အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ စီးပြားေရးပိ္တ္ဆုိ႔မႈေတြ လုပ္တာထက္ ပုိၿပီး အထိနာတယ္လုိ႔ ေ၀ဖန္ေနၾကတာပါ။ ဥပမာတခုအေနနဲ႔ ကမၻာမွာရွိတဲ့ အလုပ္သမား သမဂၢတုိင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ပိတ္ဆုိ႔မႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ စစ္အစုိးရရဲ့ ျပည္တြင္းက တင္ပုိ႔တဲ့ကုန္ေတြ ႏုိင္ငံတကာကုိ တင္သြင္းပုိ႔ေဆာင္ေရး မွာ ကတိကေအာက္ ျဖစ္ကုန္မယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္သြားေအာင္ ILO က လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္အစုိးရ အေနနဲ႔ ILO ကုိ သတိနဲ႔ ဆက္ဆံေနၾကတယ္လုိ႔ ေ၀ဖန္ေနၾကတာပါ။
ဒါေပမဲ့ တဖက္ကလည္း ILO အဖြဲ႔ကုိယ္တုိင္က စစ္အစုိးရနဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ အထစ္အေငါ့မရွိေအာင္ သံသမန္နည္းနဲ႔ ခတ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ခံေနရပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပါတ္က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ လာေရာက္ခဲ့တဲ့ ILO အမႈေဆာင္အရာရွိ မစၥတာ ကာရီ တာပီအိုလာ (Kari Tapiola) ကေတာ့ သူ႔ရဲ့ခရီးစဥ္ဟာ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိတယ္လုိ႔ RFA ကုိ ေျပာဆုိပါတယ္။
“လြတ္လပ္တဲ့ အသင္းအပင္း ဖြဲ႔စည္းမႈအတြက္ ေဆြးေႏြးခ်က္အျပင္ စာခြ်န္လႊာလည္း လဲလွယ္ႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ လယ္ယာေျမ သိမ္းခံရတဲ့ ကိစၥကုိ ILO ကုိ တုိင္ၾကားလုိ႔ ေထာင္က်ေနတဲ့ ေအာင္လံၿမဳိ႔နယ္က လယ္သမားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိတာကုိ လ်စ္လ်ဴရႈတာ ခံရတယ္လုိ႔ ၀န္ခံေျပာဆုိပါတယ္။
ဒီအခ်က္ကုိ ေထာက္ျပၿပီး အာရွလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွ ေရွ႔ေန ဦးမင္းလြင္ဦး က - “ILO ရဲ့ ခရီးစဥ္ တေလွ်ာက္လုံးမွာ စာခ်ဳပ္သက္တမ္း ေနာက္ထပ္တႏွစ္ တုိးတာကလြဲၿပီး ထိိထိေရာက္ေရာက္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့ ရလာဒ္ေကာင္းေတြ တခုမွ် ထြက္မလာတဲ့အတြက္ ကာရီ တာပီအိုလာ ကုိယ္တုိင္က စိတ္ဓါတ္က်သြားတဲ့ သေဘာ က်ေနာ္တုိ႔ ထင္ျမင္ယူဆပါတယ္။”
တကယ္ေတာ့ ILO ကုိ တုိင္တန္းခဲ့ၾကတဲ့ လယ္သမားေတြဟာ လယ္ယာ လုပ္ကုိင္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စစ္အစုိးရနဲ႔ ILO အၾကားမွာ သေဘာတူညီခ်က္ရခဲ့ၿပီး လယ္သမားေတြအတြက္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေမမဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ အာဏာပုိင္ေတြက တဖက္လွည့္နဲ႔ လယ္သမားေတြကုိ အမႈဆင္ၿပီး ဖမ္းခဲ့တာပါ။
“၃၁ အမွတ္ ၀၆၆ ကုိ ျပၿပီးေတာ့ လယ္သမားေတြကုိ သူတုိ႔ရဲ့ လယ္ယာေျမေတြမွာ ျပန္လယ္စုိက္ပ်ဳိး လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြရွိတယ္။ အဲဒီလုိမ်ဳိး လုပ္ကုိင္မယ္ ဆုိရင္ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြကေန ေႏွာင့္ယွက္ျခင္း မျပဳရဘူးဆုိတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ကုိလည္း တခါတည္း ေဖၚျပထားၿပီးသား ျဖစ္တယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေအာင္လံက လယ္သမားေတြကုိ ဖမ္းဆီးၿပီးေတာ့ အမႈစစ္ေဆးတဲ့ အခါမွာ ဒီစာရြက္စာတမ္းကုိ သက္ေသခံအျဖစ္ ရုံးေတာ္တင္တဲ့အခါမွာ တရားရုံးေတာ္က ေနၿပီးေတာ့ ဒီအမႈကိစၥမွာ ILO မပါဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ျဖစ္တဲ့အမႈကိစၥ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာရြက္စာတမ္းကုိ တင္သြင္းခြင့္ မျပဳဘူး ဆုိၿပီးေတာ့ ပယ္ခ်ခဲ့တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ သိရတယ္။”
ဒါ့အျပင္ အမႈရင္ဆုိင္ဖုိ႔ လယ္သမားေတြအေနနဲ႔ ေရွ႔ေနမငွားႏုိင္ေအာင္ အာဏာပုိင္ေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိး တားဆီးခဲ့တယ္လုိ႔ ရန္ကုန္ေရွ႔ေန အသုိင္းအ၀ုိင္းက ေျပာပါတယ္။ လယ္သမားေတြဘက္က လုိက္ပါေပးမဲ့ ေရွ႔ေနမ်ား လာေရာက္စဥ္မွာ ဧည့္မွဴးတုိင္ခြင့္ မေပးခဲ့ရသလုိ တင္းၾကပ္မႈမ်ဳိးစုံ လုပ္တာကုိလည္း ခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီကိစၥအားလုံးကုိ ILO က သိေပမဲ့ စစ္အစုိးရ အာဏာပုိင္ေတြကုိ တိတိက်က် ေထာက္ျပၿပီး ဖိအားေပးခဲ့ျခင္း မရွိဘူးလုိ႔ အဖမ္းခံရ သူေတြရဲ့ မိသားစု၀င္ေတြဘက္က ေျပာပါတယ္။
