တနဂၤေႏြစကား၀ိုင္းေဆြးေႏြးပြဲ ၉ရက္ေန႔ဇြန္လ၂၀၁၃ခုႏွစ္

RFAျမန္မာနိင္ငံမွာအလုပ္သမားဥပေဒေပါင္းတဒါဇင္ေလာက္ရွိေနေပမဲ့အလုပ္သမားေတြကရသင့္ရထိုက္တဲ့အခြင့္အေရးေတြမရရွိခဲ့ၾကေသးလို႔အခုအခါမွာစက္ရုံအမ်ားအျပားမွာဆႏျပပြဲေတြေပၚေပါက္ေနပါတယ္အဲ့ဒီအလုပ္သမားရပိုင္ခြင့္ေတြျပီျပီျပင္ျပင္ေပၚထြက္လာျပီးေတာ့အလုပ္သမားေတြရဲ႕လူေနမႈဘ၀တိုးတက္ျမင့္မားလာေရးကိုအခုတပတ္မွာေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္

ျမန္မာနိင္ငံအတြင္းအလုပ္ရုံစက္ရုံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတြမွာလုပ္ခလစာနဲပါးေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔သက္ဆိုင္ရာစက္ရုံအလုပ္သမားေတြကေနျပီးတခ်ိဳ႕လဲပဲအဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ေသာ္

လည္းေကာင္းတခ်ဳိလည္းပဲတဦးတေယာက္ခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္းဆႏျပျပီးေတာ့လုပ္ခလစာတိုးျမင့္ေပးေရးအခ်ိန္ပိုလုပ္ခလစာရရွိေရးလုပ္ငန္းခြင္ရပိုင္ခြင္ေတြပိုမိုရရွိေရးဆိုျပီး

ေတာ့ဆႏျပေနၾကတာေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားပဲၾကားခဲ့ၾကရပါတယ္အဲ့ေတာ့ဒီျမန္မာနိင္ငံအတြင္းကစက္ရုံအလုပ္ရုံေတြကအလုပ္သမားေတြရဲ႕အေရးနဲ႔ပတ္သက္ျပီးကၽႊန္ေတာ္တို႔ဒီကေန႔စကား၀ိုင္းမွာေဆြးေႏြးသြားၾကပါမယ္စကား၀ိုင္းမွာေဆြးေႏြးဖို႔ဖိတ္ေခၚထားတဲ့ဧည့္သည္ေတာ္ေတြကေတာ့ AHRC အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေကာမရွင္ျမန္မာနိင္ငံတာ၀န္ခံေရွေနဦးမင္းလြင္ဦးနဲ႔အေမရိကန္ျပည္

ေထာင္စုေဖာ့ေ၀းျမိဳနယ္မွာရွိတဲ့ဘားမားအေမရိကန္အေျခစိုက္ျမန္မာအေမရိကန္လူမႈအဖြဲ႔ဥကဌဦးညဏ္ေအာင္တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္ခုနကၽႊန္ေတာ္အစီရင္ခံခဲ့သလိုပဲျမန္မာနိိင္ငံစက္ရုံအလုပ္ရုံေတြမွာလုပ္ခလစာအင္မတန္မွနဲပါးေနေသးတယ္ဆိုတာကေတာ့အားလံုးပဲသိၾကပါတယ္ဥပမာအားျဖင့္ထိုင္းနိင္ငံမွာဆိုလို႔ရွိရင္အရင္တံုးကအလုပ္သမားတေယာက္ကတေန႔လုပ္ခဘတ္၁၀၀ဘတ္၁၃၅ကတျဖည္းျဖည္းခ်င္းနဲ႔တက္လာျပီးေတာ့အခုအခါျပီးခဲ့တဲ့ဇန္န၀ါရီလကစျပီးေတာ့တေန႔ကိုလုပ္ခလစာဘတ္၃၀၀အထိေအာင္တိုးျမင့္ေပးလိုက္တယ္ဆိုတာ

ကၽႊန္ေတာ္တို႔သတင္းၾကားရပါတယ္တျခားနိင္ငံေတြမွာလဲလုပ္ခလစာအနိမ့္ဆံုးဘယ္

ေလာက္ေပးရမယ္ဆိုတာကိုသက္ဆိုင္ရာကေနသတ္မွတ္ေပးေနပါတယ္အဲ့ေတာ့ျမန္မာနိင္ငံမွာဒီလိုအခြင့္အေရးေတြမေပၚေပါက္ေသးတာေၾကာင့္မလို႔ဒီနိင္ငံျခားကလာျပီးေတာ့ဖြင့္

ထားတဲ့စက္ရုံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာျမန္မာအလုပ္သမားေတြကိုလုပ္ခလစာအနည္းအက်ဥ္း

ေပးျပီးတခ်ဳိ႕တခ်ဳိ႕ဆိုတေန႔ကို၁၂နာရီမွ၁၄ငါးနာရီေလာက္လုပ္ျပီးေတာ့တေန႔ကို၂ေဒၚလာေလာက္ပဲတခ်ဳိ႕ဆို၃ေဒၚလာေလာက္ရၾကတယ္ဆိုတာအင္မတန္မွပဲနဲပါးေနပါတယ္အဲ့ေတာ့

ဒီကိစနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ့ဦးမင္းလြင္ဦးကိုဘယ္လိုမ်ားသံုးသပ္မိလဲဆိုတာေမးပါရေစခင္ဗ်ာဦးမင္းလြင္ဦးေျပာပါအံုးခင္ဗ်ာ

ေရွေနUMLOဟုတ္ကဲ့ပါကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့အလုပ္သမားေတြရယ္ေနာက္ျပီးေတာ့လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာလုပ္ေနတဲ့အခေၾကးေငြနဲ႔ေန႔စားလုပ္တဲ့အလုပ္သမားေတြရယ္စတဲ့အလုပ္သမားေတြအားလံုးအတြက္အဓိကလိုအပ္ေနတာကေတာ့အနဲဆံုးလုပ္ခေၾကး

