ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒ

BBC ----- 18 March 2010

ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒပုဒ္မ၂၆အရ နည္းဥပေဒေတြ ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းဥပေဒ ထဲမွာ ႏို္င္ငံေရး ပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒထုတ္ခဲ့တဲ့ မတ္လ ၈ရက္ေန႔ ကစလို႔ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္းမွာ ပါတီေတြမွတ္္ပံုတင္ ရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေန႔ဆိုရင္ပဲ မတ္လ ၁၈ရက္ေန႔ ရွိျပီမို႔ ဒီနည္းဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္ ေတြက လက္ေတြ႔မွာ သဘာဝက်ပါရဲ႕လားလို႔ အာရွ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မရွင္မွ ဥပေဒေရးရာ ဌာန ျမန္မာ့ေရးရာ တာဝန္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦးကို ေမးၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။

ဦးမင္းလြင္ဦး ------ ဒီဥပေဒေတြ ျပဌာန္းတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဥပေဒဟာ ဘယ္ေန႔ မွာ စတင္ အာဏာတည္ေစရမယ္ ဆိုတာကို ထုတ္ျပန္ေၾကျငာရမယ့္ ထံုးစံရွိတယ္။ အဲဒီလို မေတြ႔ရလို႔ ဒိြဟသံသယ ျဖစ္ေနရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ပါ တယ္။ ပထမဦးဆံုး ဥပေဒေတြ အထဲမွာလည္း ရက္၆၀၊ အခုတခါ ဒီနည္းဥပေဒေတြ အထဲမွာလည္း ရက္၆၀ ဆိုေတာ့ ၾကားထဲမွာ ကြာတဲ့ ၁၀ရက္က ဒီေနာက္ကိုပဲ တြက္ရမလား၊ ေရွ႕ကိုပဲတြက္ရမလား ဆိုတာ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္တယ္။ အမွန္ ဆုိရင္ေတာ့ ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္ ကတည္းကိုက ဘယ္ေန႔မွာ စတင္အာဏာ တည္ေစရမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒါေတာ့ ရွင္းတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီလိုမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ထင္တာကေတာ့ ဒီနည္းဥပေဒေတြ ထုတ္ျပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ စတင္ ေရတြက္မယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆပါတယ္။

ေမး ------- ေနာက္ျပီးေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကုိ ဝန္ခံလက္မွတ္ ေရးထိုး ထားတဲ့ စာရြက္ကိုပါ မွတ္ပံုတင္မဲ့ ပါတီေတြက တြဲတင္ရမွာ ျဖစ္သလို ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကိုလည္း ေလးစားလိုက္နာမႈ မရွိျပန္ရင္လည္း မွတ္ပံုတင္ကို ဖ်က္သိမ္းႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္ရွင့္ ၊အဲဒီလို အတည္မျဖစ္ ေသးတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ေလးစားလိုက္နာရမယ္ ဆိုတာကေရာ ဒီဥပေဒ ေၾကာင္းအရဆိုရင္ တရားနည္းလမ္း က်ပါရဲ႕လားရွင္။

ဦးမင္းလြင္ဦး ------ စစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ကို၂၀၀၈ခုႏွစ္ ျပည္သူေတြကေန ဆႏၵမဲေပးျပီး အတည္ျပဳထားတယ္ ဆိုျပီးေတာ့ သူတို႔ က သတ္မွတ္ထားတာ ျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီဟာက ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ လိုတယ္။ အတည္ မျဖစ္ဘူးဆိုျပီး အျငင္းပြားေနတာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအျပင္ ေနာက္ထပ္ပိုျပီး အျငင္းပြားစရာ ရွိပါေသးတယ္၊ ဥပမာ ရက္၉၀ အတြင္းမွာ တႏိုင္ငံလံုးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မယ္ ဆိုရင္ ပါတီဝင္ ၁၀၀၀ ရွိရမယ္။ ေနာက္တခါ တိုင္းေဒသေတြေလာက္မွာပဲ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရင္ အဖြဲ႔ဝင္ ၅၀၀ ရွိရမယ္။ ဒါေတြဟာ ရက္၉၀ အတြင္းမွာ လုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့အတြက္ အလြယ္တကူေတာ့ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ခန္႔မွန္းလို႔ ရတယ္။ ေနာက္ျပီး ဒီေန႔ထြက္တဲ့ နည္းဥပေဒကို ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္တဲ့သူေတြရဲ႕ပိုင္ဆိုင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး တိတိက်က် ျပဌာန္းထားတာမရွိဘူူး။ က်ပ္သိန္းတရာအထိ အသံုးျပဳႏိုင္တာ ရွိတယ္။ ေနာက္ျပီး အသံုးျပဳတဲ့ ေငြေၾကးကိုလည္း စနစ္တက် ေရးမွတ္ ထားရမယ္။ ဒါပဲပါတယ္။ တရားဝင္တယ္၊ မဝင္ဘူးဆိုတာကိုေတာ့ ေၾကျငာျပီးေတာ့ မွတ္ပံုတင္ ထားရမွာလား။ ဒါမွမဟုတ္ အျမတ္ခြန္၊ ဝင္ေငြခြန္ေတြ ကင္းလြတ္ခြင့္ ထားျပီးမွ ဝင္ရမလား။ ဒါေတြဟာ ဘာမွ မရွင္းဘူး ျဖစ္ေနတယ္။

