အမိန္႕အမွတ္ ၂၈/၂၀၁၁ ဟာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္မဟုတ္ပါ

မင္းျမတ္ေက်ာ္

ျပစ္မႈဆိုင္ရာ အမႈေတြနဲ႕ ေသဒဏ္က်ခံေနရသူေတြကို ေထာင္ဒဏ္ တသက္တကၽြန္းအျဖစ္ ျပစ္ဒဏ္ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္တယ္။ ျပစ္ဒဏ္ တႏွစ္ေအာက္ က်ခံေနတဲ့ သူေတြကိုလႊတ္ေပးျပီး၊ က်န္သူမ်ားကို ေထာင္ဒဏ္တႏွစ္ ေလ်ာ့ေပါ့ ေပးတာဟာ လူသားခ်င္း စာနာစိတ္နဲ႕ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးတယ္လို႕ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။
 

ေသဒဏ္ေပးႏိုင္တဲ့  ျပစ္မႈေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၂၂ အရ ႏိုင္ငံေတာ္ သစၥာေဖါက္ဖ်က္ ပုန္ကန္မႈကို က်ဴးလြန္တဲ့ သူေတြ ေနာက္တခါ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၀၂ (ဂ)အရ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္ထိ ျပစ္ဒဏ္ ထိုက္သင့္တဲ့ ျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္ ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လူသတ္မႈ ကိုက်ဴးလြန္မွသာ ေသဒဏ္ကို အျပစ္ေပးလို႕ရတာပါ။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ တသက္တကၽြန္းဒဏ္ ဒါမွမဟုတ္ ၁၀ ႏွစ္ထိ အလုပ္ၾကမ္းနဲ႕ ေထာင္ဒဏ္နဲ႕ ေငြဒဏ္ေတြပဲ အျပစ္ေပးႏိုင္တာ ျဖစ္တယ္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာအမႈ ေတြနဲ႕ ျပစ္ဒဏ္ေပးခံရတဲ့ သူေတြကို လူ႕ေလာက အသိုင္းအ၀န္းမွာ ျပန္လည္၀င္ဆန္႕ လာဖို႕ ျပစ္ဒဏ္ေပးတဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုျပစ္ဒဏ္မ်ိဳးကိုသာ ေပးရမယ္ဆိုတာကိုလဲ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒ၊ တရားရံုးမ်ားလက္စြဲ၊ ျပည္ေထာင္စု တရားစီရင္ေရးဥပေဒ ေတြမွာ အတိအလင္း ေဖၚျပထားပါတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု တရားစီရင္ေရးဥပေဒ ရဲ႕ အခန္း (၂) တရားစီရင္ေရး ဆိုင္ရာမူမ်ားရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အခ်က္မွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အေရးယူ အျပစ္ေပးရာမွာ အက်င့္စာရိတၱ ျပဳျပင္ေရး ကိုဦးတည္ေရး ဆိုတဲ့မူကို ခ်မွတ္ထားတာ ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။ ဒီလိုပဲ ျပစ္မႈဆို္င္ရာ က်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ ၂၃၄ (၁) မွာ လူတဦးတေယာက္ဟာ တမႈထက္ပိုျပီး မ်ိဳးတူျဖစ္တဲ့ ျပစ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္တဲ့အခါ ပထမက်ဴးလြန္တဲ့ ျပစ္မႈ ကေန ေနာက္ဆံုး က်ဳးလြန္တဲ့ျပစ္မႈအထိ ၁၂ လအတြင္း က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း စြပ္စြဲခံရတဲ့အခါ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြအနက္ သံုးမႈထက္ မပိုတဲ့ ျပစ္မႈေတြအတြက္ စြဲခ်က္တင္၍ အမႈတခုတည္းမွာပဲ စစ္ေဆးစီရင္ႏိုင္တယ္ လို႕ျပဌာန္းထားတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္္။ ဒါ့အျပင္ ျပစ္မႈတရပ္တည္း အတြက္ ျပစ္ဒဏ္ တၾကိမ္ထက္ပိုျပီး မခံေစရ လို႕ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ စကားရပ္မ်ားအနက္ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုေရးဥပေဒပုဒ္မ၂၂ မွာ အတိအလင္း ျပဌာန္းထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ျပဳလုပ္မႈ ဒါမဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈတခုဟာ ဥပေဒ ၂ ရပ္္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဥပေဒ ၂ရပ္ထက္ပိုတဲ့ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈေျမာက္လွ်င္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့သူကို ယင္းဥပေဒအရ ဥပေဒတရပ္ရပ္ ျဖင့္သာ တရားစြဲဆို အျပစ္ေပးရမယ္ စသျဖင့္ တရားရံုး တရားသူၾကီးေတြ လိုက္နာရမဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြ၊ နည္းဥပေဒေတြ ရွိပါတယ္။  ဒီလိုဥပေဒက အတိအလင္း ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက် ခံေနရသူေတြ၊ ဒီမိုကေရစီအေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ မ်ိဳးဆက္ေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရးအတြက္ လႈပ္ရွားၾကတဲ့သူေတြ၊ ေတာင္သူ လယ္သမားနဲ႕ အလုပ္သမား အေရးကိစၥေတြကို တက္ၾကြစြာ ကူညီေဆာင္ရြက္သူေတြ ဥပေဒနဲ႕အညီ ခံစားခြင့္ မရခဲ့ၾကပါဘူး။
 

ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြကို စတင္ဖမ္းဆီးျပီး စစ္ေၾကာေရး စခန္းေတြမွာ တရားစြဲအဖြဲ႕ အစည္းက လိုခ်င္တဲ့ သက္ေသထြက္ခ်က္၊ သက္ေသခံ အေထာက္အထားေတြ မရမခ်င္း နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕ ႏွိပ္စက္ ညွင္းပန္းျခင္း ခံရတယ္။ မိသားစု အဖြဲ႕၀င္ေတြ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း ခံရတယ္။ စြပ္စြဲခံရသူေတြဖက္က သက္ေသအျဖစ္ လိုက္ပါသက္ေသ ထြက္ဆိုမဲ့သူေတြ အလြယ္တကူ တရားရံုး မလာေရာက္ႏိုင္ေအာင္ အက်ဥ္းေထာင္ အတြင္းက အထူးတရားရံုးေတြမွာ စစ္ေဆးစီရင္ခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႕ရမွာပါ။

ျဖစ္ရပ္တခုတည္းအေပၚမွာ အမႈေတြအမ်ိဳးမ်ိဳး ခြဲတရားစြဲဆိုျပီး၊ ျပစ္မႈတမႈခ်င္းအလိုက္ တရားလိုဖက္က သက္ေသခံ အေထာက္ အထား ခိုင္ခိုင္လံုလံု မတင္ျပႏိုင္ေပမဲ့ အျမင့္ဆံုး ခ်မွတ္ရမဲ့ျပစ္ဒဏ္ေတြကို တရားရံုး တရားသူၾကီး ေတြက အမိန္႕ခ်မွတ္ အျပစ္ေပးခဲ့တာပါ။ ျပစ္ဒဏ္ေပးတဲ့အခါမွာ ျပစ္မႈမ်ားကို သီးျခားစီက်ခံေစရ မယ္လို႕အမိန္႕ ခ်မွတ္ထား တာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ အပါအ၀င္ ေက်ာင္းသားေခါင္း ေဆာင္အခ်ိဳ႕ အီလက္ထေရာနစ္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ ၃၃ (က)နဲ႕ တမႈကို ၁၅ ႏွစ္န႕ဲ ၄ မႈအတြက္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၆၀၊ အသင္းအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းျခင္း ဥပေဒအရ ေထာင္ဒဏ္ ၆ ႏွစ္၊ တရားရံုး မေထမဲ့ျမင္ျပဳမႈ အတြက္ ၆လ စသျဖင့္ သီးျခားစီ က်ခံဖို႕ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အမိန္႕ေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္နဲ႕ ၆လက်ခံေနရ ပါတယ္။

ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ စိုင္းညြန္႕လြင္နဲ႕ ဦးေဆထင္တို႕ ဆိုရင္လဲ ထိုနည္းတူစြာပဲ အမႈေတြခြဲျပီး တရားစြဲဆို ျပစ္ဒဏ္ေတြ သီးျခားခ်မွတ္ျခင္း ခံရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေထာင္ဒဏ္ ၈၀ ႏွစ္ နဲ႕ ႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ျပစ္ဒဏ္ ေတြ က်ခံရမဲ့သူ ေတြျဖစ္တယ္။

ယေန႕ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေသဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ သူ ၃၄၈ ဦးရွိတယ္လို႕ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ ေဖၚျပခ်က္ေတြ ေၾကာင့္ သိရပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ မူးယစ္ေဆး၀ါးမႈေတြနဲ႕ က်ခံေနရတဲ့ သူေတြ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ မႈခင္းေတြနဲ႕ ေသဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ သူမ်ားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ေသဒဏ္ေပးခံရတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားက အနည္းစုျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေသဒဏ္အျပစ္ေပးတာကို မပယ္ဖ်က္ေသးေပမဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ သစၥာေဖါက္ဖ်က္ ပုန္ကန္မႈနဲ႕ ေသဒဏ္ေပးျခင္း ခံရတဲ့ ဗိုလ္ၾကီး အုန္းေက်ာ္ျမင့္ကလြဲျပီး ေသဒဏ္အျဖစ္ အျပစ္ေပးခံရတဲ့သူ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ေသဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ သူေတြထဲမွာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြ မပါ၀င္ပါဘူး။ မူလရံုးက ေသဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ေပမဲ့ အယူခံ၊အထူးအယူခံ စတဲ့ အထက္တရားရံုး အဆင့္ဆင့္က ျပစ္ဒဏ္ေတြ ျပင္ဆင္ေပးလို႕ပဲ ျဖစ္ပါေစ။ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ ေတြေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္ အထူးေလ်ာ့ေပါ့ ေပးလို႕ပဲျဖစ္ပါေစ တနည္းနည္းနဲ႕ ေသဒဏ္က လြတ္ေျမာက္ျပီး တသက္တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္က်ခံရတာက မ်ားပါတယ္။

တသက္တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ေပးတဲ့အတြက္ ေသတဲ့အထိ ေထာင္ထဲမွာပဲ ေနရေတာ့မယ္လို႕ ထင္ရင္ မွားပါလိမ့္မယ္။ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒရဲ႕ ျပဌာန္းခ်က္ေတြထဲမွာ တသက္တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ဆိုတာ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၂၀ ကိုဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ပုဒ္မ ၅၅ အရ တသက္တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္တဲ့ အမႈတိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမတက ၁၄ ႏွစ္ထက္ မပိုတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ တမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သာမန္အားျဖင့္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ျပစ္မႈၾကီးေတြကို က်ဴးလြန္လို႕ ေသဒဏ္က်ခံရတဲ့ သူေတြဟာ အမ်ားဆံုး ေထာင္ထဲမွာ ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ ေနျပီးရင္ လြတ္ေျမာက္လာတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။ 

ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြသာ လြတ္ေျမာက္ရက္ ေစ့တာေတာင္မွ ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာက္ယွက္ ဖ်က္ဆီးသူမ်ားရဲ႕ ေဘးအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္တဲ့ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၀ (က)အရ ၾကိဳတင္ကာကြယ္တဲ့ အေနနဲ႕ ဆက္လက္ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းျခင္း ခံရတဲ့ဥပမာေတြ ရွိပါတယ္။ ျပစ္ဒဏ္ကို သီးျခားက်ခံေစဆိုတဲ့အတြက္ တမႈျပီးမွ ေနာက္တမႈအတြက္ ဆက္လက္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လူညြန္႕တံုးေအာင္ ျပစ္ဒဏ္ေပးထားတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဘီေဂ်းနမ္ဘီးယား လာေရာက္ ျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ယခုလို ျပစ္ဒဏ္ေလ်ာ့ေပါ့ေပးတဲ့ အမိန္႕ေၾကာ္ျငာစာ ထြက္လာခဲ့တာပါ။ လာမဲ့ဂၽြန္လထဲမွာ က်င္းပမဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစည္းအေ၀းမွာ ႏိုင္ငံတကာက တက္ေရာက္လာတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို လူသားခ်င္း စာနာစိတ္နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးလိုက္ပါျပီလို႕ အေၾကာင္းျပခ်င္တာနဲ႕ ခုလို လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကို ထုတ္ျပန္တယ္ဆိုရင္ အေတာ္ျဖစ္ကတတ္ဆန္း လုပ္တဲ့အစိုးရ၊ တနည္းေျပာရရင္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ သေဘာထားကို အေလးမထားတဲ့အစိုးရ အျဖစ္အသိအမွတ္ ျပဳရမွာျဖစ္တယ္။ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရ သူေတြကို ျပန္ေပးဆြဲသလို ဖမ္းဆီးထားျပီး ဓါးစာခံအျဖစ္ အစိုးရသစ္က လိုခ်င္တဲ့အခြင့္အေရး ေတြရမွ တဖြဲ႕ျပီးတဖြဲ႕ လႊတ္ဖို႕ လုပ္ေဆာင္ေနတာဟာ တရားမွ်တတဲ့ လုပ္ရပ္၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ အစိုးရတရပ္ရဲ႕ အဂၤါရပ္နဲ႕ညီတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။

ယခုျပစ္ဒဏ္ေတြ ေလ်ာ့ေပါ့ေပးလို႕ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရ တဲ့သူေတြဟာ မတရားဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ ခံထားရတဲ့ သူေတြျဖစ္ျပီး ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြနဲ႕ တရားစြဲဆို အျပစ္ေပးခံရတဲ့ သူေတြျဖစ္ပါ တယ္။ သာမန္ အက်ဥ္းသားေတြ ခံစားရတဲ့ ေလ်ာ့ရက္ေတြကိုသာ ခံစားခြင့္ရမယ္ ဆိုရင္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာ တာၾကာျပီျဖစ္တယ္။ 

ယခုလို အမိန္႕ေၾကျငာခ်က္ကို ေစာင့္ေနစရာေတာင္ မလိုပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ယခုအၾကိမ္ေပးတဲ့ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ဟာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ားအတြက္ ဘာမွ ထူးျခားမႈမရွိ၊ အက်ိဳးသက္ ေရာက္မႈလဲ မရွိဘူးလို႕ ေျပာရမွာျဖစ္တယ္။ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက် ခံေနရသူေတြကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္း တာေတြအျပင္ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာလဲ မိသားစု နဲ႕ ေ၀းကြာတဲ့ ေဒသေတြကို ပို႕ေဆာင္ျပီး ထပ္ဆင့္ျပစ္ဒဏ္ေတြကို မိသားစုေတြကိုပါ ခံစားေစဖို႕အတြက္ ဆက္လက္ ဒုကၡေပးေနတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။ 

လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေၾကျငာျပီးရင္ အက်ဥ္းက်ခံ ေနရသူေတြကို မိသားစုထံ အေရာက္ျပန္ပို႕ေပးဖို႕ သက္ဆိုင္ရာမွာ တာ၀န္အျပည့္အ၀ရွိတာျဖစ္တယ္။ အခုေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ပဲ လက္လြတ္စပယ္ ေဆာင္ရြက္တာဟာ အစိုးရရဲ႕ တာ၀န္ယူမႈ အခုိင္အမာမရွိဘူး ဆိုတာကို သက္ေသျပသလို ျဖစ္ေန တယ္ဆိုတာကို တင္ျပလိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။