ကင္တားနားအစီရင္ခံစာအေပၚသံုးသပ္ခ်က္

(အာအက္ဖ္ေအ၂၀မတ္၂၀၁၁)မစၥတာေသာမတ္ကင္တားနားက ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာျမိဳ႕မွာ က်င္းပျပဳလုပ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းခဲ့တဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြကို အေျချပဳေဆြးေႏြးသြားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ တာဝန္ခံ ေရွ႕ေနဦးမင္းလြင္ဦး၊ ျမန္မာသတင္းသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးဦးစံမိုးေဝတို႔နဲ႔ ထိုင္းႏုိင္ငံအေျခဆိုက္ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူဦးေအာင္ႏုိင္တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ကုလသမဂၢအထူး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာကင္တားနားက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ပဲျပည့္ျပည့္စံုစံု ရွည္ရွည္ေဝးေဝး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆက္လက္ျပီးေတာ့ ရွိေနတာကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ဦးမင္းလြင္ဦးရဲ႕အျမင္ ဘယ္လိုရွိလဲဆုိတာ ၾကားပါရေစခင္ဗ်ာ။

ဦးမင္းလြင္ဦး…. ဒီတေခါက္မစၥတာကင္တာနား တင္သြင္းတဲ့ အစီရင္ခံစာေတြဟာ အရင္တေခါက္တင္သြင္းတဲ့အစီရင္ခံစာေတြနဲ႔ မတူဘဲနဲ႔ ဘက္ေပါင္းစံုကေနလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရတာေတြကို မီးေမာင္းထိုးတင္ျပထားတာေတြ႔တယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာကို ျပဳစုရတဲ့ အခ်ိန္ကလည္း ျပီးခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီလတုန္းက ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး ျပန္လည္သံုးသပ္မႈအစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကေနတင္သြင္းတဲ့အခါမွာ အခ်က္အလက္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို တင္သြင္းသြားတာကိုေတြ႔ရတယ္။

ဒါေတြကို ဖတ္ရႈေလ့လာျပီးတဲ့ အခါမွာ မစၥတာ ကင္တားနားက ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရတင္ျပခဲ့တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာ တခ်ိဳ႕ဟာေတြ လြဲမွားေနတာရွိတယ္ဆိုတာကို သူ႔အေနနဲ႔ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ျပန္လည္တင္ျပတာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အစီရင္ခံစာကို ဖတ္ရႈမိတဲ့အခါမွာ အဲလိုပဲေတြ႔ရပါတယ္။

မစၥတာကင္တာနားေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပးေရး၊ အခုေရြးေကာက္ပြဲျပီးလို႔ တက္လာမဲ့ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ျပည္သူေတြအေပၚမွာ ဖိႏွိပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ၊စည္းမ်ဥ္းေတြကို ျပင္ဆင္ဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္ေရးကို ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပညာေရးက႑မွာလည္းပဲ ျမန္မာျပည္သူေတြ ပညာေရးအဆင့္အတန္း နိမ့္က်ေနရတဲ့အခါမွာ အစိုးရကလိုအပ္တဲ့ ပံ့ပိုးမႈေတြမေပးလို႔၊ လိုအပ္တဲ့ ဘတ္ဂ်တ္ေတြလံုလံုေလာက္ေလာက္မေပးလို႔ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕အဆင့္အတန္းနိမ့္က်ေနရတယ္။

အဲဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ပညာေရးက႑ကို ျမွင့္ေပးဖို႔လည္းေျပာသြား တယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ကိုေအာင္ႏုိင္ကေကာ ဘယ္လိုသံုးသပ္မိပါသလဲ။

ကိုေအာင္ႏုိင္… ဒီအစီရင္ခံစာက အရင္အစီရင္ခံစာေတြထက္ စာရင္အားေကာင္းတယ္လုိ႔ ဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ ဘာေတြလုပ္သင့္တယ္။ ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ိဳးေတြျဖစ္တယ္။ အားလံုးပါဝင္ခြင့္ရဖို႔၊ အထူးသျဖင့္တိုင္းရင္းသားေတြ ပါဝင္ခြင့္ရဖို႔ ၊ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္လာႏုိင္တဲ့အေျခအေနျဖစ္တယ္ ၊ေနာက္လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ အဓိက မီးေမာင္းထိုးသြားတာေပါ့ေနာ္။ အရင္အစီရင္ခံစာေတြလို စိုးရိမ္ပူပန္တယ္လို႔မေျပာဘဲနဲ႔ ဘာေတြလုပ္သင့္တယ္ ၊ဘာေတြလုပ္သြားမယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ဆိုေတာ့ ဒီအစီရင္ခံစာကအားေကာင္းတယ္လို႔ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်။
သူ႔အရင္တာဝန္ထမ္းခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း ရွိခဲ့ၾကေပမဲ့ သူ႔ေလာက္ေတာ့ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ႏွံ႔ႏွ႔ံစံ့စံ့ မလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမင္မိပါတယ္။

ကိုစံမိုးေဝကေကာဘယ္လိုျမင္လဲလို႔ေျပာပါဦး။

ကိုစံမိုးေဝ….. ဒီတခါ မစၥတာကင္တားနားအစီရင္ခံစာဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးျပည့္ျပည့္စံုစံုရွိပါတယ္။ သူအေလးေပးထားတာက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးလုပ္ဖို႔ ျပည္တြင္းမွာေကာ ၊ျပည္ပကေကာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြကို စံုစမ္းဖို႔ဆိုတာက ျမန္မာႏုိင္ငံက စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚမွာ တစံုတရာဖိအားကရွိေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။ အခုမစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕အဆိုကို ေထာက္ခံေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကလည္း တေျဖးေျဖးနဲ႔ တိုးတုိးလာတယ္။ ဒီအဆိုကအရမ္းထိေရာက္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္ခင္ဗ်။

သူေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကစစ္အစိုးရက ျပည္သူေတြအေပၚမွာ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြကိုေဖာ္ထုတ္ေပးဖို႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေပးဖို႔ ဆုိတဲ့အခ်က္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အစုအျပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သူေျပာသြားတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ သတင္းေတြကလည္း ပိုပိုျပီးထြက္လာေနေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ အေရးယူဖို႔ေတာ္ေတာ္ စိတ္ဝင္စားေနၾကတယ္ေပါ့။ ဦးမင္းလြင္ဦးဆက္ေျပာပါဦးခင္ဗ်။

ဦးမင္းလြင္ဦး….. ဒီတေခါက္အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းတဲ့အခါမွာ ျမန္မာဘက္ကေနျပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ သံုးသပ္တဲ့ အစည္းအေဝးမွာ အဖြဲ႔သူအဖြဲ႔သား ေတာ္ေတာ္စံုစံုလင္လင္နဲ႔ကို တက္ေရာက္ လာတာေတြ႔ရတယ္။ ေဒါက္တာထြန္းရွင္ အပါအဝင္ဆိုရင္ အားလံုး၂၈ေယာက္နီးပါးေလာက္ျဖစ္တယ္။ ဌာနေပါင္းစံုက တင္သြင္းတဲ့ အစီရင္ခံစာျဖစ္တဲ့အတြက္ အေစာကေျပာတဲ့ ပညာေရးက႑တို႔၊ က်န္းမာေရးက႑တို႔နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း သူတို႔တင္ျပသြားတာေတြရွိပါတယ္။
“
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္ ၃၀ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြရွိတယ္။ ေက်ာင္းမွာကေလးေတြကို ရိုက္ႏွက္တာေတြကို ဥပေဒနဲ႔ တားျမစ္ထားတာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတြကိုေတာ့ အေပၚယံတင္သြင္းသြားတာေပါ့။ သို႔ေသာ္တကယ္တမ္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ ပညာေရးစနစ္ကို ဘယ္လိုမ်ိဳးေဖာ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုတာ သူတို႔ တိတိက်က်ေျပာသြားတာမရွိဘူး၊ ဒါေၾကာင့္လည္း မစၥတာ ကင္တားနားကေနျပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းေတြရဲ႕ပညာေရးအသံုးစရိတ္၊ ဝန္ၾကီးဌာနအသံုးစရိတ္ရယ္ ၊ ေနာက္ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ပညာေရးစနစ္က စိုးရိမ္စရာအေျခအေနျဖစ္ေနတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔လိုတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ပညာသင္ၾကားခြင့္ အျပည့္အဝရေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့ဘက္ကေန ေဇာင္းေပးျပီး တင္ျပသြားတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။

တျခားအထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ မတူတာက မစၥတာကင္တားနားက လူငယ္ပီပီ မျခႊင္းမခ်န္တင္ျပသြားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ အရင္တေခါက္ ပါေမာကၡ ပီညဲရိုးက်ေတာ့ လူၾကီးဆန္ျပီး တခ်ိဳ႕ကိစၥရပ္ေတြမွာ ထုတ္ေဖာ္သင့္သေလာက္ မထုတ္ေဖာ္ခဲ့တာေတြရွိတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းကလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ႏုိင္ငံတကာက ထိထိေရာက္လုပ္ေပးႏုိင္တာ မေတြ႔ရပါဘူး။ အခုအစီရင္ခံစာမွာေတာ့ အားလံုးကိုကြင္းကြင္းကြက္ကြက္ ရွင္းရွင္းလင္း ဘက္ေပါင္းစံုကေနတင္ျပထားတယ္။ ျပီးေတာ့ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာလည္း စစ္ဆင္ေရးလုပ္တယ္။အက်ဥ္းသားေတြကို ေပၚတာအျဖစ္ေခၚျပီးေတာ့ မိုင္းရွင္းတဲ့ ကိရိယာေတြအျဖစ္သံုးတယ္။

ဒါေတြဟာ သူကိုယ္တိုင္ ေပၚတာေတြနဲ႔ေတြ႔ျပီးေတာ့့ျပဳစုေလ့လာထားတာေတြျဖစ္တယ္။ ဒီလိုအခ်က္အလက္ေတြအေပၚမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရကေနျပီးေတာ့ ေရရွည္မွာ ဆက္လက္ဖံုးဖိထားလို႔မရႏုိင္တဲ့အတြက္ အစိုးရကိုယ္တိုင္ကိုက ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါမယ္လို႔ေျပာလာတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆပါတယ္ခင္ဗ်။

ကိုေအာင္ႏုိင္…. Crime against Humanity နဲ႔ war crime အဲဒီ့ႏွစ္ခ်က္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အားေကာင္းတယ္လို႔ထင္တယ္။ တဘက္မွာလည္း လီဗ်ားတို႔ဘာတို႔အေပၚမွာ အေရးယူတာေတြရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာေကာ ကုလသမဂၢကအေရးယူလာႏုိင္မဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးရွိလာမလား ဆုိျပီးေတာ့ေမွ်ာ္လင့္စရာ ျဖစ္လာတယ္လို႔ေတာ့ ထင္တာဘဲ။

မစၥတာကင္တားနား ေျပာတဲ့အထဲမွာ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြ စံုစမ္းေပးဖို႔ ၊ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ၊တိုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြအေပၚမွာ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ျပစ္မႈေတြကို စံုစမ္းေပးဖို႔ဆိုတာက ေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိေနတဲ့ စစ္အစိုးရအတြက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ့ကို ခိုးလိုးခုလုျဖစ္မွာဘဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဂ်နီဗာ အစည္းအေဝးမွာတက္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္က အခု ကင္တားနားရဲ႕အစီရင္ခံစာဟာ အေျခအျမစ္မရွိပါဘူးဆုိျပီးေတာ့ ျငင္းခ်က္ထုတ္သြားတယ္။

ကိုစံမိုးေဝဘယ္လိုသံုးသပ္ခ်င္ပါသလဲ။

ကိုစံမိုးေဝ…. သူျငင္းသြားတာကလည္း ဝိုးတိုးဝါးတားပါပဲ။ ျပည္တြင္းမွာလည္း ဒီလုိစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္လို႔ ပဲေျပာသြားတာပါ။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြ အေပၚမွာက်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြအေနနဲ႔ ေခါင္းခဲစရာပါ။ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ တင္ျပခ်က္ေတြဟာလည္း အေတာ္ေလးခရီးေရာက္ေနျပီ။ ဒါကိုစံုစမ္းဖို႔ေထာက္ခံတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကလည္း တေန႔ထက္တေန႔တိုးတိုးလာတာခင္ဗ်။

ဒါကလည္းသူတို႔အတြက္ ဖိအားပဲ။ မစၥတာကင္တားနား ျဗိတိန္ကိုသြားရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ကသြားခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ေပါ့ ၊အခုေလာေလာလတ္လတ္လႊတ္ေတာ္ အရပ္သားအသြင္ကူးေျပာင္းေရးတုိ႔ဘာတို႔ေပါ့ ဒါေတြကိုျပလိုက္လိမ့္မယ္လို႔ထင္တယ္။ ၂၀၀၈ဖြဲ႔စည္းပံုမွာက နဝတတို႔ ၊ ေဆာင္ရြက္ပံုေတြကို အခုလာမဲ့အစိုးရက ဆက္ျပီး တာဝန္ခံရမယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ အေရးယူျခင္းမရွိေစရဆိုျပီး ရွိတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ေလ့လာရင္ေတာ့ ေကာင္းလာလိမ့္မယ္လို႔ျမင္ပါတယ္။ ဒီအစည္းအေဝးမွာ ဒီအစီရင္ခံစာကိုတင္သြင္းခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၊ ထိုင္းႏုိင္ငံကကိုယ္စားလွယ္က ျမန္မာအစိုးရက မစၥတာကင္တားနားကို ျပည္ဝင္ခြင့္ေပးဖို႔၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေတြကို လုပ္ခြင့္ေပးဖို႔တို႔ေျပာခဲ့တယ္။