အဲဒီေတာ့ တကယ္လို႔သာ အဲဒီလိုမ်ိဳး ေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့ သူတေယာက္ကို စစ္အစိုးရက အခ်ိန္မေရြး ျဖဳတ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေစာေစာက ေျပာတဲ့ အျမတ္ခြန္ ဥပေဒ၊ ဝင္ေငြခြန္ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ အဲဒါေတြနဲ႔ တခါျဖဳတ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ျပီး ဒီထဲမွာ ထူးျခားတာ တခုုကေတာ့ တစ္သီးပုဂၢလ အေနနဲ႔ ဝင္ေရာက္ အေရြးခံႏိုင္ခြင့္ မရွိဘူးလို႔ေတာင္ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ရတယ္။ ဒီဟာက ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ မရွိတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒေတြ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ဒီေန႔ထြက္တဲ့ နည္းဥပေဒေတြကို ဖတ္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာ အဲဒီလို ေတြ႔ရပါတယ္။

ေမး ----- ဒါေပမဲ့ ဧည့္ႏိုင္ငံသားေတြကို ယွဥ္ျပိဳင္ခြင့္ ေပးမယ္ဆိုေတာ့ အဲဒါက ဘာသေဘာပါလဲ။

ဦးမင္းလြင္ဦး ------ ဧည့္ႏိုင္ငံသားေတာင ္မဟုတ္ပါဘူး၊ ယာယီသက္ေသခံ လက္မွတ္ရတဲ့သူေတာင္ ဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြက စစ္အစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ တခ်ိဳ႔ ထုတ္ေပးထားေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ လားဟူ၊ ပအို႔ဝ္၊ ကရင္ဒီေကဘီေအ အဲဒီေတြမွာ သူတို႔ ထုတ္ေပးထားတဲ့ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီ လက္မွတ္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ သူေတြကလည္း ဒီထဲကို ဝင္ႏိုင္တဲ့ သေဘာမွာ ရွိပါတယ္။

ေမး ------ ေနာက္ျပီးေတာ့ အရင္ဥပေဒေတြ အထဲမွာ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တားျမစ္မႈေတြလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီတားျမစ္ခ်က္ေတြ အထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္နဲ႔ ဟိႏၵဴတို႔ကိုသာ တားျမစ္ထားျပီး၊ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ေတြ ကေတာ့ မဲေပးခြင့္ေရာ၊ အေရြးခံခြင့္ထဲမွာ ပါေနတယ္ရွင့္။ အဲဒါကေရာ ဘာသေဘာပါလဲရွင့္။

ဦးမင္းလြင္ဦး ------ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒကေတာ့ အရင္တုန္းက ဘာသာေရးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒေတြမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါပါတယ္။ အခုတေခါက္ေတာ့ အစၥလာမ္ ဘာသာကို ကိုးကြယ္တဲ့ သူေတြထဲက က်ေနာ္ ထင္တာက ဗလီဆရာၾကီးေတာ့ ဝင္ေရာက္ အေရြးခံႏိုင္ခြင့္ မရွိဘူးလို႔ေတာ့ ထင္တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒမွာ မပါတဲ့အတြက္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ခြင့္ရဖို႔ ဖန္တီးေပးထားတာလို႔ က်ေနာ္တို႔က ထင္တယ္။