင့္ မတြန္႔ဆုတ္ တာပါလဲ၊” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့တာပါ။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေနရာ ၄၄ ေနရာ မွာ ၁၃ ေနရာအတြက္ပဲ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေတြရခဲ့တာ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုတာကိုလည္း သူက ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြရဖို႔ အေတာ္ႀကိဳးစားခဲ့ရၿပီး သက္ဆုိင္ရာ မဲဆႏၵနယ္ေျမအသီးသီးမွာ အမ်ားစုက အမ်ဳိးသားေတြကိုပဲ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအျဖစ္ အမည္တင္ သြင္းခဲ့သလို အမ်ဳိးသမီးေတြကိုယ္တိုင္ကလည္း မလုပ္ခ်င္ၾကလို႔ တခ်ဳိ႕ကို ဆြဲေဆာင္ စည္း႐ံုးခဲ့ရတယ္ လို႔ ျပန္ေျပာျပပါတယ္။
ပညာအဆင့္အတန္းျမင့္မားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတခုမွာ လူေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ပိုၿပီးေလးစားလာၾကမယ္လို႔ သူထင္ေၾကာင္းလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္သူေတြျဖစ္ၾကၿပီး မိမိတို႔ရဲ႕ အေတာ္ဆံုး စာသင္သားေတြ ဟာ ေက်ာင္းသူေတြျဖစ္ၾကတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပညာေရးအဆင့္အတန္းဟာ အင္မတန္မွကို နိမ့္က်ေနတဲ့အတြက္ စနစ္တခုလံုးကို ေျပာင္းလဲရမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“စံနစ္တခုလံုးကို ေျပာင္းလဲပစ္ရပါ မွာပါ။ က်မတို႔ရဲ႕ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ ပညာေရးစနစ္က မူလတန္း အဆင့္ပညာေရးထက္ ပိုေကာင္းတယ္လို႔ က်မ မထင္ပါ ဘူး။ စနစ္တခုလံုးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲပစ္ရပါမယ္၊ တုိးတက္ေအာင္လုပ္ရပါမယ္။ အစိုးရက ႏုိင္ငံေတာ္ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ဆိုတာမ်ဳိး စဥ္းစားၿပီး Ph. D. ဘြဲ႔ရေတြအမ်ားႀကီးေမြးထုတ္ဖို႔ လုပ္ၿပီးေတာ့ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးမွာ အမ်ားႀကီး ပိုၿပီး အာ႐ံုစိုက္ေနတယ္လုိ႔ က်မထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်မစဥ္းစားတာက တႏုိင္ငံလံုးအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ပါ တယ္။ က်ား-မ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ က်မက မိန္းကေလးေတြကို ပိုျမင္ခ်င္ပါတယ္။” - လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံအေျခစိုက္ Telenor ဆက္သြယ္ေရး ကုမၸဏီက ဥကၠ႒နဲ႔ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ဂၽြန္ ဖရက္ဒရစ္ ဘာက္ဆားစ္ (Jon Fredrik Baksaas)၊ CARE USA အဖြဲ႔ရဲ႕ ဥကၠ႒နဲ႔ အမႈေဆာင္အရာရွိ ခ်ဳပ္ျဖစ္ၿပီး ဒီ WEF ေဆြးေႏြးပြဲေတြရဲ႕ ပူးတြဲသဘာပတိ ဟယ္လင္းန္ ေဂးလ္ (Helene Gayle)၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အမ်ဳိးသမီး စြန္႔ဦး တီထြင္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ဥကၠ႒ ႐ိုကီယာ အက္ဖ္ဇာလ္ ရာမန္ (Rokia Afzal Rahman) တို႔လည္း ပင္တုိင္ေဆြးေႏြသူ ေတြအျဖစ္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး CNN အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာသတင္းဌာနက သတင္းေထာက္ အန္ဒ႐ူး စတီဗန္စ္ (Andrew Stevens) က ေဆြးေႏြးပြဲ ကမကထျပဳ ညႇိႏိႈင္းသူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်ား။