ေနာက္မစၥတာကင္တားနား ကိုယ္တိုင္ကလည္းပဲ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာဆိုရင္ သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုသြားေရာက္ဖို႔ခြင့္ျပဳခ်က္ ရထားျပီလို႔ ေျပာတယ္။ သူ႔ကို ၂၀၁၀ခုႏွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလကတည္းကဝင္ခြင့္မေပးဘဲနဲ႔ ပိတ္ထားခဲ့တယ္။ အဲဒါကလည္း ၂၀၀၈ခုႏွစ္ကတုန္းက သူပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေဝဖန္ခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္သူ႔ကို ဝင္ခြင့္မေပးတာပါဘဲ။ သူ႔အေနနဲ႔ ဝင္ခြင့္ရမလား၊ မရမလားဆိုတာေတာ့ မွန္းရခက္တာေပါ့ေလ။ ရသြားရင္လည္း တမ်ိဳးေကာင္းလိမ့္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။

ဦးမင္းလြင္ဦးေကာဘယ္လိုသေဘာရသလဲခင္ဗ်။

ဦးမင္းလြင္ဦး…. ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရကေနျပီးေတာ့ ခြင့္ျပဳလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ သို႔ေသာ္သူသြားျပီး သတင္း အခ်က္အလက္ ယူမဲ့ေနရာေတြကိုေတာ့ အကန္႔အသတ္နဲ႔ ခြင့္ျပဳမယ္လုိ႔ေတာ့ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုရင္ အရင္အေခါက္ေတြတုန္းက သူသြားခဲ့တာေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ ၊ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ မိသားစုေတြနဲ႔ပဲေတြ႕ခဲ့ရတာမ်ားတယ္။

အခုတေခါက္မွာေတာ့ အစိုးရကိုယ္တိုင္ကေျပာထားတဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးက႑အသီးသီးအတြက္ကိုေလ့လာႏုိင္ဖို႔အတြက္ သူ႔မွာတာဝန္ရွိပါတယ္။အဲဒီေတာ့ အဲဒီ့ကိစၥရပ္ေတြမွာလည္း အစိုးရအသစ္ကေနျပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြကို သြားခြင့္ျပဳမယ္။ အေစာကေျပာသလိုေထာင္ေတြသြားတဲ့ေနရာမွာေတာ့ အကန္႔အသတ္ရွိမယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ကိစၥရပ္ေတြမွာ အကန္႔အသတ္ရွိမယ္လုိ႔ေတာ့ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။

အဲေတာ့ အေစာကေျပာတဲ့ က်န္းမာေရးဌာန၊ ပညာေရးဌာန၊ ျပီးေတာ့ နယ္စပ္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးဆိုင္ရာ၊ သူတို႔အေနနဲ႔ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ကိစၥရပ္ေတြကိုေတာ့ သြားေရာက္လည္ပတ္ဖို႔အတြက္ေတာ့ ေပးျပီးေတာ့ အေပၚယံေရႊမႈံၾကဲကိုျပမယ္လုိ႔ေတာ့ က်ေနာ္ကေတာ့ မွန္းထားမိပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

ဂ်နီဗာမွာ ပညာေရးအေၾကာင္းကို မစၥတာကင္တာနားကေျပာသြားတဲ့အခါမွာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ျမန္မာျပည္မွာ ပညာေရးက႑တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာသြားေသးတယ္။ တက္လာတဲ့ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အေျခအေနေကာင္းတယ္ဆိုတာ ဟုတ္ပါတယ္။ ဦးမင္းလြင္ဦးေျပာသြားသလိုပဲ သူတုိ႔ကေနျပီး လိုက္ျပမယ္ေပါ့ေလ၊ ကိုေအာင္ႏုိင္တုိ႔ကေကာ ဘယ္လိုထင္လဲခင္ဗ်။

သူသြားခြင့္ရမလား၊ သြားခြင့္ရရင္ေကာႏိႈက္ႏိႈက္ခၽြတ္ခၽြတ္ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ပါ့မလားခင္ဗ်။

