အင္ၾကင္းႏိုင္
03.10.2014 05:31
 |
| Photo:VOA |
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလး စစ္သားေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ရဲ႕ CSPA လို႔ ေခၚတဲ့ ကေလးစစ္သား ဟန္႔တားေရး ဥပေဒနဲ႔ ျမန္မာ အေပၚ ဆက္လက္ အေရးယူသြားဖို႔ သမၼတ အိုဘားမားက အစိုးရရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ ကို ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ေတြက ေထာက္ခံႀကိဳဆို လိုက္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ ကေလး အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္မွာ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႕ တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ကေလးစစ္သားပေပ်ာက္ေရး လက္ေတြ႔ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္ကေျပာျပမွာပါ။
ကမာၻမွာ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရးကိစၥဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ခိုင္မာတဲ့ မူ၀ါဒျဖစ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္တပ္က ကေလးစစ္သားေတြကို ဆက္ၿပီး အသံုးျပဳေနတဲ့အေပၚ အေမရိကန္ အစိုးရက ဆက္လက္ အေရးယူတာလို႔ ျမင္တဲ့့ အေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ႀကီးရဲ႕ အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adams က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။ "သမၼတ အိုဘားမားဟာ မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္တပ္က အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးစစ္သားေတြကိုျပန္လႊတ္ေပးၿပီး ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရး အေျခအေနေတြ တိုးတက္ေနၿပီလို႔ ကုလသမဂၢ ညီလာခံမွာ ျမန္မာအစိုးရ ကုိယ္စားလွယ္က ေျပာသြားတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာ ကေလးစစ္သား လံုး၀မရွိေစရ ဆိုတဲ့မူ၀ါဒကို အခိုင္အမာခ်မွတ္ၿပီး အစိုးရေရာ၊ စစ္တပ္ကပါ လိုက္နာေဆာင္ရြက္တာမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နယူးေယာက္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ မေန႔က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ အေမရိကန္ ဒုလက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Michael Kozat က ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြမွာ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အာရွ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ျမန္မာႏိုင္ငံတာ၀န္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦးက အခုလို သူ႔အျမင္ကိုေျပာပါတယ္။ " ဆက္လက္စုေဆာင္းေနတဲ့ဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္အေပၚမွာ ႏုိင္ငံတကာက ဘာေၾကာင့္ သံုးသပ္တာလည္းဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီလိုတပ္မေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ တပ္သားစုေဆာင္းတဲ့ အခါမွာ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္တဲ့ေနရာေဒသေတြမွာ မိဘမဲ့ ကေလးေတြကို သူတို႔ေခၚယူ ထိန္းသိမ္းတယ္။ တပ္မေတာ္ ထဲမွာပဲ ေလ့က်င့္ သင္တန္းေပးတယ္။ ဒီကေလးေတြကိုပဲ စစ္မႈထမ္း အျဖစ္ ျပန္လည္အသံုးျပဳတယ္။ ဒါအစဥ္အဆက္သူတို႔ လုပ္လာတဲ့ဥစၥာပဲ။ ဒါေတြက အခု အခ်ိန္အထိ ဆက္လက္ ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔သိရတယ္။" ၿပီးခဲ့တဲ့ သတင္းပတ္ထဲမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က ကေလးစစ္သား တစ္ရာေက်ာ္ေလာက္ လႊတ္ေပးလိုက္တာ အပါအ၀င္ အရင္ကလႊတ္ေပးထားတဲ့ အေရအတြက္ဆိုရင္ သံုးရာေက်ာ္ေလာက္ရွိသြားေပမယ့္ ဒီလူငယ္ေတြရဲ႕ ဘ၀ျပန္လည္ ပ်ဳိးေထာင္ေပးဖို႔ အစီအစဥ္မ်ဳိး အစိုးရဘက္မွာမရွိဘူးလို႔ ဦးမင္းလြင္ဦး ကေထာက္ျပပါတယ္။ "အဲ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ကေန ထြက္လာတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးကို စစ္တပ္က တာဝန္ယူၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက တာဝန္ယူၿပီးေတာ့ လုပ္ေပးတယ္ ဆိုတာ အခုအခ်ိန္အထိ က်ေနာ္ မၾကားဖူးေသးဘူး။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီ့ကေလးေတြ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ UNICEF ကေနၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ထဲက ထြက္လာတဲ့ကေလးေတြအတြက္ အတတ္ပညာသင္ေပးတာတို႔ ေနာက္ ၿပီးေတာ့ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာ ဝင္ဆန္႔လာေအာင္ စိတ္ကုထံုးေတြနဲ႔ကုသေပးတာတို႔ဆိုတာ UNICEF က လုပ္တာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစိုးရ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈ လံုးဝ မရွိဘူးဆိုတာကိုေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း က်ေနာ္တို႔သိတယ္။" ဒါအျပင္ အရင္ မဆလေခတ္၊ စစ္အစိုးရေခတ္ကတည္းက အခုခ်ိန္ထိ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္း အသံုးျပဳလာတာေၾကာင့္ ကေလးစစ္သားဦးေရ ဘယ္ေလာက္ထိ ရွိေနလဲဆိုတာ တိတိက်က် ဘယ္သူမွမသိဘူး လို႔ ဦးမင္းလြင္ဦးကေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳေနတာအျပင္ အျခားလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဴိးေဖာက္မွဳေတြ ပါရွိေနေသးတာမို႔ ဒါေတြကိုပါ အေရးယူေဆာင္ရြက္သင့္ တယ္လို႔လည္း HRW အာရွေရးရာ တာဝန္ခံ Brad Adams က ဆိုပါတယ္။ "အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႕ ဒီကေလး စစ္သားကိစၥတင္မကပဲ ျပည္တြင္းမွာ ဆက္ၿပီးျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မွဳပံုစံမ်ဳိးစံုအတြက္ပါ အေရးယူမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးေကာင္းပါလိမ့္မယ္။" အေမရိကန္သမၼတ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကို ႏွစ္စဥ္တင္သြင္းရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈ ဟန္႔တားေရး အစီရင္ခံစာမွာ ကမၻာတဝွမ္း ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံ ၉ ႏိုင္ငံ စာရင္းထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထည့္သြင္းထား တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံေတြအထဲ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားကို အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈစာရင္းကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာေတြ ရိွေပမယ့္ ျမန္မာ၊ ဆူဒန္နဲ႔ ဆီးရီယားႏိုင္ငံ သံုးႏိုင္ငံကိုေတာ့ ဒဏ္ခတ္မႈ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတဲ့စာရင္းထဲ ထည့္သြင္းမထားပါဘူး။
ကမာၻမွာ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရးကိစၥဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ခိုင္မာတဲ့ မူ၀ါဒျဖစ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္တပ္က ကေလးစစ္သားေတြကို ဆက္ၿပီး အသံုးျပဳေနတဲ့အေပၚ အေမရိကန္ အစိုးရက ဆက္လက္ အေရးယူတာလို႔ ျမင္တဲ့့ အေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ႀကီးရဲ႕ အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adams က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။ "သမၼတ အိုဘားမားဟာ မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္တပ္က အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးစစ္သားေတြကိုျပန္လႊတ္ေပးၿပီး ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရး အေျခအေနေတြ တိုးတက္ေနၿပီလို႔ ကုလသမဂၢ ညီလာခံမွာ ျမန္မာအစိုးရ ကုိယ္စားလွယ္က ေျပာသြားတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာ ကေလးစစ္သား လံုး၀မရွိေစရ ဆိုတဲ့မူ၀ါဒကို အခိုင္အမာခ်မွတ္ၿပီး အစိုးရေရာ၊ စစ္တပ္ကပါ လိုက္နာေဆာင္ရြက္တာမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နယူးေယာက္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ မေန႔က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ အေမရိကန္ ဒုလက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Michael Kozat က ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြမွာ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အာရွ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ျမန္မာႏိုင္ငံတာ၀န္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦးက အခုလို သူ႔အျမင္ကိုေျပာပါတယ္။ " ဆက္လက္စုေဆာင္းေနတဲ့ဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္အေပၚမွာ ႏုိင္ငံတကာက ဘာေၾကာင့္ သံုးသပ္တာလည္းဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီလိုတပ္မေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ တပ္သားစုေဆာင္းတဲ့ အခါမွာ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္တဲ့ေနရာေဒသေတြမွာ မိဘမဲ့ ကေလးေတြကို သူတို႔ေခၚယူ ထိန္းသိမ္းတယ္။ တပ္မေတာ္ ထဲမွာပဲ ေလ့က်င့္ သင္တန္းေပးတယ္။ ဒီကေလးေတြကိုပဲ စစ္မႈထမ္း အျဖစ္ ျပန္လည္အသံုးျပဳတယ္။ ဒါအစဥ္အဆက္သူတို႔ လုပ္လာတဲ့ဥစၥာပဲ။ ဒါေတြက အခု အခ်ိန္အထိ ဆက္လက္ ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔သိရတယ္။" ၿပီးခဲ့တဲ့ သတင္းပတ္ထဲမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က ကေလးစစ္သား တစ္ရာေက်ာ္ေလာက္ လႊတ္ေပးလိုက္တာ အပါအ၀င္ အရင္ကလႊတ္ေပးထားတဲ့ အေရအတြက္ဆိုရင္ သံုးရာေက်ာ္ေလာက္ရွိသြားေပမယ့္ ဒီလူငယ္ေတြရဲ႕ ဘ၀ျပန္လည္ ပ်ဳိးေထာင္ေပးဖို႔ အစီအစဥ္မ်ဳိး အစိုးရဘက္မွာမရွိဘူးလို႔ ဦးမင္းလြင္ဦး ကေထာက္ျပပါတယ္။ "အဲ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ကေန ထြက္လာတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးကို စစ္တပ္က တာဝန္ယူၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက တာဝန္ယူၿပီးေတာ့ လုပ္ေပးတယ္ ဆိုတာ အခုအခ်ိန္အထိ က်ေနာ္ မၾကားဖူးေသးဘူး။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီ့ကေလးေတြ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ UNICEF ကေနၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ထဲက ထြက္လာတဲ့ကေလးေတြအတြက္ အတတ္ပညာသင္ေပးတာတို႔ ေနာက္ ၿပီးေတာ့ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာ ဝင္ဆန္႔လာေအာင္ စိတ္ကုထံုးေတြနဲ႔ကုသေပးတာတို႔ဆိုတာ UNICEF က လုပ္တာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစိုးရ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈ လံုးဝ မရွိဘူးဆိုတာကိုေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း က်ေနာ္တို႔သိတယ္။" ဒါအျပင္ အရင္ မဆလေခတ္၊ စစ္အစိုးရေခတ္ကတည္းက အခုခ်ိန္ထိ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္း အသံုးျပဳလာတာေၾကာင့္ ကေလးစစ္သားဦးေရ ဘယ္ေလာက္ထိ ရွိေနလဲဆိုတာ တိတိက်က် ဘယ္သူမွမသိဘူး လို႔ ဦးမင္းလြင္ဦးကေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳေနတာအျပင္ အျခားလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဴိးေဖာက္မွဳေတြ ပါရွိေနေသးတာမို႔ ဒါေတြကိုပါ အေရးယူေဆာင္ရြက္သင့္ တယ္လို႔လည္း HRW အာရွေရးရာ တာဝန္ခံ Brad Adams က ဆိုပါတယ္။ "အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႕ ဒီကေလး စစ္သားကိစၥတင္မကပဲ ျပည္တြင္းမွာ ဆက္ၿပီးျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မွဳပံုစံမ်ဳိးစံုအတြက္ပါ အေရးယူမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးေကာင္းပါလိမ့္မယ္။" အေမရိကန္သမၼတ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကို ႏွစ္စဥ္တင္သြင္းရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈ ဟန္႔တားေရး အစီရင္ခံစာမွာ ကမၻာတဝွမ္း ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံ ၉ ႏိုင္ငံ စာရင္းထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထည့္သြင္းထား တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံေတြအထဲ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားကို အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈစာရင္းကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာေတြ ရိွေပမယ့္ ျမန္မာ၊ ဆူဒန္နဲ႔ ဆီးရီယားႏိုင္ငံ သံုးႏိုင္ငံကိုေတာ့ ဒဏ္ခတ္မႈ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတဲ့စာရင္းထဲ ထည့္သြင္းမထားပါဘူး။
0 comments:
Post a Comment