ေငြဥပေဒကိုအတည္ျပဳျပီးေတာ့အခုျပဌန္းထားတာရွိပါတယ္အဲ့ေတာ့အဲ့ဒီမွာပုဒ္မ၃၃ခုရွိ

တယ္အဲ့ဒီဥစာကကၽႊန္ေတာ္တို႔၁၉၄၉ခုႏွစ္ကျပဌန္းခဲ့တဲ့အလုပ္သမားအနဲဆံုးအလုပ္သမားအခေၾကးေငြဥပ

ေဒကိုအနည္းငယ္ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ျပီးေတာ့ျပဌန္းထားတဲ့ဥပေဒျဖစ္တယ္ဆိုတာကၽႊန္ေတာ္တို႔ေတြရတယ္အဲ့ေတာ့အဲ့ဒီမွာအလုပ္သမားေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ကၽႊန္ေတာ္တို႔အခြင့္အေရးေတြေန႔တြက္လစာေတြအနဲဆံုးဘယ္ေလာက္ေပးရမယ္ဆိုတာကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔အမ်ဳိးသားေကာင္စီတရပ္ဖြဲ႔ျပီးေတာ့ဒီအမ်ုိးေကာ္မတီက

ေနျပီးေတာ့အလုပ္သမားေတြပါမယ္အမ်ဳိးသားေကာ္မတီပါမယ္အလုပ္ရွင္ေတြပါမယ္ဒီ၃ဦး၃ဖလွယ္ေဆြးေႏြး

ျပီးတဲ့အခါမွာအနဲဆံုးလုပ္ခေၾကးေငြကိုေပးဖိုအတြက္ျပဌန္းထားတယ္လို႔ကၽႊန္ေတာ္တို႔ေတြ႔ရပါတယ္အဲ့ေတာ့ဒီဥစာကကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံအတြင္းမွာမေန႔ကပဲစတင္က်င္းပတဲ့စီးပြားဖိုရမ္နဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ့ပထမဦးဆံုးၾကိဳဆိုတဲ့အေနနဲ႔ထုပ္ျပန္တယ္လို႔ကၽႊန္ေတာ္ကေတာ့ယူဆတယ္သိုေသာ္လည္းပဲဒီဥပေဒကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔

ၾကည့္တဲ့အခါမွာအလုပ္သမားေတြအတြက္အခြင့္အေရးတခ်ဳိ႕ဥစာပါတာမွန္ေပမဲ့အလုပ္ရွင္ေတြအတြက္သတ္မွတ္ထားတဲ့အခြင့္အေရးေတြကေတာ္ေတာ္ပိုေနတာေတြရတယ္အဲ့ေတာ့အလုပ္ရွင္ေတြလုပ္ေပးရမဲ့အခန္း႑ေတြတခ်ဳိ႕ကိုပယ္ဖ်က္ထားတဲ့အတြက္ကၽႊန္ေတာ္တို႔ကတခ်ဳိ႕ကိုေနာက္ထပ္နည္းဥပေဒေတြမ်ားျပဌန္းျပီး

ေတာ့ဒီကိစေဆာင္ရႊက္မလားဆိုတာစဥ္းစားစရာျဖစ္တယ္ေနာက္ျပီးေတာ့ဒီအလုပ္သမားေတြရဲ႕အနိမ့္ဆံုးလစာကိုတြက္တဲ့အခါမွာအေစာကေျပာသလိုေပါ့ေနာ္စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြေစ်းဆိုင္ကနားေတြေနာက္ျပီးေတာ့တခါကၽႊန္ေတာ္တို႔ဒီအထူးစက္မႈလက္မႈဇုံေတြမွာ

လုပ္ေနတဲ့ဥစာေတြနဲ႔မဆိုင္ပဲနဲ႔သီးသန္႔ျဖစ္ေနတာကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔ေတြရတယ္အဲ့ေတာ့အထူးစီးပြားေရးဇံုေတြမွာလုပ္ေနတဲ့အလုပ္သမားေတြအေနနဲ႔အနဲဆံုးအခေၾကးေငြအရခံစား

ခြင့္ရွိတယ္သိုေသာ္လည္းပဲစက္ရုံပိုင္ရွင္နဲ႔သေဘာတူတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔အညီလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရႊက္ရမယ္ဆိုတာေတြေတြ႕ရတဲ့အတြက္ကၽႊန္ေတာ္ကေတာ့အနဲငယ္သံသယျဖစ္မိတယ္ဒီဥပေဒကအလုပ္သမားေတြအတြက္တကယ္တန္းအက်ဳိးျပဳမဲ့ဥပေဒ

ျဖစ္တယ္မျဖစ္ဘူးဆိုတာကိုေတာ့ကၽႊန္ေတာ္တို႔ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ရအံုးမယ္ဆိုတာကိုေတာ့ကၽႊန္ေတာ္အေနနဲ႔ပဏမေျပာခ်င္ပါတယ္

RFAဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်ာျပည္သူ႕လြတ္ေတာ္ကေနျပီးေတာ့ဒီအလုပ္သမားေတြရဲ႕ျပသနာေတြကိုေျဖရွင္းေပးဖို႔ဖြဲ႕

စည္းထားတဲ့ဒီေကာ္မတီကေနအခုဒီဆႏျပပြဲျဖစ္ေနတဲ့ေနရာေတြစက္ရုံေတြမွာလာျပီးေတာ့ညွိနိင္းေကးတယ္ဆိုတာေတြလဲကၽႊန္ေတာ္တို႔ၾကားရပါတယ္အဲ့ဒီလိုအခါမ်ဳိးမွာ

ၾကေတာ့တခ်ဳိ႕စက္ရုံေတြမွာကဒီစက္ရုံပိုင္ရွင္ေတြဖက္ကအလုပ္ရွင္ေတြဖက္ကေနျပီးေတာ့ေကာင္းျပီေကာင္းရက္နဲ႔ေျပာသြားျပီးတကယ္တန္းအလုပ္သမားေတြနဲ႔ျပန္ျပီးေတာ့စာခ်ဳပ္တဲ့အခါၾကေတာ့ဒီေစာေစာပိုင္းကညွိနိင္းေျဖရွင္းေပးတဲ့သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကိုမလိုက္နာပဲနဲ႔တခါတမ်ဳိးေျပာင္းျပီးလုပ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မေက်နပ္ဘူးဆိုတာကၽႊန္ေတာ္တို႔ၾကားရတယ္တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ေတာ္ေတာ္ဆိုးပါတယ္အမ်ားျပည္သူအလုပ္ပိတ္ရက္မွာလဲမနားရျပီးေတာ့တခါတေန႔တေန႔ကိုအလုပ္ခ်ိန္ကို၁၅နာရီ၁၆နာရိခိုင္းျပီးေတာ့အခ်ိန္ပိုလုပ္ခေတြကိုလည္းမေပးဘူးဆိုတာၾကားရတယ္မယံုနိင္ေတာင္မယံုနိင္ပါဘူး

ကဲဦးညဏ္ေအာင္ရဲဲ႕အေတြ႔အၾကံဳလဲေျပာပါအံုးခင္ဗ်ာဦးညဏ္ေအာင္ကအရင္တံုးကဒီစက္ရုံအလုပ္ရုံေတြမွာျမန္မာအလုပ္သမားေတြအမ်ားၾကီးပဲလုပ္ေနကိုင္ေနတာေတြၾကားရေတာ့

ျမင္ေနရေတာ့အဲ့ဒီကအေတြ႔အၾကံဳေတြကၽႊန္ေတာ္တို႔ၾကားပါရေစ

UNAဟုတ္ကဲ့ကၽႊန္ေတာ္တို႔အလုပ္သမားလစာတိုးေရးတို႔ဒီအလုပ္သမားေတြပိုမိုခန္႔ထားေရးတို႔

ေနာက္ဒီအလုပ္သမားေတြအတြက္စရိတ္ျဖည့္စည္းေရးတို႔ကကၽႊန္ေတာ္တို႔အတြက္ကၽႊန္

ေတာ္တို႔နိင္ငံမွာ strong ျဖစ္တဲ့ဥပေဒတရပ္လိုအပ္တယ္လို႔ကၽႊန္ေတာ္ျမင္တယ္ဥပေဒခုန

ဦးမင္းလြင္ဦးေျပာသြားတဲ့အထဲကဥပေးေတြရွိေပမဲ့အဲ့ဒီဥပေဒကိုမလိုက္နာတာလဲကၽႊန္

ေတာ္ေတြ႔ရတယ္ေနာက္တခါဘယ္ေလာက္ပဲဥပေဒျပဌန္းထားအစိုးရဖက္ကဥပေဒတခုရွီရမယ္ဆိုသလိုကၽႊန္ေတာ္တို႔အလုပ္သမားေတြဖက္ကဥပေဒေတြ labour union အလုပ္သ

မားသမဂေတြ strong ျဖစ္ဖို႔လဲလိုတယ္ဒါမွဒီအလုပ္သမားေတြ strong ျဖစ္ဖို႔အတြက္ကိုဒီ

အလုပ္သမားသမဂကေနျပီးေတာ့အလုပ္သမားေတြကိုယ္စားတိုက္ခိုက္ေပးရမွာအဲ့ဒီလိုမွမဟုတ္ပဲနဲ႔အဲ့ဒီလိုတခုခုျဖစ္တိုင္းလမ္းေပၚထြက္ျပီးဆႏျပၾကမယ္ဆိုလိုရွိရင္တိုင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရးလဲမေကာင္းဘူးအလုပ္သမားေတြဖက္ကလဲအရမ္းဆႏျပျပီးေတာ့လိုအပ္တာေတြကို

ေတာင္းဆိုမယ္ဆိုလိုရွီရင္ over ျဖစ္ရင္အလုပ္ရွင္ေတြဖက္ကလဲျပန္ၾကည့္ရမယ္ဒီအလုပ္

ရွင္ေတြဖက္ကလဲသူတို႔ရဲ႕စီးပြားေရးတိုးတက္ဖို႔ရွိရမယ္ဒါမွႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္မွ်တမွကၽႊန္ေတာ္တို႔

ျမန္မာနိင္ငံမွာ ကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံမွာstrong ျဖစ္တဲ့ဥပေဒတခုရွိရမယ္ strong ျဖစ္တဲ့

အလုပ္သမားသမဂေတြရွီရမယ္လို႔ျမင္တယ္ဟိုအျမင္ labour union ရွီတယ္လို႔မဟုတ္ပဲနဲ႔

strong ျဖစ္တဲ systematically က်တဲ့ဒီ labour union မ်ဳိးရွိသင့္တယ္လိုကၽႊန္ေတာ္ျမင္