အလားတူဘဲ ကေလးစစ္သားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြမွာလည္း ILO က စစ္အစုိးရကုိ ေျပာဆုိခ်က္ေတြဟာ ေပ်ာ့လြန္းတယ္လုိ႔ ေ၀ဖန္ခံေနရပါတယ္။ မစၥတာ ပီအိုလာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ Policy ခ်မွတ္သူမ်ားနဲ႔ ေအာက္ေျခ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အၾကားမွာ ကြာဟေနတယ္၊ နားလည္မႈ လြဲေနတယ္လုိ႔ RFA ကုိ မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္တာကေတာ့ ေအာက္ေျခ အဆင့္မွာ ျပႆနာ ရွိပါတယ္။ စစ္္ဖက္ေရာ အရပ္ဖက္ေအာက္ေျခ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြမွာ ျပႆနာ ရွိေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ မိမိတုိ႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့ ၀န္ႀကီးအဆင့္ေတြမွာ အဓမၼလုပ္အားေပးကိစၥ၊ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းတဲ့ ကိစၥေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။”
ဦးမင္းလြင္ဦးကေတာ့ “ထိေရာက္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ ျပမွသာလွ်င္ ILO ကလည္း ယုံမယ္၊ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရကလည္း အစုိးရအေပၚ အယုံအၾကည္ ရွိလာမယ္။ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ျပည္သူလူထုကလည္း အစုိးရရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ အားကုိးယုံၾကည္လာမယ္ ျဖစ္တယ္။ အဲလိုမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အထက္က တကယ္မသိဘဲ ေနတာလား၊ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္တာလား၊ သိသိနဲ႔ လႊတ္ေပးထားသလား ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ စဥ္းစားသုံးသပ္စရာ အမ်ားႀကီးလုိလာပါတယ္။”
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေလးစားလုိက္နာျခင္း မရွိျခင္းဟာ ျပႆနာ အမ်ားစုရဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းတရား ျဖစ္ေနပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားလုိက္နာမွ ဒီျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔က လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ေလာက္က ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားမႈနဲ႔ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး အေျခခံ လြတ္ေနသမွ်ေတာ့ ဘာမွလုပ္ေဆာင္လုိ႔ မမွာမဟုတ္ဘူး။ Policy ခ်မွတ္သူ အထက္အာဏာပုိင္ေတြ ကုိယ္တုိင္ လုိလုိလားလား ေဆာင္ရြက္မွ ျဖစ္ႏုိင္မယ္လို႔ ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။ ဦးမင္းလြင္ဦးရဲ့ အျမင္ကေတာ့ မစၥတာ တာပီအိုလာရဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို တင္ျပမဲ့ အစီရင္ခံခ်က္ဟာ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ မစၥတာ တာပီအိုလာ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို လာမဲ့ မတ္လမွာ တင္ျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနေတြကုိ မၾကြင္းမက်န္ သိရွိေနတာကေတာ့ အေသအခ်ာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။
“မတ္လမွာ တင္သြင္းမဲ့ အစီရင္ခံစာက လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကေနၿပီး ႀကီးမွဴးက်င္းပတဲ့ လပတ္ အစည္းအေ၀းနဲ႔လည္း ဆုိင္တယ္။ အဲေတာ့ အဲဒီမွာ အခု သူကုိယ္တုိင္ ကြင္းဆင္းၿပီး ရလာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္စြာ အေရးယူဖုိ႔အတြက္ တုိက္တြန္းေျပာဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ထုိနည္းတူစြာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကလည္း ဒီလုိမ်ဳိး အခ်က္အလက္ေတြကုိ အားကုိးအားထား ျပဳၿပီး လုံၿခဳံေရးေကာင္စီကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ လက္ရွိအေျခအေနကုိ ဒီေလာက္အထိ ဆုိးရြားၿပီး၊ ဒီကိစၥကုိ လ်င္ျမန္စြာ အေရးယူ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လုိတယ္ ဆုိတာကုိ ထပ္ဆင့္တင္ၿပီးေတာ့ ေပးႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ေကာင္းတဲ့အလားအလာ ျဖစ္တယ္။”
ILO အေနနဲ႔ စစ္အစိုးရကိုိ သံနည္း သမန္နည္းနဲ႔ အေပ်ာ့ဆြဲေနမွာလား၊ ျပတ္ျပတ္တင္းတင္း ေဆာင္ရြက္မွာလား ဆုိတာကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာပါ။ သုံးသပ္သူေတြ ေျပာေနတာကေတာ့ နာရီလက္တံဟာ ရပ္မေနပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ အေျခအေနကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ အခ်ိန္ဟာလည္း သိပ္ကုိျမန္လြန္း ေနတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment