ေရြးေကာက္ပြဲ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းမမွီ

ၾသဂုတ္ ၃..VOA
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အစိုးရကက်င္းပမယ္လို႔ ေၾကျငာထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္း အနိမ့္ဆံုးနဲ႔ေတာင္ ျပည့္မွီျခင္းမရွိဘူးလို႔ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း၂၅ႏွစ္က စျပီးႏိုင္ငံတကာ ေရြးေကာက္ပြဲေပါင္း ၁၅၀ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အေမရိကန္အေျခစိုက္ NTIေခၚအမိ်ဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ အဖြဲ႔အစည္းၾကီးက တနဂၤေႏြေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ မက္သယူးဖလူမန္ဟာ အစီရင္ခံစာကိ ုၾကီးမွဴးျပဳစုခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

မက္သယူး…လက္ရွိမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔အျမင္အရ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းမက်ပါဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔အစည္းက ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြအရ ေလ့လာစိစစ္တာပါ ဒီေနရာမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ရတာက ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္ေတာင္ မမွီတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းမွာ က်င္းပေပးမယ္လို႔လက္ရွိလူအမ်ားစုကဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ ျမန္မာစစ္အစိုးရအာဏာတည္ျမဲေရးအတြက္ၾကိဳတင္ၾကံစည္ပံုစံခ်ေရးဆြဲစီစဥ္ထားတာမို႔ အေျဖဟာၾကိဳထြက္ျပီးသားျဖစ္တယ္လို႔လည္းမစ္စတာဖလူမန္ကေျပာပါတယ္။

မက္သယူး… ေမးခြန္းထုတ္စရာတခုကေတာ့ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ဆိုင္ပါတယ္။လႊတ္ေတာ္အမတ္ ္၂၅ရာခိုင္ႏႈန္းကိုစစ္တပ္အတြက္လ်ာထားပါတယ္။အဲဒီလႊတ္ေတာ္ကပဲသမၼတကိုေရြးမယ္၊ အစိုးရကိုဖြဲ႔စည္းမယ္ဆိုေတာ့စစ္တပ္ကအသာစီးေနရာကယူထားျပီးေတာ့အစိုးရကိုထိန္းခ်ဳပ္မွာ
ျဖစ္ပါတယ္။ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြမွာစစ္တပ္ကအရာရွိေတြက ယူနီေဖာင္းခၽြတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာဝင္ျပိဳင္ၾကမွာဆိုေတာ့အမတ္ေနရာအမ်ားစုကို စစ္တပ္ကခ်ဳပ္ကိုင္ထားမွာျဖစ္ပါတယ္။။စစ္အစိုး၇ကပဲတိုင္းျပည္ကိုဆက္ျပီးအုပ္ခ်ဳပ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာဒီမိုကေရစီရရွိေရးအတြက္၁၉၉၅ခုႏွစ္ကစျပီးၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမွာNTI ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက်င္းပမဲ့ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြ။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥေပေဒေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒေတြကိုႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြ
နဲ႔ယွဥ္ကာေလ့လာသံုးသပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ NTIရဲ႕ေလ့လာခ်က္မွာ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြနဲ႔မကိုက္ညီတဲ့အဓိကခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္၄ခ်က္ေတြ႔ရတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

ျခံဳျပီးေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကလူထုရဲ႕သေဘာထားဆႏၵကိုအေျခမခံပါဘူး၊
ဒါေၾကာင့္ လူထုသေဘာက်ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ႏိုင္တဲ့အစိုးရမ်ိဴးျဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူး၊ဒုတိယကေတာ့
အဓိပါယ္ရွိတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာဖို႔ တရားမွ်တရမယ္၊လူ႔အခြင့္အေရးခံစားခြင့္ရွိရမယ္၊လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊မဲဆြယ္စည္းရံုးခြင့္ ေတြရွိရပါမယ္။အခုေတာ့အဲဒီ့အခ်က္ေတြမရွိဘဲလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြပဲရွိေနပါတယ္။တတိယကေတာ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ခြင့္ဟာစစ္အစိုးရက အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားေတြကိုဖိႏွိပ္ထားတယ္၊ဖမ္းဆီးထားတယ္၊ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြအရလည္း အတိုက္အခံေတြပါဝင္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားတယ္။စတုတၳကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က အစိုးရရဲ႕လက္ကိုင္ဒုတ္ျဖစ္ေနတာပါဘဲ။