တယ္

ဟုတ္ကဲ့ဒီလိုစနစ္တက်နဲ႔ျဖစ္ဖို႔ကေတာ့လိုအပ္ပါတယ္ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့အခုဆိုလိုရွိရင္ပဲျမန္မာနိင္ငံမွာျပည္ပကေနျပီးေတာ့ကုမဏီေတြကရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈထားမယ္ဆိုျပီးေတာ့တာဆူေနၾကတဲ့အခ်ိန္အခုေလာေလာဆယ္စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြေတာ္ေတာ္ေလးတိုးပြားလာငလိုေႏွာင္လာမဲ့၂ႏွစ္၃ႏွစ္ကာလမွာအမ်ားၾကီးကိုပဲထပ္ျပီးတိုးလာဖို႔ရွိပါတယ္အခုမေန႔တေန႔ပဲကိုကာကိုလာစက္ရုံၾကီးလာဖြင့္လိုက္ျပီဆိုေတာ့အလုပ္သမားေတြအမ်ားၾကီးပဲလုပ္ငန္းခြင္၀င္နိင္ၾကတယ္ေမာက္ထပ္စက္ရုံေတြလာဖို႔ကလဲျပည္တြင္းမွာတည္ျငိမ္ဖို႔ကလဲလိုပါတယ္

တည္ျငိမ္မႈရွိတယ္ဆိုတာကလဲခုနကစက္ရုံေတြကခနခနဆႏျပေနတယ္ဆိုတာကလဲရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမဲ့သူကမလာရဲေတာ့ဘူးအဟန္႔အတားျဖစ္သြားနိင္တာေပါ့ဒီေတာ့ဒီဟုတ္ကဲ့ေျပာပါခင္ဗ်ာကိုခင္ေမာင္ျငိမ္းေျပာသလိုပဲကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံအတြင္းမွာဘာျမင္သလဲဆိုေတာ့

တိုင္းျပည္ထူေထာင္လို႔ရွိရင္ျပည္ပက investor  ေတြကလာျပီးေတာ့ investment လုပ္

တယ္ဆိုတာကနံပါတ္(၁)အဓိကအလုပ္သမားလခေစ်းေပါလို႔ေနာက္တခါနံပါတ္(၂)သူတို႔

နိင္ငံေတြမွာရွိတဲ့ဥပေဒထက္အလုပ္သမားထက္နဲလို႔ခုနလို insurance ေပးရတာနဲလို႔

ဒီတိုင္းျပည္မွာလာျပီးေတာ့ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံၾကတာေတြျဖစ္တယ္အဲေတာ့ကၽႊန္ေတာ္တို႔ကဘယ္လိုေျပာမလဲဆိုရင္ labour union strong ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတာတခုထဲကမျပင္ဆင္ထားဖူး

ဆိုရင္ labour ေတြကို abuse လုပ္သြားနိင္တယ္ေနာက္တခါအလုပ္သမားအက္ဥပေဒေတြ

ျပဌန္းဖို႔လိုတယ္ျပည္ပကေန infranstartuan ေတြမလာခင္မွာကၽႊန္ေတာ္တို႔ ဒီဖရက္ေလာ

ျဖစ္တဲ့အိုးရွာအက္ဥပေဒတခုကိုျပဌန္းသင္႔တယ္အိုးရွားဥပေဒဆိုတာကဒါအတိုေကာက္ေပါ့ေနာ္အရွည္ေကာက္ကေတာ့ legal octuapation of ten laws action ဆိုတဲ့ဥပေဒ strong ျဖစ္တဲ့ဥပေဒလိုတယ္ဒါမွအလုပ္သမားေတြက်န္းမာေရး safety နဲ႔ကာကြယ္မယ္

အဲ့ဒါေတြရွီမွပဲခုနကျပည္ပကလာတဲ့နိင္ငံေတြကဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ဘယ္လို reason နဲ႔ပဲလာလာဒီလိုၾကည့္လိုက္လို႔ရွိဒီလိုၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္အလုပ္သမားေတြအတြက္က်န္းမာေရးတို႔အလုပ္သမားေတြရဲ႕ safety law တို႔အဲ့ဒါေတြရွိတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္သူတို႔အေနနဲ႔လာရ

တာ comfortable ျဖစ္တယ္ေပါ့

RFAဟုတ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာမွန္ပါတယ္အဲ့ေတာ့ခုနကေျပာခဲ့တဲ့အလုပ္သမားေတြရဲ႕ safety လုပ္ငန္းခြင္အႏရယ္ကင္းရွင္းေရးအဲ့ေတာ့ဒီအလုပ္သမားေတြလုပ္ကိုင္ေနတဲ့အေပၚအႏ

ရယ္မၾကေရာက္ဖို႔ကလဲစက္ရုံပိုင္ရွင္ေတြကျပန္ျပီးေတာ့ၾကည့္ေပးရမွာပါျပီးေတာ့ျပီးခဲ့တဲ့

ရက္ပိုင္းေတြကသတင္းစာထဲမွာၾကားလိုက္ၾကမွာပါလြန္ခဲ့တဲ့၂လေလာက္ကဆိုရင္

ဘဂၤလားေရွ့မွာအထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံၾကီးျပိဳၾကတာအလုပ္သမားေပါင္း၁ေထာင္ေက်ာ္အသက္ဆံုးရွံးခဲ့ၾကရပါတယ္ေနာက္မေန႔တေန႔ကပဲတရုပ္ျပည္မွာၾကက္ေမႊးျမဴေရးျခံတျခံမွာမီး

ေလာင္မႈျဖစ္တယ္အဲ့ဒီမွာလဲပဲအလုပ္သမား၁၂၀ေက်ာ္ေသရတယ္ဒီေတာ့ၾကက္ျခံမွာမီး

ေလာင္လို႔အလုပ္သမား၁၀၀ေက်ာ္ေသရတယ္ဆိုတာသာမန္အားျဖင့္ဆိုရင္ယံုေတာင္ယံုစရာေတာင္မရွိဘူးေပါ့ဒါေပမဲ့စက္ရုံသူေဌးေတြကခုနကေျပာသလိုသူတို႔အျမတ္အစြန္းကို

ၾကည့္ျပီးေတာ့တဖက္သတ္အလုပ္သမားေတြရဲ႕အႏရယ္ကင္းရွင္းေရးကိုၾကည္ျပီးေတာ့ဂရုတစိုက္နဲ႔မလုပ္ေပးထားဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ဒီလိုျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြကၾကားေနရမွာပဲဒီေတာ့ကၽႊန္

ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံမွာလည္းပဲေနာင္တေန႔စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြအမ်ားၾကီးျဖစ္လာတဲ့အခါမွာဒီလိုေက်ာ္မေကာင္းၾကားမေကာင္းျဖစ္ရပ္ေတြကိုမျဖစ္ေပၚရေအာင္လိုအပ္တဲ့အႏရယ္ကင္းရွင္းေရးအစီအစဥ္ေတြကေတာ့အမွန္တကယ္လိုအပ္တာေပါ့ေနာ္ဦးမင္းလြင္ဦးေျပာပါအံုး

ခင္ဗ်ာ

ေရွေနUMLOဟုတ္ကဲ့ခငိဗ်ာဟုတ္က့ဲအေစာကအကိုေျပာသလိုကၽႊန္ေတာ္တို႔ဒီ၁၉၄၉ခုႏွစ္ကျပဌန္းထားတဲ့အနဲးဆုံးအခေၾကးေငြအက္ဥပေဒနဲ႔ကၽႊန္ေတာ္တို႔၂၀၁၃ဇြန္လ၄ရက္ေန႔မွာစတင္အာဏာသက္ေရာက္မဲ့အာဏာတည္တဲ့ဥပေဒ၂ခုကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔ယွဥ္ထိုးျပီးၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာဒီလုပ္တြက္ခံစားခြင္ဆိုတဲ့အခ်က္တခ်က္မပါဘူးျဖစ္ေနတာကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔ေတြ႔ရတယ္အဲ့ေတာ့လုပ္တြက္ခံစားခြင္ဆိုတာဘာလဲဆိုေတာ့ရွိရင္အလုပ္သမားေတြရဲ႕လုပ္တဲ့စက္ရုံအ

လုပ္ရုံေတြမွာလုပ္တဲ့ေနရာထိုင္ခင္းေနာက္ျပီးမီးေရက်န္းမာေရးအစရွိသည္တို႔ကိုျပည့္ျပည့္စံုစံုလံုလံုေလာက္ေလာက္ထားေပးဖို႔လိုတယ္ေနာက္ျပီးေတာ့တခါအလုပ္ရွင္ကေနျပီးေတာ့ေ၀ပံုက်ထဲ့သြင္းေပးရတဲ့အခေၾကးေငြရွိေသးတယ္ပင္စင္ရံပံုေငြတို႔အိုနာစာရံပံုေငြတို႔ေနာက္

ျပီးေတာ့ခြင္႔ရက္အလုပ္ပိတ္ရက္တို႔အဲ့ဒါေတြကကၽႊန္ေတာ္တို႔လက္ရွိျမန္မာနိင္ငံအတြင္းမွာ

စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာမေၾကနပ္လို႔ဆႏျပတာေတြရဲ႕အေျခခံျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔ေတြရတယ္ဥပမာအားျဖင့္ကၽႊန္ေတာ္တို႔စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြမွာဆႏ

ျပတယ္ဆိုတာတရုတ္နစ္ကူးၾကရင္ပိတ္တယ္သၾကၤန္ရက္ၾကလို႔ရွီရင္ပိတ္တယ္အလုပ္ရွင္ကအလုပ္ဆင္းခိုင္းတဲ့အတြက္အလုပ္သမားေတြကအလုပ္ဆင္းရတဲ့အခါမ်ဳိးျဖစ္တယ္ဆိုလိုရွိရင္မ်ဳိးကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔က်ဳံေတြ႔ေနရတယ္ေနာက္ျပီးေတာ့တခါစက္ရုံအလုပ္ရုံေတြမွာအိမ္သာအလံုအေလာက္မရွိတဲ့အတြက္အိမ္သာသြားမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေစာင့္ရတဲ့ကိစေနာက္ျပီး

ေတာ့ေသာက္သံုးေရမသန္႔ရွင္းတဲ့ကိစဒါေတြကအစေျပာေနရတဲ့အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္တယ္အဲ့ဒီေတာ့ဒီစက္ရုံအလုပ္ရုံဥပေဒေတြျပဌန္းဖို႔လိုတယ္ခြင့္ရက္ဥပေဒအလုပ္ပိတ္ရက္ဥပေဒ

ေတြျပဌန္းဖိုလိုေသးတယ္ေနာက္တခါဆိုင္မ်ားအလုပ္ဌာနမ်ားအက္ဥပေဒကိုလဲျပင္ဆင္

မြန္းမံျပီးျပဌန္းဖို႔လိုတယ္ေနာက္ျပီးေတာ့တခါကၽႊန္ေတာ္ေစာနကေျပာတဲ့ဦးခင္ေမာင္ျငိမ္း

ေျပာသလိုပဲကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံအတြင္းမွာဒီလိုမ်ဳိးပဋိပကခေတြျဖစ္တိုင္းအလုပ္ရင္နဲ႔အလုပ္သမားေတြၾကားထဲမွာအရင္တံုးက၀ါနိစပဋိပကခခံုရုံးအဖြဲ႔ကေနလာျပီးလာရက္ညွိ

ႏုိင္းေျဖရွင္းေပးတာေတြရွီတယ္သိုေသာ္လည္းပဲယခုကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံအတြင္းမွာရိွတဲ့စက္ရုံအလုပ္ရုံကအလုပ္သမားေတြအေနနဲ႔ကခုံရုံးကိုတိုင္လို႔ရွိရင္ခုံရုံးကလာေရာက္စစ္