ကိုေအာင္ႏုိင္…. သြားခြင့္ရမရကေတာ့ က်ေနာ္မေျပာတတ္ဘူး၊ တႏွစ္ေက်ာ္ျပီသြားခြင့္မေပးတာ၊ ဒီလိုအစီရင္ခံစာေတြထုတ္တဲ့ အေပၚမွာသူတို႔ တကယ္သြားခြင့္ေပးပါ့မလားေပါ့ေနာ္။ သြားခြင့္ရရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရတာေပါ့၊ ေဒၚစုနဲ႔လည္းေတြ႔ခြင့္ ရသြားတာေပါ့၊ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ခုနေျပာသလို ဟန္ေဆာင္ျပီးျပတာေတြလည္းရွိမယ္။ ဒါကလုပ္ထံုးလုပ္နည္းပဲ။ သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကလူေတြေျပာတာေတြကို တကယ္ၾကားရမယ္လို႔ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ သူ႔အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတာက ျပီးျပည့္စံုတဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ဖို႔လုိတယ္၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္တို႔၊ အခုအစိုးရက တက္ေတာင္မတက္ေသးဘူး၊ အင္တာနက္ဘာမသံုးရ ညာမသံုးရဆိုျပီးေတာ့ ပိတ္တဲ့ပိတ္ပင္မႈေတြ လာေနျပီဆိုေတာ့ ေရွ႕ေလ်ွာက္ ျမန္မာျပည္မွာလြတ္လပ္ႏုိင္မဲ့ အလားအလာမရွိပါဘူးခင္ဗ်။

အခုတက္လာမဲ့စစ္အစိုးရသစ္ ဆိုတာကလည္း နအဖစစ္အစိုးရရဲ႕ ၾသဇာကိုမလြန္ဆန္ႏုိင္နဲ႔ လူေတြျဖစ္ေနေတာ့ကာ မူဝါဒ သေဘာထားေတြကေတာ့ ထူးထူးျခားျခား ေျပာင္းလဲမွာလည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ အဲေတာ့ မစၥတာကင္တားနားက စစ္အစိုးရက က်ဳးလြန္ထားတဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေပးရမယ္လို႔ ေျပာထားဆိုထားေတာ့ကာ သူ႔ကိုဝင္ခြင့္ေပးပါ့မလား ဆိုတာသံသယျဖစ္စရာေပါ့ေလ။ ကိုစံမိုးေဝေကာဘယ္လိုသေဘာရသလဲခင္ဗ်။

ကိုစံမိုးေဝ…… ဝင္ခြင့္ေပးမေပးဆိုတာကေတာ့ ယံုၾကည္မႈကေတာ့ ၅၀၊၅၀ပဲရွိပါတယ္။ သူတို႔ကိုထိထိေရာက္ေရာက္ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ေဝဖန္ႏိုင္တဲ့ လူမ်ိဳးကိုမလိုလားဘူးဆိုတာထင္ရွားတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုအရပ္သား လႊတ္ေတာ္အစိုးရၾကီးကိုလုပ္ေနပါျပီ။ အဲဒီ့ေတာ့ စစ္အစိုးရမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေလးစားလိုက္နာပါမယ္ဆိုတာကို ေျပာထားတာေတြရွိတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ဘယ္လိုဆံုးျဖတ္မယ္ဆိုတာကိုေတာ့က်ေနာ္မသိပါဘူး။

အစိုးရေတာင္မျဖစ္ေသးဘူး သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ဆိုင္ေနတဲ့ အင္တာနက္ကိုအကန္႔အသတ္လုပ္တာက ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အေျခခံအခြင့္အေရးပါ။ လြတ္လပ္စာေျပာဆိုေဆြးေႏြးခြင့္၊ စုေဝးခြင့္ ေျပာဆိုခြင့္ ၊ေရးသားခြင့္၊ ထုတ္ေဝခြင့္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာမဆို အင္တာနက္နဲ႔ ဆက္သြယ္တဲ့ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီ့ဟာကို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ဆက္သြယ္ေရးဝန္ၾကီးဌာနရဲ႕ ဝင္ေငြက်ဆင္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၊ဝန္ၾကီးဌာနအတြက္ပဲအလုပ္လုပ္ေနတာလား၊ တိုင္းသူျပည္သားေတြ ေစ်းႏႈန္းသက္သက္သာသာနဲ႔ ေခ်ာင္ေခ်ာင္လည္လည္ မိသားစုနဲ႔ စကားေျပာဆိုႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးကို တိုင္းျပည္၊ ျပည္သူျပည္သားေတြဘက္ကၾကည့္သလား၊ ဒါမမဟုတ္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ၾကီးဌာနဝင္ေငြရေရးမရေရး အေပၚမွာၾကည့္သလား၊

အဲေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာကိုေျပာတဲ့ေနရာမွာ အေရွ႕ကေနျပီး အလွအပေတြျပ၊ ေနာက္ကေနေဟာင္းေလာင္းၾကီးျဖစ္ေနတ ဲ့ပံုစံမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေနသလားလို႔ေတြးခ်င္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ မစၥတာကင္တားနား ျမန္မာျပည္သြားခြင့္ရမယ္ဆိုရင္ စံုစမ္း စစ္ေဆးစရာေတြကတပံုၾကီးပါ။ ကေလးစစ္သားေတြ၊ လယ္ယာေျမနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရွိတယ္။ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေတြရွိတယ္။ အမ်ိဳးသမီးအၾကမ္းဖက္တဲ့ ကိစၥေတြ၊ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာျဖစ္တဲ့ကိစၥေတြရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ့အမ်ားၾကီးကို ေစ့ေစ့စပ္စပ္နဲ႔ေဖာ္ထုတ္စစ္ေဆးႏုိင္ဖို႔ အခ်ိန္ကာလလံုလုံေလာက္ေလာက္မ်ား ေပးပါ့မလားဆိုတာ စိတ္ပူတယ္ခင္ဗ်။

မစၥတာကင္တားနားရဲ႕အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရွ႕ဘက္အျခမ္းမွာရွိေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြလည္းပဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေဖာ္ျပထားတာရွိတယ္ခင္ဗ်။ ဦးမင္းလြင္ဦးအဲဒီ့ကိစၥအေပၚမွာေကာဘယ္လို သေဘာထားရိွပါသလဲခင္ဗ်။

ဦးမင္းလြင္ဦး….. တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ထိုးစစ္ေတြဆင္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ၊ ျပီးေတာ့ ရြာေတြေရႊ႕ေျပာင္းခံရတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ ေပၚတာဆြဲခံရတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ ၊ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ တင္ျပထားတာေတြရွိတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္ကိုေဇာင္းေပးျပီးေရးထားတာေတြ႔ရတယ္။ သူမေလးရွားကိုလာျပီးျမန္မာႏုိင္ငံကလာတဲ့ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါမွာလည္း လြတ္လပ္စြာဘာသာေရးကိုးကြယ္ခြင့္မရတဲ့ကိစၥ၊ ရပ္ရြာအတြင္းမွာေပၚတာဆြဲတယ္၊ လုပ္အားေပးခိုင္းတယ္၊ ဒါေတြေၾကာင့္ေနလို႔မရဘဲ လူငယ္ေတြမေလးရွားကိုထြက္လာရတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥရပ္ေတြကိုတင္ျပထားတာေတြ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ရတယ္။

ကိုေအာင္လြင္…တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚမွာက်ဴးလြန္တဲ့အမႈ ကိုေဇာင္းေပးထားတာရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ၾကားမွာ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြျပန္ျပီးအားျမင့္လာမလားဆိုတာေတြကို စိုးရိမ္တယ္ဆိုတဲ့အေနအထားေတြကို ေထာက္ျပထားတာရွိတယ္။ ေနာက္တခုက တိုင္းရင္းသားေတြျပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည့္ျပည့္ဝဝပါဝင္ခြင့္မရဘူး၊ သူတို႔ရဲ႕အသံေတြေဖာ္ထုတ္ခြင့္မရဘူးဆိုတာမ်ိဳးေတြတင္ျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။
သူကမစၥတာပင္ညဲရိုးနဲ႔ ကြာျခားတာက လူငယ္လည္းလူငယ္ျဖစ္ေနျပီး ၊ ထိုင္းနယ္စပ္မွာ ေအေအပီပီအဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုျပီး ေစ့ေစ့စပ္စပ္ေမးျမန္းခဲ့တာေတြ ၾကားခဲ့ရတယ္။

သူကစံုစံုလင္လင္ႏွံ႔ႏွံ႔စပ္စပ္ သိပံုရတယ္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ သူေျပာသြားတဲ့ က႑ေတြထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ကိုပဲအေသးစိတ္က်က် ေျပာသြားတယ္ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအခ်က္အလက္ေတြဘယ္လိုမ်ားရသလဲလို႔ေတာင္အံ့ၾသမိတယ္ေလ။