လက္ရွိေရြးေကာက္ပြဲမွာႏိုင္ငံတကာရဲ႕ယံုၾကည္ကိုးစားမႈရရွိျပီးထင္သာျမင္သာရွိႏိုင္ဖို႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကိုျပန္လႊတ္ေပးျပီး၊ ဒီမိုကေရစီကုူးေျပာင္းေရးကာလေဖာ္ေဆာင္ဖို႔နဲ႔၊ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ႏိုင္ငံေရး
အက်ဥ္းသားေတြ၊ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲမွာပါဝင္ခြင့္ျပဳဖို႔အျပင္လြတ္လပ္စြာ မဲဆြယ္စည္းရံုးလႈပ္ရွားခြင့္နဲ႔ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံပါအခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္ေတြနဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲ
ဥပေဒအခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္ေတြကိုျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ NTI ကတိုက္တြန္းထားပါတယ္။

တကယ္လို႔ေရြးေကာက္ပြဲဟာလက္ရွိအေနအထားအတိုင္းသာဆက္သြားမယ္ဆိုရင္NTI
အေနနဲ႔ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔ဖိတ္ၾကားျခင္းခံရေတာင္မွျမန္မာစစ္အစိုးရကို
တရားဝင္ေစမဲ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့NTIအေနနဲ႔လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးလို႔မစၥတာဖလူမန္ကေျပာပါတယ္
NTI ရဲ႕ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္AHRCေခၚအာရွလူ႔အခြင့္အေရး
ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဥပေဒအၾကံေပးအရာရွိဦးမင္းလြင္ဦးကေတာ့.

ဦးမင္းလြင္ဦး….ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ၂၀၀၈ခုႏွစ္အေျခခံဥပေဒမွာကဥပေဒျပဳက႑၊အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑၊ တရားစီရင္ေရးက႑စတဲ့က႑တိုင္းမွာကစစ္တပ္ကေနျပီးေတာ့၄ပံု၁ပံုပါဝင္တဲ့ က႑ကိစၥရပ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိေနတယ္။ေနာက္ျပီးေတာ့ေရြးေကာက္ပြဲကိုဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္မဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြထဲမွာလည္းအခုဆိုရင္ၾကံ႕ဖြ႔ံပါတီကအင္အားအၾကီးဆံုးအေနနဲ႔နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔
စည္းရံုးျပီးေတာ့အႏိုင္ရဖို႔အတြက္ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ေနတာျဖစ္တယ္။ေနာက္ျပီးေတာ့ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ
ဥပေဒကိုျပန္လည္ျပင္ဆင္မယ္ဆိုရင္အလြယ္တကူျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္းမျပဳႏိုင္ေအာင္ေရးဆြဲထားတာျဖစ္တဲ့
အတြက္ေၾကာင့္ဒါဟာႏိုင္ငံတကာစံကိုလံုးဝမမွီဘူးဆိုတာကိုေထာက္ျပေျပာဆိုတာကိုက်ေနာ္တို႔ေတြ႕ရတယ္။
ေနာက္ျပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကိုထိန္းေက်ာင္းေပးမဲ့ေကာ္မရွင္ကလည္းလြတ္လပ္မွ်တတဲ့ေကာ္မရွင္
အဖြဲ႔မဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုအဓိကအားျဖင့္ေကာ္မရွင္ဥကၠဌအျဖစ္တာဝန္ယူထားတဲ့ဦးသိန္းစိုးကလည္းအရင္ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္ရံုးကေနဒုတိယတရားသူၾကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ေျပာင္းေရႊ႕လာတာျဖစ္တယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕တရားရံုး၂ခုမွာေနျပည္ေတာ္တရားရံုးခ်ဳပ္ရယ္၊ရန္ကုန္တရားရံုးခ်ဳပ္ရယ္မွာဒုတိယတရားသူၾကီး
အျဖစ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ဦးသိန္းစိုးရယ္၊ဦးထြန္းထြန္းဦးရယ္ဆိုတာကစစ္ဥပေဒခ်ဳပ္ရံုးကေန
ေျပာင္းေရႊ႕လာတဲ့လူေတြျဖစ္တယ္။အၾကံဥာဏ္လိုအပ္တယ္ဆိုရင္ေပးႏိုင္တဲ့လူေတြကသူတို႔ပဲျဖစ္တဲ့အတြက
္ဒီဟာကလံုးဝလြတ္လပ္ခြင့္မရွိဘူး၊မွ်တတဲ့ဆံုးျဖတ္မႈမျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာကို သူတို႔အေနနဲ႔ေျပာလိုျခင္းျဖစ္တယ္လ
ို႔က်ေနာ္ကေတာ့ထင္ျမင္ယူဆပါတယ္။