ေဆးတယ္ျပီးလို႔ရွိရင္ခုံရုံးရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုအလုပ္ရွင္ေတြကမလိုက္နာဘူးမလိုက္နာတဲ့အတြက္ခုံရုံးကလဲဘာမွမလုပ္ေပးနိင္ဘူးစတာေတြကကၽႊန္ေတာ္တို႔ခုံရုံးမွာဘာမွအာဏာသက္ေရာက္မႈမရွိဘူးဆိုတာကိုကၽႊန္ေတာ္တို႔ေတြရတယ္အသစ္ျပဌန္းလိုက္တဲ့အခု၂၀၁၃ခုႏွစ္ဇူလိုင္လ၄ရက္ေန႔မွာစတင္သက္ေရာက္တဲ့ဥကေဒမွာလဲအလုပ္ရွင္ေတြကမလိုက္နာဘူးဆို

ရင္အျမင့္ဆံုးေပးနိင္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ကေထာင္ဒဏ္၁နစ္ပဲျဖစ္တယ္ဒဏ္ေငြအေနနဲ႔ဒဏ္ေငြ

၅သိန္းပဲျဖစ္တယ္အဲ့ေတာ့စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြေတာင္မွဖြင္႔ျပီးေတာ့လာေရာက္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံတဲ့လူေတြအေနနဲ႔ကဒဏ္ေငြ၅သိန္းဆိုတာျမန္မာေငြ၅သိန္းဆိုတာေထာင္ဒဏ္၁ႏွစ္ဆိုတာ

ဒါအလြန္ဆံုးျပင္းထန္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ျဖစ္တယ္အဲ့ဒီေနာက္၆လတို႔၃လတို႔ရွိေသးတယ္အဲ့ဒီေတာ့ဒီဥစာေတြကကၽႊန္ေတာ္တို႔အလုပ္သမားေတြကိုတကယ္အကာအကြယ္ေပးနိင္တဲ့ဥပေဒ

ျဖစ္မလားမျဖစ္ဘူးလားဆိုတာဒါေတြကိုလည္းကၽႊန္ေတာ္တို႔ျပန္သံုးသပ္သင့္တယ္ေနာက္တခါအေစာကကိုညဏ္ေအာင္ေျပာသလိုမ်ဳိးအလုပ္သမားျပသနာေတြအတြက္အလုပ္သ

မားသမဂေတြရွိဖို႔လိုတာမွန္တယ္အခုကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံမွာအလုပ္သမားသမဂေတြဖြဲ႔

ၾကတယ္စက္ရုံအလုပ္ရုံမွာလူ၃၅ေယာက္ရွိရင္သမဂတခုဖြဲ႔လို႔ရတယ္အဲ့ေတာ့စက္ရုံတရုံထဲမွာအလုပ္သမားေထာင္ခ်ီျပီးရွိတယ္အလုပ္ရွင္ကလဲသူနဲ႔အလွ်င္းသင့္တဲ့သူကိုသမဂေထာင္ခိုင္းတယ္ျပီးေတာ့အလုပ္သမားအခ်င္းခ်င္းျပသနာတက္လာလို႔ရွိရင္ေျဖရွင္းခိုင္းလိုက္တယ္ဒီေတာ့အလုပ္သမားသမဂေတြစနစ္တက်ေပၚေပၚက္ဖို႔ဆိုတာကလဲေစာနကေျပာသလိုေပါ့ေနာ္ကၽႊန္ေတာ္တို႔ဒီသမဂေတြဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္တဲ့အခါမွာအလုပ္သမားေတြၾကားထဲမွာကိုအသိပညာေတြအမ်ားၾကီးျဖန္႔ေ၀ေပးဖို႔လိုေသးတယ္အစိုးရကိုင္တိုင္ကိုကဒါေတြကို

ဘယ္လိုမ်ဳိးေဆင္ရႊက္သင့္တယ္ဆိုတာကိုအလုပ္သမားေတြကိုနည္းေပးလမ္းျပသင္တန္း

ေတြေပးဖို႔လိုတယ္လို႔ကၽႊန္ေတာ္ကေတာ့ေျပာခ်င္ပါတယ္

RFAဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်ာဒီကိစနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ့ပဲကိုညဏ္ေအာင္လဲပဲေျပာစရာရွိတာေျပာပါအံုး

UNAဒီလုပ္ငန္းခြင္အႏရယ္ကင္းရွင္းေရးဆိုတာေနာ္မီးေရးထင္းေရးဆိုလိုရွိရင္ခုနကဦးမင္းလြင္

ဦးေျပာသြားတာမီးတို႔ေရတို႔လံုလံုေလာက္ေလာက္ရေအာင္လုပ္ေပးရမယ္ဆိုေတာ့တခ်ဳိ

စက္ရုံေတြမွာေသာက္ေရေတာင္မွပဲအလံုအေလာက္မရွိဘူးေရအိမ္သြားခ်င္လိုရွိရင္ေစာင့္

ေနရတယ္ဆိုတာဘာညာဒါေတြကလဲပဲေတာ္ေတာ္ေလးကိုမသင့္ေလွ်ာ္တဲ့ကိစေတြေပါ့ေနာ္

လုပ္ငန္းခြင္မွာတခ်ဳိ႕ေလးလံၾကီးမားတဲ့ပစည္းရွိလိုရွိရင္ဦးထုပ္အမာေတြေဆာင္းရမယ္တို႔

ေနာက္ျပီးေတာ့မီးေရးထင္းေရးဆိုလိုရွိရင္အလြယ္တကူနဲ႔ေျပးနိင္လႊားနိင္ေအာင္လို႔တခါး

ေပါက္ေတြစီမံေပးထားရမယ္တို႔တခ်ဳိ႕ဒီမွာတခါးေတြရွိရဲ႕သားနဲ႔ေသာ့ခတ္ထားလို႔အလုပ္သမားေတြပိတ္ျပီးေတာ့ေသတယ္ဆိုတာလဲၾကားခဲ့ရတာကိုးအဲ့ေတာ့အဲ့ဒီကိစမ်ဳိးေတြ