ကိုစံမိုးေဝ….ျမန္မာျပည္ရဲ႕အားနည္းခ်က္က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းမရွိတာပါဘဲ။ ျမန္မာျပည္အစိုးရျပတာေတြကိုၾကည့္တာနဲ႔စာရင္ ခံစားရတဲ့လူေတြကိုတိုက္ရိုက္သြားျပီးေတာ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခြင့္ရတယ္လို႔ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကျပန္ျပီးေတာ့ ျပခ်င္တာေတြကို ျပဖို႔ဖိတ္ေခၚေကာင္းဖိတ္ေခၚႏုိင္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ျမန္မာျပည္အစိုးရကေနျပီးေတာ့ အခုအၾကိမ္လာခြင့္ျပဳပါမယ္ဆိုရင္ သူကေတာ့ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အရပ္သားအစိုးရကိုေဇာင္းေပးျပီးေျပာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဦးမင္းလြင္ေျပာသြားသလို အကန္႔အသတ္ေတာ့ရွိမယ္၊ ဒါေပမဲ့သူတို႔စိုးရိမ္တာကေတာ့ အျပင္မွာေကာ၊ အတြင္းမွာေကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးလုပ္ဖို႔ လာလိမ့္မယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သူတို႔ အတတ္ႏုိင္ဆံုးေရွာင္ရွားလိမ့္မယ္လုိ႔ထင္တယ္။

သူကအရင္တုန္းကလည္း စစ္အစိုးရရဲ႕က်ဴးလြန္တဲ့အမႈေတြကိုေဖာ္ထုတ္ရမယ္လို႔ ခဏခဏေျပာတယ္ ၊ဒါေၾကာင့္က်ေနာ္က ဒီလူ႔ကိုေတာ့ ဝင္ခြင့္ေပးပါ့မလားလုိ႔ေတြးမိတာပါ။

ဦးမင္းလြင္ဦးေျပာပါဦး..
ဦးမင္းလြင္ဦး….အေစာကဦးခင္ေမာင္ျငိမ္းေျပာသလို ပညာေရးတုိ႔ က်န္းမာေရးတို႔ အက်ဥ္းေထာင္တို႔ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခ်က္အလက္ေတြဘယ္ကရသြားသလဲ၊ Working group ကေနျပီးျပန္လည္သံုးသပ္တဲ့အခ်က္ေတြထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရကၾကြားတာေတြမ်ားသြားတာေပါ့ေလ။အဲဒီ့အခ်က္အလက္ေတြကို သူရသြားတယ္ခင္ဗ်။ ႏုိင္ငံေရးက႑မွာ ဘယ္ေလာက္အထိသူတို႔ေဆာင္ရြက္ေနတယ္၊ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕အခန္းက႑မွာ ႏွိပ္ကြပ္မႈမရွိဘူး၊ တန္းတူအခြင့္အေရးေပးထားတယ္။

က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးေတြမွာ အျမင့္ဆံုးရာထူးေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရေနတယ္။ အဲဒီ့လိုမ်ိဳး ေျပာထားတဲ့ကိစၥရပ္ေတြ ၊ ေနာက္ျပီးေတာ့တခါ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေထာင္တြင္းေတြမွာ ေဆးဝါးကုသခြင့္မရတဲ့ကိစၥ၊မိသားစုေတြနဲ႔ မေတြ႔ႏုိင္တဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ေတြကတင္ျပသြားတာက ၂၀၀၅ခုႏွစ္မွာ ICRC ကိုေတြ႔ဆံုခြင့္ေပးတဲ့ အၾကိမ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ရွိတယ္။

အဲဒီလို တင္ျပခဲ့တာေတြရွိတယ္။ ေနာက္ဆံုး နာဂစ္ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ICRC ကိုခြင့္ျပဳတာေတြက အေခါက္၅၀ေတာင ္မေက်ာ္ဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေတြကက်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရ ကိုယ္တိုင္ကိုက ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဘယ္ေလာက္အထိရွိတယ္။ ဘယ္ေလာက္အထိ ရည္မွန္းထားတယ္ ဆိုတာေတြကို ေျပာလိုက္တဲ့အခါမွာ ကင္တားနားကေနျပီးဒီအခ်က္အလက္ေတြမွန္မမွန္လိုက္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ တခ်ိဳ႕ဟာေတြက ေတာ္ေတာ္ကြဲလြဲေနတဲ့အတြက္

