ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား။ ဒီကေန႔ ဂြ်န္လ ၄ ရက္ေန႔ဟာ တရုတ္ျပည္မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ က ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ တီယန္နန္မင္ (Tiananmen) ဒီမုိကေရစီ ေတာင္းဆုိလႈပ္ရွားမႈ အေရးေတာ္ပုံကုိ စစ္တပ္က ပစ္သတ္ ႏွိမ္နင္းခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္အစုိးရဟာ ျပည္သူေတြၾကားမွာ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြ အျမန္ဆုံးနည္းနဲ႔ ျပန္႔ႏွံ႔ေရာက္ရွိႏုိင္ခဲ့တဲ့ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြ၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား လုိင္းေတြကုိ အႀကီးအက်ယ္ ပိတ္ဆုိ႔ေနသလုိဘဲ ေပက်င္းၿမဳိ႔ေတာ္မွာလည္း လုံၿခဳံေရးအင္အားေတြ အထူအထပ္ တုိးျမွင့္ ခ်ထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမုိကေရစီ ေတာင္းဆုိလႈပ္ရွားမႈ ေပၚေပါက္ၿပီး တႏွစ္အၾကာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္ျပည္မွာလည္း အလားတူ လူထုေတာင္းဆုိ ဆႏၵျပပြဲ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတ၀ွမ္း ဆုိးရြားေနတဲ့ အစုိးရအရာရွိေတြရဲ့ အက်င့္ပ်က္ ခ်စားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတုိ႔ အပါအ၀င္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ လုိလားတဲ့ ေက်ာင္းသား၊ အလုပ္သမားနဲ႔ ျပည္သူေတြဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ပီက်င္းၿမဳိ႔ တီယန္နန္မင္ (Tiananmen) ရင္ျပင္မွာ စုရုံး ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနာက္ သတင္း ၇ ပတ္ေလာက္အၾကာ ဂြ်န္လ ၄ ရက္ေန႔မွာ သိန္းနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ဆႏၵျပ လူအုပ္ကုိ တရုတ္စစ္တပ္က အင္အားအလုံးအရင္းနဲ႔ ေမာင္းျပန္ေသနပ္ေတြ၊ သံခ်တ္ကာ ကားေတြ၊ မ်က္ရည္ယိုဗုံးေတြနဲ႔ တရစက္ ပစ္ခတ္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ ဂြ်န္လ ၄ ရက္ တီယန္နန္မင္ (Tiananmen) ဆႏၵျပပြဲမွာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္ခဲ့ၿပီး အခုေတာ့ Humanitarian China တရုတ္ျပည္ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ ေပးေရးအဖြဲ႔ရဲ့ အႀကီးအကဲတဦးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနသူ မစၥတာ ဖန္းဆူးေဆာင္ကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ က တီယန္နန္မင္ (Tiananmen) ပစ္ခတ္မႈဟာ သူ႔အတြက္ ဒီတသက္ မေမ့ႏုိင္စရာ အျပစ္အပ်က္ပါဘဲ။
“ ေသနတ္သံဆုိရင္ Tiananmen ရင္ျပင္ခုလုံး ဆူညံေနတယ္ဗ်။ ေသြးအလိမ္းလိမ္းနဲ႔ လဲက်ေနသူေတြ၊ ဒဏ္ရာရထား သူေတြကုိ သယ္ မ ေနၾကတဲ့သူေတြ၊ သံခ်ပ္ကာကားေတြ၊ စစ္သားေတြဆုိရင္ က်ေနာ့ျမင္ကြင္း တခုလုံး ဖုံးလႊမ္းေနတယ္ဗ်ား။”
ပီက်င္းၿမဳိ႔လယ္ေခါင္ တီယန္နန္မင္ Tiananmen ရင္ျပင္မွာ စစ္ပြဲႀကီးတခုလုိ တဖက္သတ္ ပစ္ခတ္ ႏွိမ္နင္းတဲ့ တရုတ္အစုိးရ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ လူဘယ္ႏွစ္ဦး ေသတယ္ဆုိတာ ဒီကေန႔အထိ စာရင္း အတိအက် မရွိရပါဘူး။ တရုတ္ ၾကက္ေျခနီ အသင္းနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ သတင္း ရပ္ကြက္က လူ ၂၇၀၀ (ႏွစ္ေထာင့္ ခုနစ္ရာ) ေလာက္ ေသဆုံးတယ္လု႔ိ ကနဦး သတင္း ထြက္ေပၚခဲ့တာ ရွိေပမဲ့ တရုတ္ ၾကက္ေျခနီ အသင္းက ဒီလုိမ်ဳိး ဘယ္တုန္းကမွ မေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
အေရးေတာ္ပုံအတြင္း လူေပါင္း ေထာင္ေသာင္းခ်ီ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး အမ်ားစုဟာ ေထာင္ခ် ခံခဲ့ရပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းခံရသူအထဲက ဘယ္ႏွစ္ဦး လက္စေဖ်ာက္ သတ္ျဖတ္ခံရတာလည္း စာရင္း မသိရပါဘူး။ တရုတ္အစုိးရကေတာ့ သတ္ျဖတ္ခံရသူ တဦးမွ မရွိတဲ့အျပင္ စစ္တပ္နဲ႔ ဆႏၵျပသူေတြအၾကား လမ္းေပၚမွာ အျပန္အလွန္ တုိက္ခုိက္္မႈေၾကာင့္ စစ္သားေတြအပါအ၀င္ ေသဆုံးသူ ၂၄၁ ဦး ရွိခဲ့ၿပီး ဒဏ္ရာရသူ ၇၀၀၀ (ခုနစ္ေထာင္)ဘဲ ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