ေျပာပါအံုးခင္ဗ်ာဒီမွာ octupational safety inform the act ဆိုတဲ့ဖယ္ဒရက္ေလာျပဌန္း

ထားတာ၁၉၇၀မွာရစ္ခ်က္နံစီအိုအန္ ဆိုင္းထိုးထားတာေတြျဖစ္တယ္အဲ့ဒီအထဲကဘာေတြ

ပါလဲဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ဦးခင္ေမာင္ျငိမ္းေျပာသလိုပဲ chemical နဲ႔ပတ္သက္ျပီး safety ျဖစ္

ရမဲ့ဟာေတြ chemical ေတြကိုဘယ္လိုသိုေလွာင္ထားရမယ္ဆိုတဲ့ safety law ေတြ

ေနာက္တခါ mechanical,electrical safety law ေတြကိုဘယ္လို mechanical နဲ႔ပတ္

သက္ျပီး safety cap ေတြေဆာင္းရမယ္ေနာက္တခါ electrical နဲ႔လုပ္လို႔ရွိရင္အႏရယ္ရွိ

လာရင္ဘယ္လိုကာကြယ္ရမယ္ေနာက္တခါရာသီဥတုဒဏ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ဒီမွာကၽႊန္ေတာ္တို႔ေတာ္ေနတိုးေလဆင္ႏွာေမာင္းတို႔ဘာတို႔တိုက္တာရွိတယ္မီးေလာင္တာရွိတယ္အဲ့လိုမ်ဳိးေတြရွိလို႔ရွိရင္ national weather association ေတြကေၾကျငာလိုက္ျပီဆိုတာနဲ႔မိုးေလ၀

သသတိေပးတာ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ေတြကေနျပီးေတာ့ဘယ္ေနရာကိုလာစုရမယ္

ဆိုျပီးအလုပ္သမားေတြကို training ေပးထားတာအလုပ္သမားေတြကိုဒီလုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ

ဥၾသစြဲလိုက္တယ္ဘယ္လိုဥၾသဆိုရင္ေလမုန္တိုင္းဘယ္လိုဥၾသဆိုရင္မီးေဘးအႏရယ္အဲ့ဒီ

ဥၾသသံေတြက၂မ်ဳိး၃မ်ဳိးရွိတယ္မီးေလာင္ရင္ဘယ္ေနရာမွာစုရမယ္ေလမုန္တိုင္းလာလို႔ရွိ

ရင္ shetter ေတြဘယ္ေျမေအာက္ခန္းထဲကို၀င္ရမယ္ဆိုတာတနစ္တခါ training ေပါ့ေလ

မုန္တိုင္းလာလာမလာလာသူတို႔ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ၾကရတယ္ေနာက္အဲ့ဒါမ်ဳိးေတြေနာက္

Safety door ေတြ Safety door ေတြကေသာ့ခတ္ထားတာထက္ကၽႊန္ေတာ္တို႔ကဒီမွာ

ေသာ့ခတ္မထားဘူးဘယ္လိုေခၚမလဲ alern ထားရတယ္အႏရယ္ရွိမွအေရးေပၚဖြင့္လို႔ရ

တယ္အႏရယ္မရွိပဲအေရးမေပၚပဲဖြင့္လိုက္လို႔ရွိရင္ဖြင့္လိုက္တာနဲ႔ alern ထမည္လို႔ရွိရင္

ဘယ္သူဖြင့္လဲဆိုတာကၽႊန္ေတာ္တို႔ကင္မရာထဲကေတြရတယ္ေနာ္အဲ့ဒါမ်ဳိးေတြကၽႊန္ေတာ္တို႔လုပ္သင့္ေနတယ္ေနာက္တခါျဖစ္ရင္၄ step ဆိုတဲ့ weather အေျခအေနေၾကာင့္ျမန္မာ

နိင္ငံမွာအခုဆိုရင္ေႏြရာသီဆိုလို႔ရွိရင္အပူခ်ိန္လြန္ကဲတာတို႔ဟုတ္လားဒီမွာၾကေတာ့

ေဆာင္းတြင္းဆိုလိုရွိရင္ျဖစ္တာတို႔အဲ့ဒါမ်ဳိးရာသီဥတုေျပာင္းသြားလို႔ရွိရင္လူေတြမွာလဲ

Street ဆိုတဲ့လူေတြရဲ႕စိတ္ေျပာင္းလဲမႈေတြခုနလိုစိတ္ေျပာင္းလဲမႈေတြကလဲလုပ္ငန္းခြင္လံု

ျခံဳေရးျဖစ္တယ္ဥပမာကိုခင္ေမာင္ျငိမ္းေျပာသလိုဖ်ားတယ္နာတယ္အိမ္မွာတခုခုျဖစ္လို႔အိမ္ကလာလိုတခုခုေဒါသျဖစ္လာတယ္ေငြေရးေၾကးေရးအရေသာ္လည္းေကာင္းလင္မယားရန္

ျဖစ္လို႔ေသာ္လည္းေကာင္းခုနလိုရာသီဥတုအေျခအေနမေကာင္းလို႔ေသာ္လည္းေကာင္း

က်န္းမာေရးအရေသာ္လည္းေကာင္းအလုပ္ခြင္လာတယ္အလုပ္ခြင္မွာမေပ်ာ္ဘူးမေပ်ာ္တဲ့အခါၾကေတာ့ခုနက Street ေတြကိုခုနကအလုပ္ခြင္ထဲကိုသယ္ေဆာင္လာျပီးေတာ့အလုပ္

လုပ္တဲ့အခါက်ေတာ့အႏရယ့္ဖစ္တတ္တယ္ forcus မလုပ္ခင္ကအႏရယ္ျဖစ္တတ္တယ္

သူမ်ားအတြက္လဲအႏရယ္ေပးနိင္တယ္ေဒါသျဖစ္နိင္တယ္အဲ့ေတာ့အဲ့ဒီဥပေဒကိုျပဌန္းထား

မယ္ျပီးေတာ့လြတ္ေတာ္မွာဥပေဒကိုျပဌန္းနိင္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ပိုေကာင္းမယ္

