မတရား ၫွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူေပးဖုိ႔ AHRC အိတ္ဖြင့္ေပးစာပုိ႔

BBC ----- 19 January 2010

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွား သူေတြကုိ တရားခံ အျဖစ္နဲ႔ စြပ္စြဲ ခံထားရသူေတြကုိ မတရား ၫွဥ္းပန္းႏွိ္ပ္စက္တာ၊ စစ္ေဆးတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူေပးဖုိ႔ ၫွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ လူမဆန္စြာ အျပစ္ေပးမႈဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးသံသမန္ဆီကုိ အာရွ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ AHRC က အိ္တ္ပြင့္ေပးစာ တေစာင္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာတမ္းမွာ ဘာေတြေရးသား ထားသလဲ ဆုိတာကုိ အာရွလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွ တာ၀န္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦးကုိ ေမးျမန္းရာ ----

ဦးမင္းလြင္ဦး ----- ၫွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ၿပီး ရယူထားတဲ့ သက္ေသထြက္ခ်က္ေတြကုိ တရားရုံးေတြက သက္ေသခံအျဖစ္ လက္ခံၿပီးေတာ့ အမႈေတြမွာ စီရင္ဆုံးျဖတ္ ေနတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ႏုိ္င္ငံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ရွိရင္ အေၾကာင္းျပခ်က္ ခုိင္ခုိင္လုံလုံ မရွိတဲ့အခါမွာ စစ္ေၾကာေရး စခန္းေတြက ေနၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ တရားစြဲဆုိႏုိင္ဖုိ႔ ႏွိပ္စက္ၫွဥ္းပန္းတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြလုပ္တယ္၊ အဲဒီအေပၚမွာဘဲ တရားရုံးကလည္း အျပစ္ေပးတယ္ ဆုိတာကုိိ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။

ေမး ----- ဒီလုိ ၫွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြက ႏုိင္ငံေရးသမား အုပ္စုကုိဘဲ လုပ္တာလား။ ဘယ္သူ႔မဆုိ လုပ္တာလား ခင္ဗ်ား။

ဦးမင္းလြင္ဦး ----- အမ်ားအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ႏုိ္င္ငံေရး အမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အမႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အဲဒီလုိ လုပ္ေဆာင္တာကုိ ေတြ႔ရတယ္။ သာမန္အမႈေတြမွာ ဒီလုိလုပ္ေဆာင္တာ နည္းတာကုိလည္း က်ေနာ္တုိ႔ သိရတယ္။

ေမး ------ ၫွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံရတာကုိ တရားရုံးေရာက္တဲ့ အခါက်ရင္ တရားခံအျဖစ္ စြပ္စြဲခံရသူေတြ၊ ၫွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံရသူေတြရဲ့ အက်ဳိးေဆာင္ ေရွ႔ေနကေနၿပီး တင္ျပခြင့္ ေလွ်ာက္လဲခြင့္ လုိ႔လုပ္ မရဘူးလားခင္ဗ်ား။

ဦးမင္းလြင္ဦး ----- ဟုတ္ကဲ့ အဲဒီကိစၥရပ္မွာ တရားရုံးကုိ ေရာက္လာတဲ့အမႈေတြမွာ တခ်ဳိ႔အမႈေတြမွာဆုိရင္ ေရွ႔ေနငွားရမ္းခြင့္ မရွိပါဘူး။ အဲေတာ့ ေရွ႔ေနဌားဖုိ႔ ေျပာရင္လည္း စစ္ေၾကာေရးစခန္းမွာ ရွိေနတဲ့ လူေတြ၊ ရဲေတြကေနၿပီးေတာ့ မင္းတုိ႔ ေရွ႔ေနငွားမယ္ဆုိရင္ နယ္ေျပာင္းပစ္မယ္ဆုိတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့ဟာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရွ႔ေနနဲ႔ ခုခံေခ်ပခြင့္ အျပည့္အ၀ မရဘူး ဆုိတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။

ေမး ----- အခုလုိ ၫွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြက စစ္အစုိးရ ေျပာေနတဲ့ ကုိလုိနီစနစ္ရဲ့ ဆုိးေမြေတြကေနၿပီးေတာ့ အခုဆုိေတာ့ ရဲရဲ့ဆုိးေမြေပါ့ဗ်ား။ ကုိလုိနီစနစ္တခုရဲ့ ဆုိးေမြကုိ လက္ခံက်င့္သုံးတာ ျဖစ္မေနဘူးလား ခင္ဗ်ား။

ဦးမင္းလြင္ဦး ---- ဟုတ္ကဲ့၊ အဲလုိေျပာရင္လဲ ေျပာလုိ႔ရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ရဲေတြကေနၿပီး ဖမ္းဆီးခံထားရတ့ဲ တရားခံေတြကုိ ႏွိပ္စက္ၫွဥ္းပန္းျခင္း မျပဳရဘူး၊ ႏွိပ္စက္ၫွဥ္းပန္းၿပီး သက္ေသေတြ မယူရဘူးလုိ႔ ရဲစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားတာ ရွိပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဒါက္တာ၀င့္ကူရဲ့ အမႈမွာ ပါ၀င္က်ဴးလြန္တဲ့ သူေတြက ဒု-ရဲမွဴးအဆင့္ ရွိတဲ့သူေတြ ျဖစ္တယ္။ အနိမ့္ဆုံး အဆင့္မွာ ဒု-ရဲအုပ္ေတြပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားရုံး အဆင့္ဆင့္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ျပမယ္၊ အေရးဆုိမယ္၊ အမႈဖြင့္မယ္ ဆုိလုိ႔ရွိရင္ အေရးယူဖုိ႔ ခဲယဥ္းတဲ့ကိစၥ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ႏုိ္င္ငံတကာက ႏွိပ္စက္ၫွဥ္းပန္းျခင္းဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ကုိ စုံစမ္းေလ့လာဖုိ႔၊ ေနာက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာကုိ ဖိအားေပးၿပီးေတာ့ ႏွိပ္စက္ၫွဥ္းပန္းမႈကုိ ရပ္တန္႔ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အိတ္ပြင့္ေပးစာကုိ ေပးပုိ႔ရျခင္း ျဖစ္တယ္။

ေမး ---- ဟုတ္ကဲ့၊ အာရွ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ေပးစာေတြ၊ ေၾကျငာခ်က္ေတြအျပင္ တျခား ဘာေတြဆက္ၿပီး လုပ္ႏုိ္င္ေသးသလဲ ခင္ဗ်ား။

ဦးမင္းလြင္ဦး ------ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီေအာက္မွာ ရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးကုိ တင္ျပၿပီးေတာ့ ဒီိကိစၥေတြကုိ အေရးယူေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိမယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာကင္တားနားကုိလည္း ဒီအေၾကာင္းအရားေတြ ေပးပုိ႔ၿပီးေတာ့ စုံစမ္းေမးျမန္းဖုိ႔အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိမယ္ ျဖစ္တယ္။