တရုတ္ျပည္က တီယန္နန္မင္ Tiananmen အေရးအခင္း အႏွစ္ ၂၀ ၾကာသြားခဲ့ေပမဲ့ ဒီအေရးအခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တရုတ္ျပည္မရဲ့ လက္ေအာက္ခံ ေဟာင္ေကာင္နဲ႔ တျခားလြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြက လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ဆႏၵျပပြဲေတြ၊ ေအာင့္ေမ့အမွတ္တရ အထိမ္းအမွတ္ပြဲေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔ကဆုိရင္ တီယန္နန္မင္ (Tiananmen)အေရးေတာ္ပုံ အႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ ေဟာင္ေကာင္မွာ လူငါးေထာင္ေလာက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တရုတ္အစုိးရရဲ့ စာရင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာက ဒီကေန႔အထိ အယုံအၾကည္ မရွိၾကတ့ဲအတြက္ တီယန္နန္မင္ (Tiananmen) အေရးအခင္းမွာ ေသဆုံးခဲ့ရသူေတြ၊ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခံခဲ့ရသူေတြ၊ ေပ်ာက္ဆုံးေနသူ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စာရင္းတိအက် ေဖၚထုတ္ေပးဖုိ႔ အေမရိကန္နဲ႔တကြ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႔က တရုတ္အစုိးရကုိ ေတာင္းဆုိေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္အစုိးရအေနနဲ႔ ဖုံးကြယ္ဖုိ႔ ႀကဳိးပမ္းတာထက္ သမုိင္းသင္ခန္းစာ ယူတတ္လာတာကုိ ျမင္ေတြ႔လုိေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက မေန႔ကဘဲ ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ အခုလုိ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာသြားခဲ့ေပမဲ့လည္း အမွန္တရားကုိ ေဖၚထုတ္ရမဲ့ ကိစၥေတြကေတာ့ တရားမွ်တမႈနဲ႔ ဥပေဒေရးရာရႈေထာင့္၊ လူသားဆုိင္ရာ ရႈေထာင့္ေတြကေန ေဖၚထုတ္သြားရမယ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ AHRC လုိ႔ေခၚတဲ့ ေဟာင္ေကာင္အေျခစုိက္ အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွ ဥပေဒပညာရွင္ ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
“ဒါေတြက တရုတ္ႏုိင္ငံမွာသာ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိလုိ႔ရွိရင္လည္း အထင္ကရျဖစ္တဲ့ 7 July အေရးအခင္း ရွိတယ္။ ၈၈၈၈ (ရွစ္ေလးလုံး)ရွိတယ္။ ဒီပဲယင္း အၾကမ္းဖက္မႈ ရွိတယ္။ ၂၀၀၇ ႏွစ္ကမွ ၿပီးသြားတဲ့ ေရႊ၀ါေရာင္ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈရွိတယ္။ အဲဒီလုိ လႈပ္ရွားမႈေတြက ႏုိင္ငံတုိင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရွိၾကပါတယ္။ ထုိင္းမွာဆုိလု႔ိရွိရင္လည္း တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားေတြ ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ ဆႏၵျပရင္ ဒီဆုံးသြားတဲ့ Black September အေရးအခင္း လုိမ်ဳိးေတြ အဲဒါေတြက တုိးတက္လာတဲ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမွာ ဒီမုိကေရစီကုိ ေဖၚေဆာင္တဲ့ အစုိးရေတြ က်လုိ႔ရွိရင္ ဒါေတြက မျဖစ္မေန ေဖၚထုတ္ေပးရမဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။”
တီယန္နန္မင္ (Tiananmen) အေရးေတာ္ပုံအၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ကာလအတြင္း တ႐ုတ္ျပည္သူေတြရဲ့ စီးပြားေရး တုိးတက္ ျမင့္မားလာခဲ့ေပမဲ့ တရုတ္ျပည္သူ တဦးခ်င္းရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေတြကေတာ့ အာဏာရွင္ ကြန္ျမဴနစ္ အစုိးရလက္ေအာက္မွာ ေပ်ာက္ဆုံးေနဆဲပဲလုိ႔ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး အကဲခတ္ေတြက ရႈျမင္ သုံးသပ္ၾကပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
ဒါကေတာ့ ဒီကေန႔က်ေရာက္တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တင္ျပခဲ့တာ ခင္ဗ်ား။
0 comments:
Post a Comment