သူ႔အေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအစီရင္ခံစာမွာ ျပည့္ျပည့္စံုစံုေထာက္ျပျပီးေတာ့ ေျပာႏုိင္လာတယ္လို႔က်ေနာ္ကျမင္တယ္။
မစၥတာကင္တားနား၂၀၀၈ခုႏွစ္ကတုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကိုသြားခဲ့ေသးတယ္။ နာဂစ္မုန္တိုင္းတိုက္ျပီး ၃၊၄ေလာက္အၾကာမွာ သြားခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ့တုန္းကလည္း မုန္တိုင္းသင့္တဲ့ေနရာေတြကို သြားခဲ့တယ္ခင္ဗ်။ အဲ့ဒီေတာ့ သူကအဲ့ဒီလို ႏွံ႔ႏွံ႔စပ္စပ္နဲ႔သြားခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ ၊ နာဂစ္ျဖစ္ျပီးကာစမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေျခအေနေတာ္ေတာ္ၾကီး ဆိုးဝါးတယ္လို႔ေျပာရမွာျဖစ္တယ္။

နာဂစ္မုန္တိုင္းထိခဲ့တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ မယ္မယ္ရရပံ့ပိုးေပးတာမရွိဘူး၊ ႏုိင္ငံတကာက အကူအညီေတြကိုလည္း အကန္႔အသတ္အမ်ိဳးမ်ိဴးနဲ႔ အဟန္႔အတားေတြလုပ္ခဲ့တာရွိတယ္။အဲဒါေတြလည္းပဲ မစၥတာကင္တားနားကေတြ႔ခဲ့ျမင္ခဲ့ပံုရပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာက အေျခအေနေတြ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ မုန္တိုင္းဒါဏ္ခံခဲ့ရတဲဲ့လူေတြကို ပစ္ပယ္ထားတာေတြကို သူ႔အေနနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ခံစားခဲ့ရပံုရပါတယ္။

ကိုေအာင္ႏုိင္…ဒီတေခါက္ ကင္တားနားအစီရင္ခံစာက အားေကာင္းတယ္လို႔ျမင္တယ္။ ကုလသမဂၢကစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈလုပ္မယ္ဆိုရင္ ျပီးရင္ေကာ ဘယ္လိုအေရးယူမွာလည္းဆိုတဲ့ ျပႆနာေပါ့၊ တကယ္တမ္းအေရးယူႏုိင္ပါ့မလား၊ ရုရွားနဲ႔ တရုတ္က အျမဲတမ္းပယ္ခ်ေနဦးမွာလားဆိုတဲ့ ျပႆနာေတြ၊ တကယ္ေတာ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ ဆိုင္ရင္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီကေန ႏုိင္ငံတကာခံုရံုးကိုတင္ရမွာ၊ တင္ရင္လည္း တင္ခြင့္ျပဳမလားေပါ့ေနာ္။ သြားစရာအဆင့္ေတြကမ်ားေပမဲ့ ဒီအစီရင္ခံစာကေတာ့ အားရစရာရွိတယ္လို႔ျမင္ပါတယ္။

ကိုစံမိုးေဝ…မစၥတာကင္တားနားျပည္ဝင္ခြင့္ရပါေစလို႔ဆုေတာင္းပါတယ္။ တကယ္သာျပည္ဝင္ခြင့္ရမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္တိုးတက္ဖို႔ပဲရွိပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ တကယ္တမ္း ျမန္မာႏုိင္ငံျပည္သူေတြအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး ျပည့္ျပည့္ဝဝနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးေနတယ္ဆိုရင္ သူတို႔အေနနဲ႔ လက္ခံသင့္ပါတယ္။

ဦးမင္းလြင္ဦး…ဒီအစီရင္ခံစာထက္ပိုျပီးျပည့္စံုတဲ့ အစီရင္ခံစာလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းကိုဝင္ခြင့္ရျပီး စံုစမ္းေဖာ္ထုတ ္ႏုိင္လိမ့္မယ္၊ အထူးသျဖင့္ တာဝန္ရွိေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္ကိုက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိုဳးေဖာက္မႈေတြကို တိုင္ၾကားႏုိင္တယ္လို႔ႏုိင္ငံတကာကို ေျပာထားတာရွိတယ္။ အဲေတာ့ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ လူေတြကလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အစိုးရအသစ္တက္လာရင္ တိုင္ၾကားဖို႔ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ေနၾကတယ္လို႔သိရပါတယ္။

ဒါဟာ တကယ္ျဖစ္လားမျဖစ္လားဆိုတာကိုေတာ့ မသိရေသးဘူး၊ ႏုိင္ငံတကာကိုေတာ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာထားတာရွိတယ္။ တကယ္လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ျပီးေတာ့ က်င့္သံုးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြ ပိုျပီးေတာ့ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာလိမ့္မယ္လို႔ေမ်ွာ္လင့္ပါတယ္။