လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္မ်ားနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေစေရးအတြက္ အဓိက အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံေရး တည္ျငိမ္မႈျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရး တည္ျငိမ္မႈ မရွိတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ဖို႕နဲ႕အတူ လူေနမႈဘ၀ဖြံ႕ျဖိဳး တက္ဖို႕မလြယ္ကူတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းမႈရဖို႕နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မႈ ရွိေစဖို႕အတြက္ အစိုးရမ်ားက ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ ၾကရတာျဖစ္တယ္။


ႏို္င္ငံေရးတည္ျငိမ္မႈ ရွိေစဖို႕ကလဲ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို အကာအကြယ္ေပးမဲ့ အစိုးရ၊ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ဆႏၵနဲ႕ ေရြးခ်ယ္တဲ့ အစိုးရတရပ္ျဖစ္ဖို႕ လိုပါတယ္။ ဒါမွလဲ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မႈကို ေရရွည္ထိန္းသိမ္း ထားႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။ ျပည္တြင္းစစ္မ်ားရပ္စဲေရး နဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆေပၚ အေျခခံျပီးျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး နဲ႕ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ေတြကို တရားစြဲဆိုျခင္းမျပဳပဲ ကင္းလြတ္ ခြင့္ေပးမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အေရးယူမလားစတဲ့ျပသနာေတြဟာအဓိကေဆြးေႏြးရမဲ့ျပသနာေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။


လူသတ္မႈ၊မုဒိန္းမႈ၊ ဓါးျပမႈစတဲ့ျပစ္မႈၾကီးေတြကို က်ဴးလြန္သူေတြကို ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳသင့္၊မသင့္၊ စတာေတြကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား လာရတာျဖစ္တယ္။ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆေပၚမွာ အေျခခံျပီးက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ျပစ္မႈေတြကို လြတ္ျငိ္မ္း ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳတာ၊ တရားစြဲဆိုအျပစ္ေပးျခင္းက ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳတာ အေရးယူ ထားသူေတြကိုျပစ္ဒဏ္က ေလ်ာ့ေပါ့ေပးတာ အျပင္ျပစ္ဒဏ္ကေန လြတ္ျငိမ္းခြင့္ျပဳတာ၊ေတြျဖစ္တယ္။


လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကို ၃ မ်ိဳးေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။


၁။ အၾကြင္းမဲ့လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ Blanket Amnesty ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးအယူ၀ါဒ ေၾကာင့္ျပည္ တြင္း စစ္မ်ားအတြင္း
က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ဘယ္လိုျပစ္မႈမ်ိဳးကိုမဆို တရားစြဲဆိုအျပစ္ေပးျခင္းမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳတာျဖစ္တယ္။


၂။ အေထြေထြလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ General Amnesty ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ စပ္ဆိုင္တဲ့ျပစ္မႈမ်ားကိုသာ အျပစ္ေပးအေရးယူျခင္းကကင္းလြတ္ခြင့္ေပးျပီး၊ ပုဂၢလိက နစ္နာသူမ်ားကတိုင္တန္းတဲ့ကိစၥရပ္မ်ားနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ျပစ္ဒဏ္က အလံုးစံုလြတ္ျငိမ္းခြင့္ ေပးတာမဟုတ္ပါ။


၃။ ကန္႕သတ္လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္္ Limited Amnesty ကေတာ့ ျပစ္ဒဏ္မ်ားေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ တာ၊ စည္းကမ္းခ်က
္သတ္မွတ္ျပီး ျပစ္ဒဏ္ကေနလြတ္ျငိမ္း ခြင့္ေပးတာ တို႕ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့တာေတြကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ အလံုးစံုလြတ္ျငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ျပဳတာကိုမေတြ႕ရပဲ အေထြေထြလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႕ ကန္႕သတ္လြတ္ျငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ေတြကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တာကိုပဲ အမ်ားဆံုးေတြ႕ရပါတယ္။


ျဗိတိသွ် ကိုလိုနီလက္ေအာက္ က်ေရာက္စဥ္ ဆရာစံရဲ႕ေတာင္သူလယ္သမား အေရး ေတာ္ပံုေၾကာင့္ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လမွာ အဂၤလိပ္အစိုးရက ေဒသမ်ားအလိုက္သတ္မွတ္ျပီး လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ထုတ္ ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒသမ်ားအလိုက္လက္နက္ခ်သူ ၆၃၉၁ ဦးရွိေပမဲ့ လဲ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းနဲ႕ အေရးပါတဲ့ေတာင္သူလယ္သမားေတြကိုေသဒဏ္၊ တသက္တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ေပးခဲ့တာေတြရွိပါတယ္။


ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီအစိုးရ လက္ထက္မွာ၁၉၄၈ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္လြတ္လပ္ေရးေန႕ အထိမ္း အမွတ္ အျဖစ္ ႏွစ္ရွည္ျပစ္ဒဏ္က်ေနတဲ့ ေတြ အားလံုးကိုျပစ္ဒဏ္ရဲ႕ သံုးပံုတပံု ေလ်ာ့ေပးျပီး ျပစ္မႈေသးမ်ားကို ေလ်ာ့ရက္ ၆ လ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၅ မွာျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အမိန္႕ ထုတ္ျပန္ျပီး၊ ၁၉၅၆ ေမလ ဆ႒သံဃာယတနာတင္ပြဲ သာသနာႏွစ္ ၂၅၀၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ နဲ႕ အထူးေလ်ာ့ရက္ေတြ သတ္မွတ္ ေပး တာကိုလဲ ေတြ႕ရပါတယ္။


ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ တက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ကရင္ေတာ္ လွန္ေရး ေကာင္စီ ေစာဟံသာ ေမႊးနဲ႕ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့တဲ့အတြက္ ၁၉၆၃ဧျပီလ ၁ ရက္ေန႕မွာ အေထြေထြ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္း သာ ခြင့္ထုတ္ျပန္ေပးျပီးအက်ဥ္းသား ၁၂၀၀၀ခန္႕ လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုျခံဳေရး အက္ဥပေဒအရ ဖမ္းဆီးခံထားရသူေတြကိုေတာ ့မလႊတ္ေပးခဲ့ပါဘူး။
ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီကေန ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအျဖစ္ေျပာင္းလဲျပီး ပထမဆံုး အၾကိမ္ညီလာခံ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႕မွာျပစ္ဒဏ္မ်ားကို ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီရဲ႕ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၈၇ နဲ႕ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ပါတယ္။


၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၉ ရက္ေန႕မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုးအမိန္႕ေၾကျငာခ်က္အမွတ္ ၁ နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ ကိုလက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္ေသာင္းက်န္း ေနသူမ်ားအား ၁၉-၃-၇၄ မွ ၁၆-၆-၇၄ ေန႕ အတြင္း တရားဥပေဒအတြင္း ၀င္ေရာက္လ်င ္လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးျခင္း ေပးျပီး ျပစ္ဒဏ္ က်ခံေနရသူမ်ားေတြကို ျပစ္ဒဏ္ ေလ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ဦးခြန္ဆာျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ ပါတယ္။ ေနာက္တခါ ၁၉၈၀ဇူလိုင္လ ၁၅ ရက္ေန႕မွာ ပထမအၾကိမ္ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့ အစည္းအေ၀း ေအာင္ျမင္စြာက်င္းပႏိုင္တာကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့အထ္ိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ညီညြတ္ေရး စိတ္ဓါတ္ကိုပြားမ်ားေစဖို႔ို ၁၉၈၀ ေမလ ၂၈ ရက္ေန႕စြဲနဲ႕ အေထြေထြ လြတ္ျငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ ၂/၈၀ ကို ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီကထုတ္ျပန္ေက်ညာ ခဲ့ပါတယ္။


ျပည္ေျပးအဖြဲ႕အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတဲ့ ဦးႏုနဲ႕ဇနီးေဒၚျမရီအပါအ၀င္ ၄၈၅ ဦး အျပင္ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းရွိ အက်ဥ္းေထာင္နဲ႕ရဲဘက္ စခန္းေတြက အက်ဥ္းသား ၃၆၀၁ ဦးနဲ႕ အက်ဥ္းသူ ၃၄၃ ဦးတို႕ကိုလႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္ကေန ေမ ၂၈ ရက္ထိရက္ ၉၀ အတြင္း ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားျဖစ္တဲ့ျပည္သူ႕ျပည္ခ်စ္ပါတီ၊ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဗိုလ္သက္ထြန္းနဲ႕ရခိုင္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဥကၠဌ ဦးေက်ာ္ဇံ ရႊီးအပါအ၀င္ အလင္း၀င္ ေရာက္သူ ၂၁၈၉ ေယာက္ရွိခဲ့ျပီး ဦးေလာစစ္ဟန္လဲ ၁၉၈၀ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာ ခြင့္နဲ႕အတူ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာပါတယ္။


၁၉၈၈ န၀တ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ၁၉၈၈ ျပစ္မႈဆိုင္ရာအမႈမ်ား ပိတ္သိမ္းျခင္း၊ျပစ္ဒဏ္ ေျပာင္းလဲေလွ်ာ့ေပါ့ျခင္းၾကားနာဆဲ အမႈမ်ားပိတ္သိမ္းျခင္း အမိန္႕အမွတ္ ၄/၈၉ ကိုထုတ္ျပန္ခဲ့ ျပီး အမိန္႕အမွတ္ ၁၁/၉၂ ၊ ၁/၉၃၊ ၁/၉၇ နဲ႕ျပစ္ဒဏ္ေတြ ေလ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ခင္ညြန္႕ ဖမ္းဆီးခံရျပီး ယခင္တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးလက္ထက္မွာ မွားယြင္းဖမ္းဆီးျပီး၊ ျပစ္ဒဏ္ေတြပိုမိုခ်ထား တာနဲ႕႔ပတ္သက္လို႕ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ၾသဂုတ္လမွာျပန္လည္ လႊတ္ေပးတဲ့ အထဲမွာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးမႈမ်ားနဲ႕ဖမ္းဆီးခံထားရ သူမ်ား ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။


၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာေနာက္ဆံုးျပစ္ဒဏ္ေတြေလ်ာ့ေပးတဲ့ အထဲမွာေတာ့ လြတ္ေျမာက္လာသူ ၆၃၁၃ မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၃၁ ဦးသာပါ၀င္ခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံေရး တည္ျငိမ္မႈမ်ားကို အေလးထား ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္း ခံထားရ တဲ့ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား အားလံုးျပန္လည္ လႊတ္ေပးျပီး၊ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းဖို႕အခ်ိန္ တန္ျပီျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္ခင္ဗ်ား