အခုေျပာသြားတာေတြကအင္မတန္အားရစရာေကာင္းပါတယ္ခင္ဗ်ာဆိုေတာ့အခုအလုပ္သမားေတြရဲ႕ရပိုင္ခြင္ေတြသူတို႔ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြစသည္ျဖင့္သူတို႔အလုပ္သမားေတြရဲ႕ဘ၀

ျမင့္တင္လာဖို႔အတြက္ကိုတဖက္ကနိင္ငံေတာ္အတြက္စက္ရုံအလုပ္ရုံေတြဖြင့္တာလိုအပ္သလိုပဲအလုပ္သမားေတြလုပ္ငန္းခြင္မွာေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးနဲ႔အလုပ္လုပ္ျပီးေတာ့အက်ိဳးခံစားခြင့္

ေတြလဲရနိင္ဖို႔ကိုတဖက္ကျပန္ျပီးေတာ့တဖက္ကၾကည့္ေပးရမွာေပါ့ခုနကိုညဏ္ေအာင္ေျပာသလို၂ဖက္မွ်မွ်တတနဲ႔သမာသမတ္ရွိဖို႔လိုပါတယ္အဲေတာ့ကၽႊန္ေတာ္တို႔အခ်ိန္ကျပည့္ခါနီးေနျပီမလို႔ကဲနိဂုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႔အက်ဥ္းခ်ဳပ္ျပီးေတာ့တိုတိုပဲေျပာပါအံုးခင္ဗ်ာဦးမင္းလြင္ဦး

စေျပာပါလားခင္ဗ်ာ

ေရွေနUMLOဟုတ္ကဲ့ပါကၽႊန္ေတာ့္အေနနဲ႔ေျပာရရင္ေတာ့ကၽႊန္ေတာ္တို႔ျမန္မာနိင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့အလုပ္သမားေတြအတြက္အနဲဆံုးအခေၾကးေငြသတ္မွတ္တဲ့အခါမွာလက္ရွိအလုပ္သမားေတြျပည္သူတရပ္လံုးရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြေနရတဲ့ေန႔တဓူ၀စား၀တ္ေနေရးရယ္လူမႈဖူလံုေရးလုပ္ငန္းေတြရယ္က်န္းမာေရးပညာေရးစရိတ္ေတြရယ္ကူးသန္းသြာလာတဲ့ခရီးစရိတ္ေတြရယ္စတာေတြကိုထဲ့တြက္ျပီးေတာ့မွဒီအလုပ္သမားတေယာက္ရဲ႕တေန႔တာဖူလံုတဲ့မိသားစုဖူလံုတဲ့ေငြ

ေၾကးျဖစ္ေအာင္စီမံေဆာင္ရႊက္သင့္တယ္လို႔ကၽႊန္ေတာ့္အေနနဲ႔အၾကံျပဳျပီးေတာ့ေျပာလိုပါတယ္

RFAဟုတ္ကဲ့ကိုညဏ္ေအာင္ခင္ဗ်ာနိဂံုးခ်ဳပ္ေလးကိုတိုတိုတုပ္တုပ္ေလးေျပာပါအံုးေနာ္

UNAဟုတ္ကဲ့အလုပ္သမားေတြလစာႏုန္းသတ္မွတ္တယ္ဆိုတာကခုနလိုတိုင္းျပည္တခုရဲ႕

Living cost ေပၚမႈတည္တယ္ေပါ့ေနာ္ဒီမွာလဲနစ္စဥ္နစ္တိုင္း Living cost ေျပာင္းသြားသ

လိုျမင့္လာသလိုကၽႊန္ေတာ္တို႔အလုပ္သမားလစာေတြလဲသူတို႔ျမင့္ေပးတယ္အဲ့ေတာ့တိုင္း

ျပည္မွာအစိုးရကေနျပီးေတာ့ဥပေဒက်ပ္က်ပ္မတ္မတ္သတ္မွတ္သင့္တယ္အနည္းဆံုး

Miniman way အနည္းဆံုးအလုပ္သမားလစာသတ္မွတ္ဖို႔ဆိုတာကတိုင္းျပည္ရဲ႕ Living cost နဲ႔ပ်မ္းမွ်လိုက္ေလွ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ဆိုျပီးေတာ့ဥပေဒသတ္မွတ္သင့္တယ္လို႔ကၽႊန္

ေတာ္ျမင္တယ္ေပါ့ေနာ္

RFAဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်ာကၽႊန္ေတာ္တို႔ရတဲ့အခ်ိန္ကျပည္ေနျပီမို႔လို႔ကၽႊန္ေတာ္တို႔ေဆြးေႏြးပြဲစကား၀ိုင္း

ေတာ့ဒီမွာပဲရပ္နားရပါလိမ့္မယ္အခုလိုပါ၀င္ျပီးေဆြးေႏြးေပးခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ AHRC အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ျမန္မာနိင္ငံဆိုင္ရာတာ၀န္ခံေရွေနဦးမင္းလြင္ဦး နဲ႔ အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ေဖာ့ေ၀းျမိဳ႕ကဘားမားအေမရိကန္ဆိုဆိုက္ရတီျမန္မာအေမရိကန္လူမႈအဖြဲ႔ဥကဌဦးညဏ္ေအာင္ကိုေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္းေျပာၾကားပါရေစခင္ဗ်ာေက်းဇူးပါပဲ

ေသာတရွင္အေပါင္းလဲကိုစိတ္ႏွစ္ျဖာက်န္းမာရႊင္လန္းေတာ္မႈၾကပါေစ